Κομπανιέρο Πιτσιρίκο,
Δεν θα πιάσω σ’ αυτό το κείμενο τις μεγάλες πορείες για την Παλαιστίνη στις ΗΠΑ και την γενικότερη κατάσταση, μόνο χίπηδες δεν έχουν εμφανιστεί ακόμα, ή για τις απεργίες που ξεσπάνε πια σε όλο τον πλανήτη για πολλούς και διάφορους λόγους, αλλά...
και την πλήρη αντίθεση κάποιων λαών που αντιστέκονται στο ρεύμα και …πρωτοπορούν.Γιατί, για άλλη μια χρονιά, το κύριο θέμα προβληματισμού των ανθρώπινων κοινωνιών δεν δείχνει ότι θα είναι η κλιματική αλλαγή, αν και ομολογουμένως είναι σύμπτωμα, δεν είναι η ασθένεια.
Να πούμε, ότι η φράση «κλιματική αλλαγή» κρύβει κάπως το μέγεθος της καταστροφής.
Η αλλαγή του κλίματος, στην τελική, είναι μια και μόνο συνέπεια της εκβιομηχάνισης των πάντων και του ιδιωτικού κέρδους.
Και δεν είναι η πρώτη φορά που το κλίμα της Γης θα αλλάξει. Σωστά;
Κοιτώντας προς το κάπως μακρινό παρελθόν, πριν περίπου 2 δισεκατομμύρια χρόνια, η ατμόσφαιρα της Γης ήταν τελείως διαφορετική.
Ένα νέο είδος ζωής, τα κυανοβακτήρια τρέφονταν με το ηλιακό φως (φωτοσύνθεση) και απέβαλλαν οξυγόνο.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αλλάξει η σύσταση της ατμόσφαιρας (αποτελούταν κυρίως από μεθάνιο) και να γίνει τοξική, για τα υπόλοιπα είδη που κατοικούσαν τότε τη Γη. Η πρώτη περίοδος μαζικού αφανισμού της ζωής στη Γη μόλις είχε ξεκινήσει, ενώ ως αποτέλεσμα αυτής της αλλαγής του κλίματος, η θερμοκρασία έπεσε δραματικά.
Κάτι αντίστοιχο συντελείται στις μέρες μας (μαζικός αφανισμός) με μια σημαντική διαφορά, πέραν της αντίστροφης τάσης της θερμοκρασίας.
Τα κυανοβακτήρια μετασχημάτισαν το κλίμα προς όφελός τους, θυσιάζοντας όλες τις υπόλοιπες μορφές ζωής, αν και τελικά απειλήθηκαν από τους παγετώνες, αλλά ο άνθρωπος μετασχηματίζει το κλίμα με τέτοιο τρόπο, που θα είναι μάλλον αναπόδραστα ανάμεσα στις …θυσίες.
Και η αλλαγή του κλίματος, όπως είπα, είναι μια μόνο συνέπεια, δηλαδή δεν είναι η μοναδική συνέπεια της ανθρώπινης ματαιοδοξίας και αδηφαγίας.
Γι’ αυτό θεωρώ ατυχή τον όρο “κλιματική αλλαγή”, όταν στην πραγματικότητα είναι εξάντληση των πόρων, τόσο έντονη που θα αλλάξει μέχρι και το κλίμα της Γης.
Ουσιαστικά, η χλωρίδα και η πανίδα καταστρέφονται από τον βιομηχανικό κόσμο, σε τέτοιο βαθμό που σήμερα η ανθρωπογενής μάζα (η συνολική μάζα των ανθρώπινων προϊόντων, όπως πχ άσφαλτος) είναι ίση με όλη την βιομάζα του πλανήτη, ενώ το 2040 η αναλογία θα είναι 3 προς 1. Ενημερωτικά το 1900 ήταν 1 προς 30 περίπου.
