20 Ιουν 2011

Τα αποτελέσματα του συνεδρίου "«Αγορά εναντίον της κοινωνίας; Ανθρώπινες αρχές και οικονομική λογική σε μεταβαλλόμενους καιρούς"


Στην Κόρινθο, στις 27 – 29/5/2011 διεξήχθη διεθνές συνέδριο που διοργανώθηκε από το Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και τη διεθνή Επιτροπή Αστικής Ανθρωπολογίας. Αντικείμενο των εργασιών του συνεδρίου ήταν το θέμα, «Αγορά εναντίον της κοινωνίας;...

Ανθρώπινες αρχές και οικονομική λογική σε μεταβαλλόμενους καιρούς». Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία καθώς συμμετείχαν επιστήμονες διεθνούς εμβέλειας από διάφορα Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα του εξωτερικού και της χώρας, δεδομένο που αναδεικνύει τον εξωστρεφή χαρακτήρα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου καθώς και τον κομβικό του ρόλο πλέον στην προαγωγή της επιστημονικής γνώσης σε διεθνές και εγχώριο επίπεδο. Στην επιτυχία αυτή συνέβαλε ιδιαίτερα και ουσιαστικά η υλική στήριξη του Δήμου Κορινθίων καθώς και του Υπουργείου Εργασίας. Οι δε άξονες των εργασιών του συνεδρίου κινήθηκαν σε δύο επίπεδα:
1. Οι αλλαγές στη διεθνή οικονομία κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970 και η συνακόλουθη στροφή προς το νεοφιλελευθερισμό τη δεκαετία του 1980 ήταν το ιδεολογικό πρόσχημα της οικονομικής παγκοσμιοποίησης. Η απελευθέρωση των δυνάμεων της αγοράς, ως ιδεολογικό και οικονομικό εγχείρημα, επέβαλε ένα μοντέλο συμμόρφωσης μέσω της ευελιξίας της απασχόλησης, της ελαχιστοποίησης της κοινωνικής ασφάλισης, του κατακερματισμού της κοινωνικής αλληλεγγύης και του προσδιορισμού της οικονομίας ως απλή ανταλλαγή χρημάτων αντί ως αποτελεσματική διαχείριση των πόρων. 
2. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κράτη και πολιτικές αξιολογούνται βάσει κριτηρίων που σχετίζονται με τη σκληρότητα των μακροοικονομικών στρατηγικών που στοχεύουν στη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και του κράτους πρόνοιας και των κοινωνικών παροχών. Με τον τρόπο αυτό, όμως,, οι έννοιες της οικονομίας και της κοινωνίας φαίνεται να βρίσκονται σε σύγκρουση και όχι σε αρμονική συνύπαρξη. Η κοινωνική ζωή έχει γίνει όλο και πιο ανασφαλής και ατομικιστική, το φυσικό περιβάλλον καταστρέφεται και οι αγορές έχουν μετατραπεί σε αρένες αθέμιτου ανταγωνισμού και ευκαιριακής κερδοσκοπίας, ενώ η ανεξέλεγκτη κίνηση των κεφαλαίων θέτει σε κίνδυνο την οικονομική βάση του κράτους πρόνοιας σε διεθνές επίπεδο και την ικανότητα υποστήριξης πολιτικές πλήρους απασχόλησης. 


Στόχος του συνεδρίου ήταν να επικεντρώσει στις δυνατότητες αντιμετώπισης των πολύπλοκων συνδέσεων ανάμεσα στην κοινωνία και την οικονομία, λαμβάνοντας υπόψη εκείνες τις διεργασίες και πρακτικές που σηματοδοτούν τη συχνά δύσκολη αυτή σχέση.
Τα συμπεράσματα του συνεδρίου ήσαν ιδιαίτερα σημαντικά, αφού κατέδειξαν ότι η δυναμική της κοινωνίας των πολιτών μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο ενάντια στην «ανθρωποφαγία» που επιβάλλει η ανεξέλεγκτη νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική. Τονίστηκαν ιδιαίτερα, μέσα από συγκεκριμένα εμπειρικά παραδείγματα, οι δυνατότητες της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και της κοινωνικής οικονομίας, η ουσιαστική υπόρρητη δυνατότητα της κοινωνίας επηρεασμού της εκάστοτε οικονομικής πολιτικής, η αναγκαιότητα της προτεραιότητας των κοινωνικών αναγκών έναντι του ορθολογισμού της οικονομικής πρακτικής, η αναγκαιότητα χάραξης αποτελεσματικής μεταναστευτικής πολιτικής καθώς και η επιτακτική ανάγκη ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους σε καιρούς δυσχερείς για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο με κυριότερη έμφαση στην αντιμετώπιση της ανεργίας και στη διανομή του παραγόμενου και υφιστάμενου πλούτου.


Εκ μέρους της διεθνούς επιστημονικής επιτροπής,

Μ. Σπυριδάκης,
Επίκουρος Καθηγητής,
Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου