8 Απρ 2020

Ολονύχτιο θρίλερ στο Eurogroup για τον κοροναϊό


Μαρίνα Αλεξανδρή

Ιταλία, Ισπανία και Γαλλία μετρούν ήδη πάνω από 40.000 νεκρούς από την πανδημία, η κρίση του κορονοϊού έχει αφήσει ήδη πίσω της τουλάχιστον 1 εκατομμύριο ανέργους (με βάση μόνον τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων) και η Ευρώπη περιφέρει (ξανά) τα αδιέξοδά της σε ολονύχτια Eurogroup. 


Στην πραγματικότητα η χθεσινοβραδυνή τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης για το περίφημο «σχέδιο Μάρσαλ» (ή «μπαζούκα», ή «λευκή επιταγή» κατά την Ούρσουλα φον τνερ Λάιεν) δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Διακόπηκε γύρω στις 9 το βράδυ εν μέσω νέου γύρου σκληρής αντιπαράθεσης Ιταλίας και Ισπανίας με την Γερμανία και την Ολλανδία, ξανάρχισε λίγο πριν από τα μεσάνυχτα και ξαναδιακόπηκε στις 2 τα ξημερώματα, με την δέσμευση να… συνεχιστεί εκ νέου και να δοθεί η συνέντευξη Τύπου Σεντένο, Ρέγκλινγκ και Τζεντιλόνι στις 11 σήμερα το πρωί.

Στην ατζέντα της ολονυχτίας βρισκόταν το σχέδιο συμβιβασμού του προέδρου του Eurogroup Μάριο Σεντένο για πακέτο στήριξης και αντιμετώπισης της πανδημίας ύψους περίπου 500 δις ευρώ (ένα πακέτο, ωστόσο, που έως τα ξημερώματα τουλάχιστον απέρριπταν κατηγορηματικά η Ιταλία και η Ισπανία).

Εως εκείνη την ώρα δεν υπήρχε συμφωνία ούτε για την δομή του σχεδίου, ούτε βεβαίως για το ευρωομόλογο το οποίο εξακολουθούν να ζητούν Ρώμη και Μαδρίτη, αλλά απορρίπτει κατηγορηματικά η Γερμανία και ο άξονας του Βορρά. Το μοντέλο που αντιπροτείνει το Βερολίνο βασίζεται στην συνήθη οδό των δανείων μέσω του ESM (Eυρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης), και εδώ ωστόσο υπήρξε σφοδρή σύγκρουση, καθώς η γερμανική πλευρά επέμενε σε μνημονιακού τύπου όρους, έστω και σε ευέλικτη, light εκδοχή. Ειδικότερα, και κατά τις πληροφορίες που υπήρχαν έως τις πρώτες πρωινές ώρες, η Γερμανία, με την στήριξη και του επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, έβαλε στο τραπέζι πρόταση, η οποία προβλέπει χορήγηση δανείων με χαλαρή και τυπική αιρεσιμότητα (conditionality) στην παρούσα φάση και έως ότου εκτονωθεί η έξαρση της πανδημίας. Μεσοπρόθεσμα ωστόσο και μόλις ομαλοποιηθεί η κατάσταση περιλαμβάνει επιστροφή στους μνημονιακούς όρους και προϋποθέσεις των πιστοληπτικών γραμμών του ESM.

Το γερμανικό μοντέλο απορρίφθηκε κατηγορηματικά, και εν μέσω υψηλής έντασης, από την Ιταλία και την Ισπανία, οι οποίες ζητούν χρηματοδότηση άνευ όρων από τον ESM και προειδοποιούν με μείζονα ευρωπαϊκή κρίση, εάν δεν υπάρξει άμεση και γενναία συμφωνία. Ενδεικτική εδώ ήταν η δήλωση του Ιταλού υπουργού Οικονομικών Λουίτζι ντι Μάιο πριν από την έναρξη της τηλεδιάσκεψης, ο οποίος τόνισε, πως «εάν πέσει η Ιταλία, θα πέσουν όλοι».

Μέσα από αυτό το μπρα ντε φερ, και με βάση τουλάχιστον τα μηνύματα που εξέπεμπαν τα ξημερώματα οι Βρυξέλλες, η πιθανότερη έκβαση δείχνει, πως θα είναι ένας ακόμη ευρωπαϊκός συμβιβασμός προσαρμοσμένος μεν στα μέτρα της Γερμανίας, αλλά με διατυπώσεις και προβλέψεις τέτοιες που θα δίνουν την δυνατότητα στις κυβερνήσεις της Ιταλίας και της Ισπανίας να «αγοράσουν» την συμφωνία.

Όπως ανέφεραν κοινοτικές πηγές, η προσπάθεια του προέδρου του Eurogroup Μάριο Σεντένο στο πλαίσιο αυτό ήταν, να περιορίσει κατά το μέγιστο δυνατό την αιρεσιμότητα στα δάνεια του ESM και παράλληλα να κρατήσει, θεωρητικά τουλάχιστον, ζωντανή και την προοπτική του ευρωομολόγου για το απώτερο μέλλον. Όλα αυτά είναι πιθανό να ενταχθούν ως πακέτο στην δημιουργία ενός νέου ειδικού ταμείου, του γνωστού CoronaVirus  Fund που έχει προτείνει η ΕΚΤ με την στήριξη της Γαλλίας, εάν ακόμη και επ’ αυτού έως τα ξημερώματα δεν ήταν καθόλου δεδομένη η συναίνεση του Βερολίνου.