7 Οκτ 2011

Ελληνικά Πετρέλαια: Από τις εμμονές και τους μύθους, στις έρευνες


Την Πέμπτη η κυβέρνηση έδωσε το «πράσινο φως» για τη διενέργεια ερευνών για πετρέλαιο σε τρεις περιοχές της Ελλάδας. 
Εδώ και δεκαετίες το ζήτημα των ελληνικών πετρελαίων βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων. 
Η ύπαρξη κοιτασμάτων...
υδρογονανθράκων στον ελλαδικό χώρο δεν αμφισβητείται, ωστόσο, το ερώτημα που τίθεται είναι, κατά πόσο τα εν λόγω κοιτάσματα είναι αξιοποιήσιμα ή όχι...

Οι έρευνες θα πραγματοποιηθούν αρχικά στη περιοχή του Πατραϊκού Κόλπου, στην περιοχή δυτικά των Ιωαννίνων και στην περιοχή του Κατάκολου. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, στον Πατραϊκό Κόλπο εκτιμάται, ότι υπάρχει κοίτασμα δυναμικότητας 200 εκ. βαρελιών, στην περιοχή των Ιωαννίνων περίπου 80 εκ. βαρέλια, ενώ 3 εκ. βαρέλια εκτιμάται το απόθεμα στο Κατάκολο. 
Τα έσοδα που θα έχει το δημόσιο σε βάθος 15ετίας υπολογίζονται σε 12 με 14 δις ευρώ.

Είναι η δεύτερη προσπάθεια εντοπισμού κοιτασμάτων πετρελαίου στις θαλάσσιες περιοχές της Δυτικής Ελλάδας. Οι πρώτες έρευνες είχαν διεξαχθεί το 1997 χωρίς όμως κάποιο αποτέλεσμα. Σημειώνεται πως και οι διαδικασίες για να ξεκινήσουν οι εξειδικευμένες σεισμικές μελέτες για το εντοπισμό υδρογονανθράκων σε όλη την περιοχή του Ιονίου, αλλά και τη Νότια Κρήτη, φαίνεται να ολοκληρώνονται.

Αναλυτικότερα, για τις περιοχές που αναμένονται να ξεκινήσουν οι έρευνες, στον Πατραϊκό κόλπο, που οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αποθέματα της τάξης των 200 εκατ. βαρελιών, έχουν εντοπιστεί ενδιαφέρουσες πετρελαιοπιθανές γεωλογικές δομές. Η περιοχή κρίνεται ως «δύσκολη», καθώς παρόμοιοι γεωλογικοί στόχοι δεν έχουν διατρηθεί μέχρι σήμερα στον Ελλαδικό χώρο.

Οι έρευνες στην περιοχή δυτικά των Ιωαννίνων είναι αυτές με το μεγαλύτερο κόστος, καθώς θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σε μεγάλο βάθος, πάνω από 4 χλμ. Οι υψηλές πιέσεις αποτέλεσαν ανασταλτικό παράγοντα για την κοινοπραξία που είχε αναλάβει στο παρελθόν τις γεωτρήσεις, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει τις προσπάθειες και να επιστρέψει την περιοχή που της είχε παραχωρηθεί. Η περιοχή, της οποίας τα αποθέματα εκτιμώνται σε 50 με 80 εκ. βαρέλια, ενδέχεται να προσελκύσει επενδυτικό ενδιαφέρον λόγω και της γειτονίας της με την Αλβανία, η οποία διαθέτει ανάλογα πετρελαϊκά συστήματα.

Στο δυτικό Κατάκολο, όπου έχει ανακαλυφθεί κοίτασμα πετρελαίου από τη ΔΕΠ από το 1982, τα αποθέματα υπολογίζονται σε 3 εκατ. βαρέλια. Το βάθος, 2,4-2,6 χλμ, με βάση και τις νέες τεχνολογίες, επιτρέπει την από ξηράς εκμετάλλευσή του με κεκλιμένες γεωτρήσεις.

