"Οι υπουργοί οικονομικών της ευρωζώνης εξακολουθούν να συμπεριφέρονται σα να έχουν τον χρόνο με το μέρος τους", σχολιάζει το περιοδικό Economist.
Tα ταμπού της ευγένειας και της (αναπόφευκτης) αναδιάρθρωσης "έσπασαν" και σειρά έχει η επιβολή... ιδιαίτερα αυστηρών μέτρων προς συμμόρφωση της Ελλάδας, αντιμετωπίζοντας κατά μέτωπο την οικονομική πραγματικότητα στην ευρωζώνη με πρώτη στη λίστα την χώρα μας.
"Αύριο και αύριο". Η συνεχής αναβολή από την πλευρά της Ευρώπης οδήγησε τις αγορές στην έλλειψη εμπιστοσύνης, ως προς την ικανότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανέπαφη διατήρηση του ενιαίου νομίσματος. Οι αγορές ζητούν υψηλότερες αποδόσεις για να κρατήσει το χρέος της Ελλάδας και της Ιρλανδίας σήμερα, σε σχέση με πως ήταν όταν διεσώθη από την ΕΕ το περασμένο έτος.
Οι Υπουργοί Οικονομικών που συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα, δύσκολα προσποιήθηκαν να συμφωνήσουν για το πώς να αντιμετωπίσουν τα ατελείωτα προβλήματα της ζώνης του ευρώ.
Αυτό που κατάφεραν ήταν να σπάσουν δύο ταμπού, επισημαίνει το Economist.
Το πρώτο είναι ότι πρέπει κανείς να είναι πάντα ευγενικός με την Ελλάδα.
Οι υπουργοί τόνισαν στον Έλληνα συνάδελφό τους, Γιώργο Παπακωνσταντίνου, ότι τα προγράμματα μεταρρύθμισης βγήκαν κακώς εκτός πορείας ."Η υπόσχεση της Ελλάδας για την πώληση 50 δισ ευρώ, την αξία των κρατικών περιουσιακών στοιχείων, δεν έφερε ούτε ένα ευρώ, παραπονέθηκαν. Η Ελλάδα είχε την υποχρέωση, ωμά και δημόσια, αμέσως να συμμετάσχει σε ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Οι υπουργοί φαινόταν να έχουν βάλει στην καρδιά τους τον τίτλο του περασμένου έτους στη μεγαλύτερη εφημερίδα της Γερμανίας, Bild: "Πουλήστε τα νησιά σας, χρεοκοπημένοι Έλληνες-και την Ακρόπολη ακόμα!"
Το δεύτερο ταμπού που έσπασε είναι η ιδέα ότι δεν μπορεί να υπάρξει αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους.
Οι Υπουργοί τώρα μιλάνε ανοιχτά γι 'αυτό, αν και σε μια "ήπια" μορφή συμπεριλαμβάνοντας πιστωτές οικειοθελώς στις λήξεις των δανείων τους προς την Ελλάδα, αντί να επιβάλλουν τις ζημιές στους πιστωτές.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και, ιδιαίτερα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ήταν αντίθεση ακόμη και σε αυτό, από φόβο για εξαπόλυση οικονομικού χάους.
Ωστόσο, από τη στιγμή που ο Jean-Claude Juncker, επικεφαλής της ομάδας του ευρώ, επιβεβαίωσε την προοπτικής μιας ήπιας αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή τον υποστήριξε, αλλά ηγετικά στελέχη της ΕΚΤ ήταν ιδιαίτερα κριτικά.
Οι πολιτικοί έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν, αυτό που οι αγορές "μύριζαν" από καιρό: η σημερινή πορεία της Ελλάδας δείχνει, ότι δεν θα είναι σε θέση να πληρώσει τα χρέη της.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι ένα μεγάλο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, με περισσότερη λιτότητα και μεταρρυθμίσεις και με μια δεύτερη δόση βοήθειας της ΕΕ θα μπορούσε να βοηθήσει την Ελλάδα να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της.
"Το ζήτημα είναι ότι τα οικονομικά επιχειρήματα αγνοούν την πολιτική πραγματικότητα. Το σχέδιο αυτό θα αναγκάσει την Ελλάδα να υπομείνει παρατεταμένο πόνο, σε βαθμό που εντείνει την φαντασία".
Μεταξύ άλλων, η κρίση έχει υπογραμμίσει την διαπλοκή του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους στην Ευρώπη. Η σωτηρία των τραπεζών δημιουργεί ζημιές στους ισολογισμούς των κρατών και το αντίστροφο. Κανείς δεν ξέρει, υπογραμμίζει το περιοδικό, πώς αποδυναμώνεται το σύστημα πραγματικά. Μερικές απαντήσεις ενδεχομένως δοθούν τον επόμενο μήνα , μετά από ένα δεύτερο πιο αυστηρό γύρο " στρες τεστς" των τραπεζών.
Όμως, είναι αξιοσημείωτο, ότι τα σενάρια για τα τεστς δεν περιλαμβάνουν πλήρως το αποτέλεσμα για το οποίο ανησυχούν οι αγορές : την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους. Στελέχη της Bundesbank εκτιμούν ότι το τραπεζικό σύστημα της Γερμανίας και τα ασφαλιστικά συστήματα μπορούν να επιβιώσουν ακόμα και μέσω μιας σκληρής αναδιάρθρωσης στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία ή στην Πορτογαλία. Ωστόσο, οι γερμανοί υπουργοί δεν δείχνουν έτοιμοι να δοκιμάσουν την εμπιστοσύνη των συγκεκριμένων στελεχών.
Επιπλέον, ένας σημαντικός αριθμός οικονομολόγων πιστεύει, ότι η αναδιάρθρωση θα ήταν φθηνότερη για την Ευρώπη τώρα, από το να δοθούν περισσότερα δάνεια που πιθανώς δεν θα επιστραφούν.
Όμως, οι πολιτικοί που αντιμετωπίζουν την πίεση των εκλογών στα προσεχή χρόνια, ελπίζουν ότι μπορούν να επιλέξουν την καθυστέρηση.
Αναστασία Καζαντζάκη
http://www.newscode.gr