Και οι πολίτες-καταναλωτές αυτού του κόσμου δεν το συνειδητοποιούν, πως έχουν μονάχα δυο επιλογές: η πρώτη είναι, να μην κάνουν τίποτα μέχρι να μετατρέψουμε όλη την φυσική βιομάζα σε ανθρωπογενή προϊόντα και η δεύτερη να αποτρέψουν το κάπως άδοξο φινάλε της ανθρωπότητας.
Λένε, πως η απληστία είναι θανάσιμη αμαρτία. Δεν ξέρω αν είναι αμαρτία, πάντως είναι σίγουρα θανάσιμη.
Παράλληλα, αυξάνεται ο υδράργυρος στους ωκεανούς (πέραν της μόλυνσής τους με εκατομμύρια τόνους βιομηχανικών αποβλήτων καθημερινά), αποψιλώνονται τα τροπικά δάση του πλανήτη, μολύνουμε τον ίδιο τον ανθρώπινο οργανισμό με χιλιάδες χημικά και βαριά μέταλλα. Λένε, πως βρίσκουν πολλές φορές πλαστικό στο αίμα μιας φάλαινας ή φώκιας. Ποιος σας είπε, ότι δεν συμβαίνει το ίδιο με κάθε ανθρώπινο ον του πλανήτη;
Αυτό είναι κάτι, που δεν σκέφτεται ιδιαίτερα πολύς κόσμος, όταν ακούει την φράση «κλιματική αλλαγή».
Κυριολεκτικά, έχουμε δηλητηριάσει τους πάντες και τα πάντα και δεν θέλω να ανοίξω το θέμα με το Teflon της DuPont, όπου το χημικό της στρώσης βρίσκεται στο αίμα του 99% των ανθρώπων όλου του κόσμου, εν αγνοία των συνεπειών που θα έχει αυτό στην υγεία μας· αν και στο περίπου ξέρουμε, λόγω της μεγαλύτερης ιατρικής μελέτης στην Ιστορία.
Τουλάχιστον θα είμαστε …αντικολλητικοί.
Σε κάθε περίπτωση, ο «πολιτισμένος» κόσμος ζει με την πεποίθηση, ότι μπορεί να αναπτύσσεται συνεχώς σε έναν πλανήτη με πεπερασμένους πόρους και μεθαύριο, σε ένα σύμπαν με πεπερασμένους πόρους που, αν και κάπως αχανές, μην τρέφουμε την αυταπάτη ότι θα στέλνουμε διαστημόπλοια με κοντέινερ στο άμεσο ή και σχετικά μακρινό μέλλον.
Γιατί μπορεί κάποιοι άρχισαν να αποκτούν οικολογική συνείδηση, αλλά …πράσινη κατανάλωση άχρηστων πραγμάτων δεν μπορεί να υπάρξει, για τον ίδιο λόγο που δεν μπορεί να υπάρξει ζωή στην έρημο: δεν υπάρχει βιώσιμη κατανάλωση, γιατί καταναλώνοντας κάτι συνήθως το εξαντλείς ή το μετασχηματίζεις σε κάτι άλλο. Κανένα κομμάτι χαρτί δεν μπορεί να ξαναγίνει δέντρο.
Αυτή τη στιγμή καταναλώνουμε πόρους που δεν αναπληρώνουμε. Τι θα συμβεί αναπόφευκτα;
Με λίγα λόγια, ένας καπιταλισμός με στέβια, χωρίς γλουτένη ή …πάνινο καλαμάκι, είναι απλά λιγότερο καταστροφικός, καταστροφικός δε.
Χρειάζεται μια αναθεώρηση του τρόπου ζωής, αλλά οι περισσότεροι δυτικοί (και οι υπόλοιποι σε αρκετές περιπτώσεις) έχουν εθιστεί στον δυτικό τρόπο ζωής, που πρώτα θα στερέψει τον πλανήτη και μετά θα τον απορρίψουμε, αν έχουμε καταφέρει να επιβιώσει τότε της γενικότερης καταστροφής.
