H απάντηση του κ. Σινκέβιτσιους εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ερώτηση του Νίκου Ανδρουλάκη για την Λίμνη Στυμφαλία είναι καταπέλτης. Τεράστιες οι ευθύνες των ελληνικών κυβερνήσεων τα τελευταία 7 χρόνια αναφορικά με την προστασία και τη διαχείριση των ζημιών στην λίμνη της Στυμφαλίας και τον βιότοπο της. Υπογραμμίζεται ότι η αποκατάσταση των ζημιών βαραίνει αποκλειστικά τις ελληνικές αρχές.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ευρωπαίος Επίτροπος στην απάντησή του, ενώ έχει χρηματοδοτηθεί από την ΕΕ πρόγραμμα με στόχο την δημιουργία ενός βιώσιμου συστήματος διαχείρισης και χρηματοδότησης της λίμνης, το έργο αυτό υλοποιήθηκε μόνο εν μέρει. Επιπλέον κατά την περίοδο 2014-2020 τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία χρηματοδότησαν ειδικές δράσεις για τη στήριξη των φορέων που είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών και οικοσυστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό χρηματοδοτείται ειδικό έργο για τα μέτρα διαχείρισης της κοίτης του καλαμιώνα στο οικοσύστημα της Λίμνης Στυμφαλίας με σκοπό να αυξηθούν οι ελεύθερες υδάτινες επιφάνειες, να διευκολυνθεί η ροή των υδάτων και η μετακίνηση των υδρόβιων οργανισμών.
Δυστυχώς όμως η πραγματικότητα και η κατάσταση της Στυμφαλίας λίμνης είναι απογοητευτική και οι όποιες μέχρι τώρα δράσεις αναποτελεσματικές.
Επιπλέον, από την πρόσφατη απάντηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προκύπτει ξεκάθαρα ότι δεν μπορεί ακόμα να εκτιμηθεί πλήρως η ζημιά στον βιότοπο και ο προβληματισμός μας γίνεται εντονότερος για τις ανεπάρκειες στην διαχείριση και προστασία της λίμνης, καθώς όλοι οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών έχουν «απενεργοποιηθεί», μέχρι να αναλάβει τον ρόλο τους ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) που θα καταστεί ο καθολικός διάδοχος τους για την διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών. Σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το νέο σχήμα θα έχει μεγαλύτερες δυνατότητες για την προστασία, διατήρηση, ανάδειξη και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών της χώρας, χωρίς όμως να έχει ολοκληρωθεί ακόμα η όλη διαδικασία συγκρότησης και λειτουργίας του, κάτι που μας κάνει ακόμα πιο ανήσυχους για την πιθανότητα επανάληψης καταστροφικών φαινομένων στον προστατευόμενο - κατά τα άλλα - υδροβιότοπο.
Σε κάθε περίπτωση αναδεικνύεται η αναποτελεσματική διαχείριση ευρωπαϊκών πόρων από το 2014 και μετά, με το πρόβλημα να παραμένει και τον κίνδυνο για μεγαλύτερες καταστροφές στο φυσικό και πολιτισμικό μας πλούτο να είναι επίσης παρόν εξαιτίας της καθυστερημένης λειτουργίας του ΟΦΥΠΕΚΑ.
Αναλυτικά η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
Απάντηση του κ. Σινκέβιτσιους
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(22.3.2021)
Η Λίμνη Στυμφαλία αποτελεί ζώνη ειδικής προστασίας που έχει ταξινομηθεί βάσει της οδηγίας για τα πτηνά και έχει χαρακτηριστεί ως ειδική ζώνη διατήρησης (ΕΖΔ) βάσει της οδηγίας για τους οικοτόπους. Βάσει του άρθρου 6 παράγραφος 2 της οδηγίας για τους οικοτόπους τα κράτη μέλη οφείλουν να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή της υποβάθμισης των προστατευόμενων οικοτόπων στις ζώνες αυτές, μεταξύ άλλων από αποτρέψιμες καταστροφές, όπως πυρκαγιές, και για την εξάλειψη τυχόν επιπτώσεων με τη διακοπή της δραστηριότητας και/ή με τη λήψη μέτρων μετριασμού ή αποκατάστασης. Επιπροσθέτως, η οδηγία για τα πτηνά απαιτεί από τα κράτη μέλη να αποκαθιστούν τους κατεστραμμένους βιοτόπους πτηνών και να θεσπίζουν μέτρα ειδικής διατήρησης σχετικά με τους βιοτόπους πτηνών που προστατεύονται στις ΖΕΠ. Όσον αφορά τις ΕΖΔ, η οδηγία για τους οικοτόπους απαιτεί τη θέσπιση των αναγκαίων μέτρων διατήρησης, τα οποία πληρούν τις οικολογικές απαιτήσεις των προστατευόμενων τύπων οικοτόπων. Οι ελληνικές αρχές είναι υπεύθυνες για την εφαρμογή των απαιτήσεων αυτών, μεταξύ άλλων με την εξακρίβωση των αιτίων της καταστροφής και με την αποκατάσταση της ζημίας.
Το εν λόγω έργο στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ για το περιβάλλον και την κλιματική δράση υλοποιήθηκε από το 2013 έως το 2018. Κύριος στόχος του ήταν η δημιουργία ενός βιώσιμου συστήματος διαχείρισης και χρηματοδότησης της λίμνης. Το έργο υλοποιήθηκε μόνο εν μέρει.
Κατά την περίοδο 2014-2020 τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία χρηματοδότησαν ειδικές δράσεις για τη στήριξη των φορέων που είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών και οικοσυστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό χρηματοδοτείται επί του παρόντος ένα ειδικό έργο όσον αφορά τα μέτρα διαχείρισης της κοίτης του καλαμιώνα στο οικοσύστημα της Λίμνης Στυμφαλίας. Σκοπός είναι να αυξηθούν οι ελεύθερες υδάτινες επιφάνειες, να διευκολυνθεί η ροή των υδάτων και η μετακίνηση των υδρόβιων οργανισμών.
