24 Οκτ 2010

Η Χιλή,η Ελλάδα και τα πρότυπα


Του ΝΙΚΟΥ ΚΟΤΖΙΑ Συγγραφέας, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς nkotzias@otenet.gr

Παγκόσμια ήταν η συγκίνηση για τη σωτηρία των 33 ανθρακωρύχων της Χιλής.Ελαμψε ο φυσικός αρχηγός των ανθρακωρύχων, Λουίς Ουρσούα, του οποίου η οικογένεια υπήρξε θύμα της βαρβαρότητας της χούντας του Πινοσέτ.Με τους 33 ανθρακωρύχους εμφανίστηκε...
στις οθόνες της τηλεόρασης ένας διαφορετικός τύπος ανθρώπου απ' αυτόν που προβάλλουν κατά κανόνα τα μέσα ενημέρωσης. Οι ήρωες αυτών των ημερών δεν ήταν κάποιο μοντέλο που μπήκε σε στρατώνα το βράδυ. Δεν προέκυψε από το ερώτημα ποιος τα έχει με ποια και γιατί τον εγκατέλειψε. Αντίθετα, ήταν άνθρωποι του καθημερινού μόχθου και πόνου. Δεν προέρχονταν από τον κόσμο της νύκτας, ή του βαριέμαι γιατί δεν έχω τι να κάνω. Αλλά ήταν άνθρωποι με ατομικό ταλέντο και ταυτόχρονα συλλογικότητα.

Η υπόθεση των 33 ανθρακωρύχων της Χιλής ανέδειξε πολλαπλά προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, ιδιαίτερα σήμερα, εποχή κρίσης. Ισως το σημαντικότερο πρόβλημα που αναδείχτηκε ήταν το ποια πρότυπα υιοθετεί η ελληνική τηλεόραση. Σε τι εκπαιδεύει τον καθημερινό πολίτη. Ποιον τον καλεί να θεωρήσει ως παράδειγμα προς «μίμηση». Να επιλέξει να ακολουθήσει στην επαγγελματική του σταδιοδρομία.

Οι 33 της Χιλής μας θύμισαν το ερώτημα κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί ως η σημαντικότερη προοπτική για τη χώρα η ξαπλώστρα στη Μύκονο (σίγουρα απαραίτητη, αλλά ανεπαρκής ως κοινωνικό ιδεώδες); Ή μήπως να θεωρηθούν τα βαμμένα κοριτσάκια που περιφέρουν τα αδιέξοδά τους στα μεσημεριάτικα ή, έστω, οι χουλιγκάνοι που τα σπάνε όλα; Μήπως, όμως, αντίθετα, θα ήταν πιο σοφό το πρότυπο να είναι ένας πετυχημένος επιχειρηματίας στον τομέα των νέων τεχνολογιών; Μια νέα επιστήμονας με προοπτική λαμπρής καριέρας στην έρευνα και στη διδασκαλία; Ενας ταλαντούχος τεχνίτης που μετατρέπει την απλή δουλειά σε κομψοτέχνημα; Μια υπάλληλος που συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας της χώρας; Και πάνω απ' όλα ένας πολίτης που μάχεται και θέλει να συμβάλλει σε ένα διαφορετικό μέλλον για τον τόπο;

Το τι προβάλλεται στην «Ελληνική Εικόνα» από το πρωί ίσαμε το βράδυ, καθορίζει δύο υποδείγματα ιεράρχησης για όλους μας, ιδιαίτερα για τη νέα γενιά. Η μία αφορά τα επαγγέλματα και άλλες δραστηριότητες. Η δεύτερη τις προσωπικότητες. Η κρίση στην Ελλάδα δεν είναι μόνο κρίση οικονομική ή ακόμα και πολιτική. Είναι ταυτόχρονα και κρίση ηθικής καθώς και πνευματική. Οι προσανατολισμοί που «παίζουν» κάθε ημέρα σε πολλά μέσα ενημέρωσης, αλλά και στα κουτσομπολιά και την ψυχαγωγία της καθημερινότητας του έλληνα πολίτη, παράγουν μια αυθόρμητη ιεράρχηση αξιών, αρχών, επαγγελματικών προσανατολισμών, ηθικής και κοινωνικής συμπεριφοράς.

Σύμφωνα με τα πρότυπα που παράγονται σε «τέτοιους τόπους», ως το πλέον σπουδαίο, ενδιαφέρον και παραγωγικό μπορεί να θεωρείται ό,τι απαξιώνεται από μόνο του.

Ο,τι στηρίζεται στην αρπαχτή και στο κολλητήρι. Το δε κουτσομπολιό αναπαράγεται ως να επρόκειτο για τον σημαντικότερο τρόπο παραγωγής και διανομής γνώσης. Σε αυτόν τον κατηφορικό κόσμο, η άνοδος των χιλιανών ανθρακωρύχων από τα έγκατα της γης στην επιφάνεια, ήταν ένα χαστούκι και ένα μήνυμα, όχι μόνο συγκίνησης, αλλά και της ύπαρξης ενός διαφορετικού κόσμου, πιο δύσκολου, αλλά και πιο ενδιαφέροντος από εκείνον που μας πλασάρουν ως τους μέσους όρους μιας κακής καθημερινότητας.

ΠΗΓΗ: enet.gr