Είμαστε σε τροχιά πλήρης καταστροφής του περιβάλλοντος, του σπιτιού μας, αλλά πρέπει να πληρώσουμε μέχρι το τέλος του μήνα τους λογαριασμούς και να βγάλουμε τις υποχρεώσεις μας, οπότε συνεχίζουμε να συντηρούμε το τέρας που μας καταστρέφει αργά και σταθερά.
Ακόμα και οι …ακτιβιστές, την μισή μέρα δουλεύουν, την άλλη μισή αγωνίζονται.
Δηλαδή, μια τρύπα στο νερό.
Δεν έχουμε καταλάβει, ότι η ελίτ απλά καταστρέφει με γρηγορότερο ρυθμό το περιβάλλον, από ό,τι εμείς, κυρίως προς όφελός της, οπότε μοιράζει και κάνα δυο δωρεάν εισιτήρια για την πρώτη σειρά του καταστροφικού έργου.
Αν τους πάρουμε τα εργοστάσια και συντηρήσουμε τον ίδιο ρυθμό κατανάλωσης και την λογική ότι η φύση είναι εδώ, για να μας υπηρετήσει, τότε θα έχουμε την ίδια τύχη. Απλά θα αναβάλλουμε το μοιραίο.
Και αυτός είναι ο μέγας γρίφος.
Με δισεκατομμύρια ανθρώπους εθισμένους στην κατανάλωση άχρηστων πραγμάτων, πώς θα αλλάξει ρότα η ανθρωπότητα;
Πώς θα πειστεί αυτός που έχει 5 σπίτια, να κρατήσει το ένα; Αυτή η ιδιοκτησία θα μας κοστίσει τελικά τον πλανήτη, ε;
Πώς θα πειστούμε, ότι αυτό που έχουμε ανάγκη δεν είναι μια έξτρα λωρίδα στους αυτοκινητόδρομους για τα ηλεκτρικά μας Toyota, ή μεγαλύτερα αεροδρόμια, αλλά μέσα μαζικής μεταφοράς, λιγότερες και λιγότερο ηλίθιες μετακινήσεις προϊόντων και ανθρώπινα ταξίδια που δεν θα αφήνουν πίσω τους συντρίμμια· ο τουρισμός, για παράδειγμα, με την σημερινή μορφή του είναι ένα αίσχος.
Χρειαζόμαστε μια παγκοσμιοποιημένη κοινότητα και όχι έναν παγκοσμιοποιημένο εμπορικό κόσμο.
Μόνο η Φουκουσίμα και το Τσερνόμπιλ, αρκούν ως ιστορικά παραδείγματα. Τα οποία μέτωπα είναι ακόμα ανοιχτά, έτσι; Δεν τελειώσαμε. Θα τα διαχειριζόμαστε επί δεκαετίες και αιώνες, μέχρι να «εξασφαλίσουμε» ότι θα είναι ακίνδυνα για περαιτέρω συνέπειες.
Θα κλείσω, με το υπέροχο σύνθημα από την εξέγερση των Χιλιανών το 2019: «Δεν θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα. Η κανονικότητα ήταν το πρόβλημα».
Ακριβώς το αντίθετο απ’ αυτό που λένε εκατομμύρια άνθρωποι σήμερα μετά από 1,5 χρόνο πανδημίας.
Μιας πανδημίας που ίσως να προήλθε από την αποψίλωση των τροπικών δασών, και πραγματικά αυτό είναι το λιγότερο.
Γιατί κανένας δεν αναρωτιέται, πόσοι άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα από ασθένειες του βιομηχανικού κόσμου, από τον δυτικό τρόπο ζωής (η παχυσαρκία τι είναι;) και από την στέρηση αναγκαίων αγαθών που θα συσκευαστούν και θα πουληθούν σε τιμή ευκαιρίας, χιλιάδες μίλια μακριά.
Αυτή είναι μια «πανδημία» καταναλωτισμού, από την οποία δεν θα ξεμπερδέψουμε εύκολα.
Αν και μια μέρα θα τελειώσει είτε έτσι ή αλλιώς.
