8 Απρ 2020

Το οδυνηρό deja vu του 2010. Αναβίωση κόντρας για ευρωομόλογο και το μνημόνιο που (ξανα)έρχεται...


Αλέξανδρος Ζέρβας

Σε ένα deja vu της περιόδου της απαρχής της βαθιάς κρίσης του ευρώ το 2010 προσιδιάζουν τα δεδομένα σε οικονομικό επίπεδο με φόντο την εξάπλωση της πανδημίας του κοροναϊού. Άλλωστε, το αδιέξοδο του χθεσινού Eurogroup είχε πάνω-κάτω τους ίδιους...


πρωταγωνιστές. Ήταν πάλι η Γερμανία μαζί με ένα «μπλοκ» χωρών όπως η Ολλανδία, η Αυστρία και η Φινλανδία, που απέρριψαν πεισματικά την ιδέα του ευρωομολόγου, το οποίο ζήτησαν οι χώρες του Νότου, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της επερχόμενης ύφεσης στις οικονομίες τους.

Σε ότι αφορά τα καθ’ ημάς, τυχόν επανάληψη του σεναρίου το 2010 φαντάζει κάτι παραπάνω από εφιαλτική, καθώς συνεπάγεται την επιβολή ενός νέου μνημονίου. Ήδη οι προβλέψεις, για την ζημιά που θα έχει υποστεί η ελληνική οικονομία ελέω καραντίνας και της κατάρρευσης των εσόδων από τον τουρισμό, είναι εξαιρετικά δυσοίωνες. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι μαζί με τις εκτιμήσεις για ύφεση, έχουνε αρχίσει και διάφορες εκτιμήσεις σχετικά το «πότε μας τελειώνουν τα λεφτά». Μήπως μας θυμίζει κάτι όλο αυτό;

Οι «λαγοί» και η αναβιώση της διαμάχης για το ευρωομόλογο

«Πρέπει να πούμε, ότι και ο Γιώργος Κύρτσος, όταν πριν από λίγες μέρες βγήκε και δήλωσε, ότι πολύ σύντομα θα ξεμείνουμε από λεφτά, μάλλον έπαιζε το ρόλο του “λαγού”» επισημαίνει μιλώντας στο tvxs ο οικονομολόγος, Λεωνίδας Βατικιώτης, και προσθέτει: «Εξαντλούνται τα αποθέματα, ενώ ξέρουμε, ότι η κυβέρνηση, από το αποθεματικό που βρήκε ελέω τρίτου μνημονίου, έχει τάξει ένα πολύ σημαντικό ποσό στο πλαίσιο του σχεδίου Ηρακλής για τα συμφέροντα των τραπεζών. Για αυτό το λόγο είναι πολύ πιθανό, η Ελλάδα μαζί με άλλες χώρες να καταλήξουμε στις “καλές υπηρεσίες” του Ευρωπαϊκου Μηχανισμου Σταθερότητας».

Αναφορικά δε με την εξέλιξη του πρόσφατου Eurogroup, δε δείχνει, να του προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη. «Αυτό το αδιέξοδο ήταν αναμενόμενο για τον εξής λόγο. Πιστεύω ακράδαντα, ότι ο πυρήνας της Ευρωζώνης δεν πρόκειται να δεχτεί το ευρωομόλογο, το μέσο δηλαδή που κατ’ επανάληψη έχει προταθεί για την αμοιβαιοποίηση των δημοσίων χρεών της ευρωζώνης. Είδαμε πρώτη φορά να γίνεται αυτή η συζήτηση, όταν και κατατέθηκε η σχετική πρόταση ως ένα μέσο ελάφρυνσης των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, το 2010-2011. Ήταν τα χρόνια, που η κρίση του Ευρώ είχε βρεθεί στο αποκορύφωμά της. Ήταν πάλι η Γερμανία, συνεπικουρούμενη και τότε από την Ολλανδία, την Αυστρία και την Ολλανδία όπως τώρα, που είχε απορρίψει την πρόταση. Το ίδιο συνέβη και στο χθεσινό Eurogroup» σημειώνει.

«Το σκεπτικό τους άλλωστε είναι ακριβώς το ίδιο: “Για ποιο λόγο εμείς που έχουμε υποβάλει τους λαούς μας σε χρόνια λιτότητα και γι΄αυτό το λόγο έχουμε υγιή δημοσιονομικά και έχουμε πολύ χαμηλά ή ακόμη και αρνητικά επιτόκια, να δεχτούμε να αναλάβουμε το κόστος των επιτοκίων, που πληρώνει ο Νότος της Ευρωζώνης;”. Με αυτό τον τρόπο γίνεται η εξής απάτη. Ουσιαστικά, ο ισχυρισμός του είναι ότι η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα είναι οι υπαίτιοι, για το πολύ υψηλά επιτόκια που πληρώνουν και για το γεγονός ότι το χρέος τους έχει φτάσει σε αυτά τα δυσθεώρητα μη βιώσιμα επίπεδα» συνεχίζει ο κ. Βατικιώτης.

