Φράσεις όπως «ταλαντούχος καλλιτέχνης», «γεννημένος αθλητής» και «έμφυτη ευφυϊα» αποτελούν μέρος της μακρόχρονης παράδοσης, που θέλει το ταλέντο να εξαρτάται από γενετικούς παράγοντες και να είναι κάτι που κάποιοι κατέχουν και άλλοι όχι. Την υπόθεση αυτή ανατρέπει ο συγγραφέας David Shenk, υποστηρίζοντας πως η ιδιοφυϊα είναι προνόμιο όλων...
Νέες επιστημονικές ενδείξεις αποδεικνύουν πως η πηγή των ικανοτήτων μας είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα και αυθόρμητη, καθώς περιλαμβάνει μια συνολικότερη διαδικασία ανάπτυξης του ανθρώπου, στην οποία ανήκουν και τα γονίδια. Πριν από περίπου έναν αιώνα, οι γενετιστές έβλεπαν τα γονίδια σαν τα γρανάζια μιας μηχανής που λειτουργούν για όλους με τον ίδιο τρόπο.
Από τότε, η επιστήμη έχει κάνει τεράστια άλματα στην κατανόηση της κληρονομικότητας και σήμερα πιστεύεται ότι τα γονίδια αλληλεπιδρούν σε μεγάλο βαθμό με το περιβάλλον τους και έτσι, το ίδιο γονίδιο έχει διαφορετικό ρόλο σε κάθε σώμα.
«Δεν υπάρχουν γενετικοί παράγοντες που μπορούν να μελετηθούν ανεξάρτητα από το περιβάλλον» τονίζει ο Michael Meaney, καθηγητής του πανεπιστημίου McGill στον Καναδά, σημειώνοντας παράλληλα πως «δεν υπάρχουν περιβαλλοντικοί παράγοντες που λειτουργούν ανεξάρτητα από το γονιδίωμα».
Έτσι, οποιοδήποτε χαρακτηριστικό ενός ανθρώπου (η προσωπικότητα, η ευφυϊα, οι ικανότητες, κλπ) εξαρτάται στην πραγματικότητα από τη ζωή που κάνει, με αποτέλεσμα να καταρρίπτεται τελείως η έννοια του «έμφυτου».
« Σε κάθε περίπτωση ένα ζώο ξεκινάει τη ζωή του με την ικανότητα να αναπτυχθεί με μια σειρά από διαφορετικούς τρόπους», υπογραμμίζει ο Patrick Bateson, βιολόγος του Πανεπιστημίου του Cambridge, εξηγώντας πως «όπως ένα jukebox, το άτομο έχει τη δυνατότητα να παίξει διαφορετικές αναπτυξιακές μελωδίες. Η μελωδία που τελικά παίζει είναι επιλογή του περιβάλλοντος στο οποίο μεγαλώνει αυτό το άτομο».