Με εκτίμηση,
Άρης
Υ.Γ.1. Βέβαια, και να μην καταναλώνεις πόρους, πάλι δεν σταματάει η καταστροφή, οφείλουμε να το πούμε. Είναι κάποιοι που πιστεύουν, ότι, ακολουθώντας μια vegan δίαιτα, κάνοντας λιγότερα ντους, πατώντας λιγότερο γκάζι και πίνοντας τον καφέ χωρίς καλαμάκι αλλάζεις κάτι. Ίσως, αλλά δεν είναι τόσο εύκολο. Και γιατί να μείνεις σ’ αυτά; Αφού το πρόβλημα είναι το περιβαλλοντολογικό αποτύπωμα του καθενός μας, τότε γιατί δεν κάνουμε το πιο αποτελεσματικό όλων: να αυτοκτονήσουμε για να σώσουμε τον πλανήτη; Μόνο που κανένας νεκρός άνθρωπος δεν συντέλεσε έστω στο ελάχιστο προς την μείωση της καταστροφής του περιβάλλοντος. Οπότε, να τι πρέπει να κάνουμε. Αν δεν καταστρέψουμε το σύστημα, τίποτα δεν θα αλλάξει. Δεν ξέρω, ειλικρινά δεν ξέρω, τι πρέπει να κάνουμε μετά. Δεν είμαι παντογνώστης, ούτε προφήτης. Αλλά, όλα ξεκινούν απ’ αυτό, πρώτα. Εκ των έσω δεν αλλάζει. Ούτε ψωνίζοντας συνειδητά, ούτε ψηφίζοντας πράσινους, κόκκινους και θαλασσί υπάλληλους των πολυεθνικών.
Υ.Γ.2. Τα σκεφτόμουν όλα αυτά, μετά από κάτι που συζητήσαμε και μονολόγησα «δεν βαριέσαι, θα τα γράψω». Αυτή τη στιγμή, ενημερωτικά, ζούνε περίπου 370 εκατομμύρια αυτόχθονες στη Γη, χωρίς να υπολογίζουμε σ’ αυτούς το 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους που δεν έχουν καν ηλεκτρισμό, που επί της ουσίας λογίζονται συνήθως ως πολίτες του βιομηχανικού, δυτικού κόσμου. Ας βάλουμε όμως και αυτούς μέσα στο πρώτο νούμερο. Ούτως ή άλλως, το 17% του πληθυσμού σήμερα καταναλώνει το 82% των παραγόμενων πόρων και κάπως πρέπει να παραδεχθούμε, ότι ένα κάπως μεγαλούτσικο κομμάτι του ανθρώπινου πληθυσμού δεν έχει το ίδιο μερίδιο ευθύνης με τους δυτικούς καταναλωτές, που είτε ζουν στην πόλη ή στην ύπαιθρο διάγουν πάνω-κάτω πανομοιότυπο τρόπο ζωής. Άσε που θεωρείται παγκοσμίως, ότι αυτός είναι ο ενδεδειγμένος και …φυσικός τρόπος ζωής. Όλοι οι άλλοι είναι πρωτόγονοι, γιατί δεν οδηγούν Tesla, δεν καθαρίζονται με αντισηπτικό και δεν βλέπουν σε 55άρα OLED τα χάλια μας τα μαύρα. Συνεχίζεται αυτή η σύγκριση, ως απόδειξη του πόσο γαμάτος είναι ο δυτικός. Ε, ότι κάναμε οι δυτικοί 400 χρόνια πριν, συνεχίζουμε να το κάνουμε και σήμερα, ζήτω η Αποικιοκρατία. Κλέβουμε πόρους, καταστρέφουμε φτωχές χώρες και καταδυναστεύουμε τον πλανήτη, εκπολιτίζοντάς τον. Για παράδειγμα, ότι κάνει το Ισραήλ στην Παλαιστίνη το έχει κάνει - και συνεχίζει να το κάνει - κάθε δυτική χώρα. Το Ισραήλ δεν θέλει να διώξει τους Παλαιστίνιους, επειδή δεν τους γουστάρει. Θέλει να τους διώξει, γιατί θέλει τη γη τους, για να την εκμεταλλευτεί και να αυξήσει το ΑΕΠ του. Ανάπτυξη δεν θέλετε; Ορίστε, ανάπτυξη. Γι’ αυτό τους έχουμε τους στρατούς, για να κάνουν πλιάτσικο στους πόρους μιας φτωχής κοινότητας. Ορίστε, ασφάλεια. Λέμε κιόλας για το …μεταναστευτικό, αλλά δεν είναι μεταναστευτικό. Είναι ξεριζωμός και καταστροφή κοινοτήτων. Σε όλο τον κόσμο ξεριζώνονται άνθρωποι, για να γλιτώσουν από τα δυτικά - ή τα προσκείμενα στη Δύση - στρατεύματα και γιατί ενοχλούν τις δυτικές εταιρείες. Νομίζω, δεν συνειδητοποιούμε, ότι για το μεγάλο κομμάτι της ανθρωπότητας εμείς είμαστε οι δυνάστες και το πρόβλημα.
