Του Barry Eichengreen
Αυτές τις ημέρες δεν έχουμε έλλειψη σε ειδήμονες, επί οικονομικών ή άλλων θεμάτων, που προειδοποιούν για μία επικείμενη καταστροφή.
Αν αποδειχθούν σωστοί, στο μέλλον θα τους χαιρετήσουν ως προφήτες. Αν αποδειχθούν λάθος, κανείς...
δεν θα το θυμάται.
Λοιπόν, ιδού μία πρόβλεψη: δεν θα υπάρξει έλλειψη σε προβλέψεις, ότι «το 2012 θα είναι μία καταστροφική χρονιά». Η άποψή μου είναι διαφορετική: το 2012 δεν θα είναι μία χρονιά ανεξέλεγκτης κρίσης αλλά ούτε θα σημάνει και το τέλος των οικονομικών προβλημάτων.
Αντίθετα, θα είναι μία χρονιά, που θα τα βγάλουμε πέρα με δυσκολία.
Πολλοί πιστεύουν, ότι το 2012 θα είναι η χρονιά που θα κριθούν τα πάντα για την Ευρώπη - είτε με ένα ποιοτικό άλμα προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, με τη δημιουργία μίας δημοσιονομικής ένωσης και την έκδοση ευρωομολόγων, είτε με τη διάλυση της ευρωζώνης, η οποία θα πυροδοτήσει τη «μητέρα όλων των χρηματοπιστωτικών κρίσεων».
Στην πραγματικότητα κανένα σενάριο δεν είναι αληθοφανές.
Η διάλυση της ευρωζώνης θα αποτελούσε φυσικά μία οικονομική και χρηματοπιστωτική καταστροφή. Αλλά, ακριβώς για αυτό, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα ξεπεράσει την απροθυμία της και θα παρέμβει στην ιταλική και ισπανική αγορά ομολόγων και γι΄ αυτό η ιταλική και ισπανική κυβέρνηση, στο τέλος, θα εκμεταλλευτούν αυτή την ευκαιρία, για να προχωρήσουν με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, που η ΕΚΤ θέτει ως προαπαιτούμενο.
Ενώ, όμως, η ευρωζώνη δύσκολα θα καταρρεύσει μέσα στο 2012, το ερώτημα, εάν το ευρώ θα επιβιώσει, παραμένει, ακριβώς επειδή δεν θα γίνει αυτό το ποιοτικό άλμα προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Οι αναθεωρήσεις των συνθηκών χρειάζονται χρόνο για να καταρτιστούν και ακόμη περισσότερο χρόνο για να επικυρωθούν. Οι προσπάθειες ενίσχυσης των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρώπης για παράδειγμα, θα έρθουν με τη μορφή διμερών συμφωνιών μεταξύ κυβερνήσεων, παρά με τη μορφή αλλαγών στη Συνθήκη της Λισσαβόνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ας πάμε τώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν και τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν, ότι η οικονομία ανακάμπτει, είναι σημαντικό να μην παρασυρθούμε. Η δημοσιονομική υποστήριξη για την αύξηση του ΑΕΠ θα συνεχίσει να μειώνεται.
Και ενώ η αμερικανική αγορά ακινήτων δείχνει σημάδια σταθεροποίησης, οι τιμές θα παραμείνουν χαμηλές εξαιτίας της βαριάς σκιάς των κατασχέσεων.
Όλα αυτά σημαίνουν, ότι η ανάπτυξη στους οικονομικούς δείκτες των ΗΠΑ που παρατηρήθηκε στο τρίτο τετράμηνο του 2011 δύσκολα θα εξακολουθήσει. Ωστόσο, οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να αποφύγουν μία διπλή ύφεση.
Τέλος, και η Κίνα με δυσκολία θα τα «βγάλει πέρα», αφού η ανάπτυξή της - στο 7,5 με 8 % το 2012 - δεν θα κυμανθεί σε διψήφιο αριθμό.
Όμως επιμένω: δεν υπάρχει κανείς λόγος για να είναι το 2012 μία καταστροφική χρονιά.
Σίγουρα η παρούσα δυσχερής κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα.
Η Ευρώπη πρέπει να τραβήξει μία γραμμή στην κρίση και να βρει τρόπους ανάπτυξης.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να ξεπεράσουν την πολιτική πόλωση και το αδιέξοδο.
Και η Κίνα πρέπει να επανασταθεροποιήσει την οικονομία της, όσο έχει ακόμη καιρό.
Κι αν τίποτε από αυτά συμβεί - ή αν δεν συμβούν αρκετά -, το 2013 μπορεί να αποδειχθεί το έτος της καταστροφής.
* Ο κ. Barry Eichengreen είναι είναι καθηγητής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϊ.
The Project Syndicate
ΠΗΓΗ: tovima.gr
