16 Σεπ 2020

Πώς στρώνουν το τραπέζι του ελληνοτουρκικού διαλόγου


Μαρίνα Αλεξανδρή

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδωσε σήμερα το «σήμα» για να στρωθεί το τραπέζι του διαλόγου με την Τουρκία: «Είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε διερευνητικές επαφές εφόσον έχουμε απτά δείγματα γραφής», δήλωσε μετά την συνάντησή του με τον πρόεδρο


του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Αμέσως μετά ακολούθησε η τηλεφωνική του επικοινωνία με την γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και παράλληλα άρχισαν να «τρέχουν» πληροφορίες από κυβερνητικούς κύκλους, που θέλουν το χρονοδιάγραμμα των συνομιλιών να ανακοινώνεται ακόμη και εντός της επόμενης εβδομάδας.

Η σπουδή είναι προφανής, όπως και η πίεση του διεθνούς παράγοντα – εκείνο όμως που δεν είναι ούτε προφανές, ούτε σαφές, είναι το πλαίσιο του διαλόγου, όπως και οι «κόκκινες γραμμές» της ελληνικής πλευράς.

Ο πρωθυπουργός δήλωσε, ότι το μοναδικό ζήτημα που έχουμε να συζητήσουμε, «είναι η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών», ο Νίκος Δένδιας, όμως, στο άρθρο του που δημοσίευσε η «Καθημερινή» παράλληλα με εκείνο του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, άφησε ανοιχτό παράθυρο και για προσφυγή στην Χάγη.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε «η Τουρκία έχει χρόνο ακόμα, πριν και μετά τη Σύνοδο Κορυφής, να συνεχίσει το πρώτο ενθαρρυντικό βήμα απεμπλοκής από την κρίση» αναφερόμενος στην απόσυρση του Oruc Reis, η Άγκυρα όμως είχε ήδη εκδώσει νέα NAVTEX, με την οποία θέτει θέμα αποστρατικοποίησης της Χίου και λίγο αργότερα εξέδωσε και δεύτερη, με την οποία παρατείνει τις παράνομες ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο πρωθυπουργός, επίσης, είπε, πως «μέχρι να υπάρξει οριστική διευθέτηση, το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας απαγορεύει μονομερείς ενέργειες».

Διπλωματικοί παράγοντες όμως θέτουν το ερώτημα, τι εκλαμβάνεται ως μονομερής ενέργεια εάν όχι η NAVTEX για την Χίο και η συνέχιση της παραβίασης της κυριαρχίας της Κύπρου από τα τουρκικά πλοία. Κυβερνητικές πηγές επιχειρούσαν το απόγευμα, να αποδώσουν τις κινήσεις αυτές της Άγκυρας σε προσπάθεια του Ερντογάν «να καλύψει την υποχώρησή του» απευθυνόμενος στο εσωτερικό ακροατήριο της Τουρκίας. Πέραν του παιχνιδιού εντυπώσεων, όμως, οι ίδιοι διπλωματικοί κύκλοι επεσήμαναν, πως και το άρθρο Τσαβούσογλου στην «Καθημερινή» δείχνει μια αμετακίνητη Τουρκία με κεντρική θέση τον διάλογο «εφ όλης της ύλης» και την συνεκμετάλλευση σε Μεσόγειο και Αιγαίο.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ζητά «διπλωματία χωρίς προϋποθέσεις» στην ανατολική Μεσόγειο και γράφει, ότι οι «βασικοί στόχοι της Τουρκίας είναι ξεκάθαροι»:

   * Δίκαιη και ισότιμη οριοθέτηση των θαλασσίων ορίων.

   * Προστασία των δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα μας έναντι μαξιμαλιστικών και υπερβολικών διεκδικήσεων θαλασσίων ορίων.

   * Προστασία των ισότιμων δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων στους υποθαλάσσιους πόρους του νησιού μέσω της εγκαθίδρυσης ενός μηχανισμού ισότιμου διαμοιρασμού των κερδών.

   * Δημιουργία ενός γνήσιου, συμπεριληπτικού, δίκαιου και ισότιμου μηχανισμού ενεργειακής συνεργασίας των υποθαλάσσιων πόρων.

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου εγκαλεί επίσης (και ξανά) την Ελλάδα για «μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις», οι οποίες όπως γράφει «δεν μπορούν να επιβληθούν στην Τουρκία μέσω της Ε.Ε., η οποία δεν έχει καμία αρμοδιότητα επί ζητημάτων οριοθέτησης θαλάσσιων συνόρων».

Παρά την τεράστια απόσταση, ωστόσο, που χωρίζει (δημοσίως τουλάχιστον) την ατζέντα των δύο πλευρών, όλες οι τελευταίες πληροφορίες συγκλίνουν, στο ότι Αθήνα και Άγκυρα θα ξεκινήσουν τις διερευνητικές επαφές ακόμη και πριν από την σύνοδο κορυφής της 24ς-25ης Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα μάλιστα με δημοσίευμα της τουρκικής «Μιλιέτ» ο διάλογος αναμένεται να ξεκινήσει εντός δέκα ημερών, θα γίνει στο Βερολίνο και οι διαπραγματεύσεις θα διεξαχθούν αρχικά σε χαμηλό επίπεδο και στην συνέχεια σε υψηλό «εάν χρειαστεί».

Διπλωματικές πηγές, που επικαλείται η τουρκική εφημερίδα, αναφέρουν, ότι η Άγκυρα δεν βλέπει αρνητικά την έναρξη διαλόγου με την Ελλάδα, ότι έχουν ενταθεί οι διαμεσολαβητικές προσπάθειες της Γερμανίας το τελευταίο διάστημα και ότι κατόπιν απαίτησης της Τουρκίας στον διάλογο δεν θα έχει ρόλο και συμμετοχή  η Γαλλία.


ΠΗΓΗ: tvxs.gr