Υ.Γ.3. Φυσικά, οι περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να πάμε στη δουλειά μας, οπότε δεν θέλουμε να τα πολυσκεφτούμε αυτά. Δεν μου λέει τίποτα, που αντιδρούμε στην καταστροφή του περιβάλλοντος στα λόγια. Οι πράξεις μας είναι τελείως διαφορετικές. «Υπερ»-καταναλώνουμε πόρους. Οδηγάμε τους εκσκαφείς, σκάβουμε, κόβουμε, ψαρεύουμε, κάνουμε όλες αυτές τις εργατοώρες που χρειάζονται για να αποψιλωθεί το δάσος, για παράδειγμα. Είναι ωραίο, δεν βρίσκετε; Συντηρούμε το τέρας, που θα μας καταβροχθίσει. Δεν έχουμε μια κάποια ευθύνη στην καταστροφή του περιβάλλοντος. Η ελίτ τα κάνει όλα. Δεν φταίμε ποτέ εμείς, που ονειρευόμαστε στη θέση του Αμαζονίου, ξενοδοχεία ή εμπορικά κέντρα, δηλαδή λεφτά. Εμπρός της γης οι κολασμένοι, πλουτίστε πριν τον διπλανό σας. Τι, όχι; Ρίξτε μια ματιά γύρω σας. Δεν θέλω να το πάω μόνο στις ΗΠΑ ή στην Ελλάδα, όπου η πρώτη έχει γίνει ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο, που εκτείνεται από την μια ακτή στην άλλη και στη δεύτερη σε λίγο θα χτίζουν υποθαλάσσια ξενοδοχεία, γιατί έχουν φτάσει μέχρι την άμμο. Παντού το ίδιο λαμβάνει χώρα. Οι καπιταλιστές δεν θα μας πουλήσουν, τελικά, το σχοινί με το οποίο θα τους κρεμάσουμε, αλλά μας πούλησαν ήδη το σχοινί, με το οποίο θα κρεμαστούμε εμείς. Υπέροχο;
(Φίλε Άρη, δίνε πόνο. Άρη, μετά από όλα αυτά, οι άνθρωποι ακόμα ονειρεύονται ανάπτυξη. Και οι πολιτικοί τους υπόσχονται ανάπτυξη. Δηλαδή, οι πολιτικοί υπόσχονται την καταστροφή και οι πολίτες την θέλουν. Αντί να μιλάνε όλοι για αποανάπτυξη, επιμένουν στην ανάπτυξη. Καλά να πάθουν. Παρατηρώ αυτές τις μέρες, πως, αν και υπάρχει τεράστιο στραπάτσο στον τουρισμό, οι άνθρωποι επιμένουν να χτίζουν ξενοδοχεία. Γιατί το μόνο που ξέρουν να κάνουν, είναι να μαζεύουν χρήματα. Οπότε, θα τα καταστρέψουν όλα και θα καταστραφούν. Να είσαι καλά, Άρη).