Όπως τονίζει μάλιστα «Αυτό συμβαίνει, παρά το γεγονός ότι η σημερινή κρίση έχει πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά, καθώς έχουμε να κάνουμε με εντελώς διαφορετική απειλή. Πλέον το διακύβευμα δεν είναι τα δημόσια οικονομικά, αλλά η υγεία μερικών εκατομμυρίων ανθρώπων. Και πραγματικά εδώ η Ευρώπη όφειλε να δείξει μια μεγαλύτερη αλληλεγγύη, όφειλε να προτάξει κάποια ανθρωπιστικά ιδεώδη, όπως κατ΄επανάληψη δήλωσε ότι θα κάνει. Η στάση όμως της ΕΕ στο χθεσινό Eurogroup έδειξε, πως πάνω απ’ όλα εκείνο που επικρατεί, είναι το οικονομικό συμφέρον».

«Έρχονται μνημόνια με επαχθείς όρους - Η ελληνική κυβέρνηση ουσιαστικά συμβαδίζει με τη Μέρκελ»

Σε ότι έχει να κάνει με τα νέα ευρωπαϊκά δάνεια που προωθούνται και τους όρους που θα τα συνοδεύουν, ο κ. Βατικιώτης δεν φαίνεται να διατηρεί την παραμικρή αμφιβολία. «Είναι μνημόνια αυτά τα νέα δάνεια, αυτά που προτείνει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας. Είναι μνημόνια, γιατί συνοδεύονται από τους γνωστούς μας όρους, από τις λεγόμενες “αιρεσιμότητες”. Όλη η αντιπαράθεση στο Eurogroup είχε να κάνει με το κατά πόσο θα συνοδεύεται αυτός ο δανεισμός με νέους όρους ή όχι. Άλλωστε πολύ πρόσφατα και η ίδια η Μέρκελ είχε πει, ότι θα υπάρχουν όροι, οι οποίοι θα είναι ελαφρύτεροι απ’ ότι στο παρελθόν, θα είναι συμβολικοί κλπ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θα είναι όροι. Και αυτό είναι που απορρίπτει ευθέως και σε όλους τους τόνους η Ιταλία» επισημαίνει.

Εκτιμά δε ότι «είμαστε ενώπιον ενός νέου διχασμού στην Ευρώπη», ενώ αφήνει αιχμές για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης, αναφέροντας: «Δυστυχώς η ελληνική κυβέρνηση από τη μεριά της έχει επιλέξει, να πατάει σε “δυο βάρκες”. Από τη μια δηλαδή ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπέγραψε με του άλλους 8 ηγέτες την έγκριση για την έκδοση ενός κορονο-ομολόγου, αλλά από την άλλη δεν τον είδαμε, να συμβαδίζει με το βέτο που έβαλαν ο Ιταλός αλλά και ο Ισπανός πρωθυπουργός στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής. Στην πραγματικότητα και απ΄όσα ακούσαμε να λέει χθες ο Άδωνις Γεωργιάδης, η ελληνική κυβέρνηση ουσιαστικά συμβαδίζει με την Μέρκελ».

Τι μας λέει το οδυνηρό «μάθημα» του 2010

«Είναι νωρίς ακόμη για να έχουμε μια ασφαλή εκτίμηση σε σχέση με τους ακριβείς όρους, που θα συνοδεύουν το νέο δανεισμό. Μετά βεβαιότητας όμως αυτό που μπορούμε να πούμε, είναι πως έρχονται νέοι απεχθείς όροι. Γίνεται εμφανές, δηλαδή, ότι η Ελλάδα, από τη στιγμή που θα επιχειρήσει να είναι το “καλό παιδί της Ευρώπης”, δεν πρόκειται να ανταμειφθεί με ευνοϊκότερους όρους, για διαχειριστεί τα οικονομικά την επομένη της υγειονομικής κρίσης» σημειώνει ο κ. Βατικιώτης και καταλήγει υπενθυμίζοντας ένα οδυνηρό «μάθημα» από το όχι πολύ μακρινό παρελθόν.

«Αυτό που μάθαμε το 2010 είναι, πως το πόσο αντιλαϊκό θα είναι ένα μνημόνιο, είναι ευθεία συνάρτηση της δουλικότητας μιας κυβέρνησης. Ας μην ξεχνάμε, πως η Ιταλία δεν είχε δεχτεί καν μνημόνιο. Ήταν μάλιστα ο Μπερλουσκόνι, που είχε απορρίψει την επιβολή τέτοιων όρων. Αντιστοίχως, η Ισπανία είχε δεχτεί ένα μίνι μνημόνιο για τις τράπεζές της, το οποίο ήταν πολύ πιο ήπιο, σε σχέση με αυτό που επιβλήθηκε την ίδια εποχή στην Ελλάδα» λέει χαρακτηριστικά.

ΠΗΓΗ: tvxs.gr