Πρόσφατα ήρθαν στο φως και δύο επίσημες μελέτες της USGS, της επίσημης γεωλογικής υπηρεσίας των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις οποίες στις λεκάνες του Ισραήλ, της Κύπρου, της Αιγύπτου και της Κρήτης υπάρχουν στοιχεία και ενδείξεις για την ύπαρξη από 54 έως 170 δις βαρελιών. 

Ενδεικτικό είναι, πως τα αποθέματα της Βενεζουέλας, η οποία φέρεται να έχει και τα μεγαλύτερα, εκτιμώνται σε 275 δις βαρέλια.

Σύμφωνα πάντα με τις μελέτες της αμερικανικής υπηρεσίας, το ελάχιστο απόθεμα πετρελαίου στις προαναφερόμενες περιοχές εκτιμάται στα 34 δις βαρέλια. Σε αυτά προστίθενται και 20 δις βαρέλια, τα οποία ήδη έχουν βρεθεί.

Συνολικά, λοιπόν, με βάση το χειρότερο σενάριο, το οποίο σύμφωνα με τους αμερικανούς έχει πιθανότητα επαλήθευσης 95%, τα αποθέματα υπολογίζονται στα 54 δις βαρέλια.

Το δεύτερο ενδεχόμενο, το οποίο έχει πιθανότητα επαλήθευσης 50%, είναι το συνολικό απόθεμα πετρελαίου σε αυτές τις περιοχές να αγγίζει τα 90 δις βαρέλια, ενώ τέλος, 

σύμφωνα με το τρίτο και λιγότερο πιθανό ενδεχόμενο, μόλις 5% πιθανότητα επαλήθευσης, τα αποθέματα είναι της τάξης των 170 δις βαρελιών.

Έτσι λοιπόν, από τη δήλωση του Γιώργου Παπανδρέου στις Βρυξέλλες το Δεκέμβρη του 2009, «πετρέλαιο δεν έχουμε ή τουλάχιστον μέχρι τώρα δεν έχουν βρει παρά ελάχιστα», καταλήξαμε στις τελευταίες ανακοινώσεις στη ΔΕΘ για έναρξη ερευνών πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Ιόνιο και στη νότια Κρήτη. Η αισιοδοξία για μεγάλες ποσότητες, και κυρίως αξιοποιήσιμες, στο Ιόνιο, αλλά και νότια της Κρήτης είναι διάχυτη το τελευταίο διάστημα, παρά τις επιφυλάξεις των ειδικών. Άλλωστε δεν έχουν περάσει παρά μόνο λίγοι μήνες από τότε που ο Σόλων Κασίνης, ο διευθυντής της υπηρεσίας ενέργειας του κυπριακού υπουργείου εμπορίου και βιομηχανίας, με δηλώσεις του στο Capital.gr συνέστησε στους Έλληνες να μην βιάζονται και να μην μιλούν για «συγκεκριμένες ποσότητες και ποιότητες πετρελαίου».


Ωστόσο, είναι πλέον δεδομένο πως το τελευταίο διάστημα στην Ανατολική Μεσόγειο καταγράφεται έντονη κινητικότητα. Εξάλλου, το μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου, γνωστό και ως «Λεβαθιάν», έχει στρέψει τα βλέμματα στην περιοχή, προκαλώντας παράλληλα εντάσεις μεταξύ Τουρκίας, Ισραήλ και Κύπρου. 

Σχετικά με το «πετρελαϊκό αύριο» της Ελλάδας, είναι ενδεικτικό, πως στην Αθήνα έχουν φτάσει εμπειρογνώμονες της εξειδικευμένης εταιρείας πετρελαϊκών συμβούλων Schlumberger, ενώ ενδιαφέρον για μελλοντική συνεργασία έχουν εκδηλώσει μεγάλοι όμιλοι όπως Shell, Aramco, ΒΡ, Chevron, Noble Energy, OMV, Statoil και Norsk Hydro.

ΠΗΓΗ: tvxs.gr