Τάσος Τσακίρογλου
«Στο δοκίμιο αυτό διατυπώνεται η υπόθεση, ότι η κυριαρχία στην έσχατη έκφρασή της έγκειται, σε μεγάλο βαθμό, στην εξουσία και στη δικαιοδοσία της να ορίζει, ποιος μπορεί να ζήσει και ποιος πρέπει να πεθάνει».
Με τα λόγια αυτά, ο Καμερουνέζος φιλόσοφος, Ασίλε Μπέμπε, ξεκινά το άρθρο του με τον τίτλο «Νεκροπολιτική» (όρο που καθιέρωσε ο ίδιος) και εκδόθηκε αργότερα σε βιβλίο. Ως εκ τούτου, κυρίαρχος είναι αυτός που ασκεί έλεγχο στη θνητότητα.Το δοκίμιο κυκλοφόρησε προ ημερών από τις εξαιρετικές Εκδόσεις των Συναδέλφων και συνοδεύεται από ένα επίμετρο: μια συνέντευξη του συγγραφέα τον Μάρτιο του 2020 στην εφημερίδα της Βραζιλίας «Zero Hora» και στην οποία επικαιροποιεί τις απόψεις του με αφορμή την πανδημία του κορονοϊού. Ο Μπέμπε τονίζει, ότι στη διάρκειά της οι κυβερνήσεις ουσιαστικά αποφασίζουν, ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει – «ακόμα και το πώς θα ζήσει ή θα πεθάνει».
Τονίζει, ότι αντί του όρου νεοφιλελευθερισμός θα έπρεπε να χρησιμοποιούμε τον όρο «νεκροφιλελευθερισμός», καθώς «αυτό το σύστημα πάντα ενεργούσε με υπολογιστικά εργαλεία. Την ιδέα πως κάποιος αξίζει περισσότερο από τους άλλους. Οποιος δεν αξίζει, μπορεί να πεταχτεί».
Αφορμώμενος από τον Φουκό, επεξεργάζεται περαιτέρω την έννοια της «βιοεξουσίας» και αναλύει το φαινόμενο του ναζιστικού κράτους, με το οποίο το δικαίωμα στη θανάτωση γνωρίζει την πλήρη ανάπτυξή του, για να φθάσει σε κορύφωση με την «τελική λύση». Υποστηρίζει, ότι ο ναζισμός αντιμετώπισε τον Αλλο ως «απόπειρα εναντίον της δικής μου ζωής» και ότι η «βιοφυσική του εξάλειψη θα ενίσχυε τη δική μου δυνατότητα για ζωή και ασφάλεια». Ακολουθώντας τα χνάρια του Εντσο Τραβέρσο, λέει, ότι ο ρατσισμός προϋπήρξε του ναζισμού και ήταν συνυφασμένος με την αποικιοκρατία και την έννοια του υπανθρώπου.
Πηγαίνοντας πιο πίσω αναλύει τη δουλεία στο σύστημα της φυτείας στις ΗΠΑ, όπου για τον σκλάβο ισχύει ένα τριπλό καθεστώς εξαίρεσης: απώλεια μιας (πατρογονικής) «εστίας», απώλεια των δικαιωμάτων πάνω στο σώμα του και απώλεια της πολιτικής του υπόστασης.
Στη συνέχεια επιστρέφει στο σήμερα και αναλύει την «αποικιακή κατοχή της Παλαιστίνης» από το Ισραήλ ως «την πιο ολοκληρωμένη μορφή της νεκροεξουσίας». Υπογραμμίζει, ότι «η παλαιστινιακή περίπτωση αποσαφηνίζει, πως η αποικιακή κατοχή της όψιμης νεωτερικότητας είναι μια ακολουθία πολλαπλών εξουσιών: πειθαρχικής, βιοπολιτικής και νεκροπολιτικής».
Τα παραδείγματα μιας νεκροπολιτικής στον σύγχρονο κόσμο περιλαμβάνουν ακόμα περιπτώσεις όπως τους πολέμους σε Κόσοβο και Κόλπο, αλλά και πολλά κράτη της Αφρικής, τα οποία μαστίζονται από ασύμμετρους πολέμους τοπαρχών, οπλαρχηγών και συμμοριών, με την εμπλοκή μερίδων των κυρίαρχων τάξεων και ιμπεριαλισμών.
Στο διά ταύτα της πανδημίας, ο συγγραφέας επισημαίνει, ότι «η νεκροπολιτική επικεντρώνεται και στο γεγονός ότι ο ιός δεν προσβάλλει τους πάντες με τον ίδιο τρόπο», καθώς οι κίνδυνοι κατανέμονται ανισομερώς. «Κάποιοι θα πεθάνουν; Ας πεθάνουν. Λυπάμαι, έτσι είναι η ζωή» δήλωσε πρόσφατα ο ακροδεξιός πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρο, αρνούμενος να εφαρμόσει καθολικό λοκντάουν, προκειμένου να συνεχίσει να λειτουργεί η οικονομία!
Ο Μπέμπε προβλέπει, ότι η πανδημία θα αλλάξει και τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε το σώμα μας, «αφού αυτό αποτελεί πλέον απειλή για εμάς τους ίδιους». Αναφέρει, μάλιστα, όσους πέθαναν, χωρίς να προλάβουν να τους αποχαιρετίσουν οι δικοί τους και κάηκαν ή θάφτηκαν σαν τα σκουπίδια.
ΠΗΓΗ: efsyn.gr
