Αν συμφωνούν σε κάτι όλες οι πλευρές στην Ελλάδα, είναι ότι μόνο μέσω της ανάπτυξης μπορούμε να ξεφύγουμε από το σημερινό τέλμα.
Πώς θα έρθει όμως η πολυσυζητημένη ανάπτυξη;
Πολλοί έχουν ακόμη κατά νου τα...
στερεότυπα προηγούμενων δεκαετιών και αναμένουν αναπτυξιακούς νόμους, κρατικό χρήμα και κοινοτικές επιδοτήσεις.
Τα κρατικά λεφτά όμως έχουν τελειώσει.
Ανάπτυξη θα έρθει κυρίως από μία πηγή: τις ιδιωτικές επενδύσεις. Και για να έρθουν, πρέπει να αλλάξουν πολλά πράγματα στην Ελλάδα. Να αλλάξουν οι κρατικές δομές, η οικονομική ζωή να πάψει να είναι όμηρος των γνωστών συμφερόντων, να πάψουν να κυριαρχούν στη δημόσια συζήτηση κλισέ και προκαταλήψεις.
Η τελευταία έκθεση της Επιτροπής του ΟΗΕ (UNCTAD) για τις παγκόσμιες επενδύσεις (The World Investment Prospects Survey) αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο, για ποιο λόγο η χώρα μας βρίσκεται στο σημερινό χάλι και καταλαμβάνει την 119η θέση στο χάρτη των άμεσων ξένων επενδύσεων.
Οσοι σπεύσουν να πουν «μα, οι επενδυτές προτιμούν τις χώρες που έχουν φθηνό εργατικό δυναμικό και δεν είναι αυστηρές σε εργασιακά και περιβαλλοντικά κριτήρια» ας ρίξουν μια ματιά στο χάρτη. Στην πρώτη θέση στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων το 2010 βρίσκονται οι ΗΠΑ, στη δεύτερη η Κίνα, στην τρίτη το Βέλγιο, στην τέταρτη η Βραζιλία, στην πέμπτη η Γερμανία και στην έκτη η Βρετανία.
ΗΠΑ, Γερμανία, Βέλγιο, Βρετανία έχουν από τους υψηλότερους μισθούς και από τις πιο αυστηρές νομοθεσίες στον κόσμο. Φυσικά οι επενδυτές δεν είναι ιεραπόστολοι, βάζουν λεφτά για να βγάλουν κέρδος και αν αυτό μπορούν να το κάνουν με το χαμηλότερο κόστος, φυσικά και θα το κάνουν.
Ποια είναι τα κριτήρια που οι ίδιοι οι επενδυτές θέτουν για να επενδύσουν σε μια χώρα;
Σύμφωνα με τις απαντήσεις τους που καταγράφονται στην έκθεση της UNCTAD, πέντε είναι τα βασικά κριτήρια τους:
α) Το μέγεθος της τοπικής αγοράς. β) Οι προπτικες ανάπτυξης της αγοράς. γ) Η παρουσία προμηθευτών και εταίρων. δ) Η πρόσβαση στις διεθνείς και τις περιφερειακές αγορές. ε) Το σταθερό και φιλικό για τις επιχειρήσεις περιβάλλον.
Ποια από τα παραπάνω κριτήρια πληροί η Ελλάδα; Ας τα πάρουμε ένα-ένα:
Το πρώτο κριτήριο δεν πληρούται, αφού μια αγορά 10,7 εκατομμυρίων ανθρώπων θεωρείται μικρή για τα δεδομένα των μεγάλων διεθνών επενδυτών.
Το δεύτερο κριτήριο επίσης δεν πληρούται, αφού, ακόμα και αν η Ελλάδα βγει από την ύφεση, οι ρυθμοί ανάπτυξης δεν θα ξεπεράσουν το 2%-3%.
Στο πεδίο των προμηθευτών και των εταίρων, παίρνει σχετικά καλό βαθμό, αφού πρόκειται για μια σχετικά αναπτυγμένη οικονομία.
Το κριτήριο της πρόσβασης στις διεθνείς και περιφεριακες αγορές είναι το μεγάλο της πλεονέκτημα. Η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο μιας περιοχής 130 εκατομμυρίων (Βαλκάνια, Τουρκία), είναι η πιο παλιά χώρα-μέλος της Ε.Ε., είναι η μοναδική στα Βαλκάνια που έχει νόμισμα το ευρώ και θα έπρεπε (αν η παρουσία στην Ευρωπαϊκή Ενωση είχε οδηγήσει σε πραγματικά ευρωπαϊκούς θεσμούς και ευρωπαϊκές υποδομές) να είναι η πρώτη που θα είχε κατά νου κάποιος, όταν θα σκεφτόταν να επενδύσει στην περιοχή.
Το πέμπτο κριτήριο δεν πληρούται. Σταθερό επιχειρησιακό περιβάλλον δεν υφίσταται, αφού οι νόμοι αλλάζουν κάθε τρεις και λίγο, ούτε φιλικό κλίμα συναντούν οι επενδυτές, πρώτα απ' όλα από τους εγχώριους ανταγωνιστές, οι οποίοι θέλουν να παραμείνει κλειστό το σύστημα.
Για να υπάρξει ανάπτυξη, η Ελλάδα πρέπει να ενισχύσει τα πλεονεκτήματά της και να διορθώσει τα μειονεκτήματά της. Στις απαντήσεις που δίνουν στην έκθεσή της UNCTDA, για τους λόγους που προτιμούν τις αναπτυγμένες χώρες, οι επενδυτές απαντούν ότι τους ελκύει «η ποιότητα του επενδυτικού περιβάλλοντος το οποίο περιλαμβάνει την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης, την ποιότητα των υποδομών και το ανθρώπινο δυναμικό με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και ταλέντο».
Πολλοί θεωρούν ότι η χώρα θα είχε τύχη να προσελκύσει κεφάλαια, αν μείωνε τους μισθούς ή αν έκανε περιβαλλοντικές εκπτώσεις. Αν μετατρεπόταν σε ευρωπαϊκή χώρα με τριτοκοσμικές συνθήκες. Ομως υπάρχουν χαμηλότεροι μισθοί στην Τουρκία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
Το ερώτημα είναι αν θα κατορθώσει με πολύ γρήγορους ρυθμούς (ώστε να αναπληρώσει τον χαμένο χρόνο) να βελτιώσει τη δημόσια διοίκηση, τις υποδομές και την ποιότητα της εκπαίδευσης.
Ολοι παραδέχονται ότι στην Ελλάδα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι με γνώσεις, δημιουργικότητα και ταλέντο, οι οποίοι όμως δεν βρίσκουν τη θέση που τους αξίζει λόγω του πελατειακού συστήματος.
Η χώρα έχει μέλλον αν παρέχει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου και σε υψηλές τιμές. Αν δεν το κάνει δεν έχει τύχη, όσα μέτρα λιτότητας και αν ληφθούν και όσες ρυθμίσεις για το χρέος και αν γίνουν. Με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγηθεί σε οικονομική περιθωριοποίηση.
ΠΗΓΗ: enet.gr
