12 Μαΐ 2012

Πάλι τα ίδια; Ενα βήμα μπροστά... δύο βήματα πίσω;


Του Σπύρου Αλεξίου
Ο πολιτικός σεισμός που προκάλεσαν τα αποτελέσματα των εκλογών της 6ης Μαϊου και τα συντρίμια του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας που διασκορπίστηκαν, σήκωσαν τέτοιο κουρνιαχτό, που πίσω του κρύφτηκαν οι ρωγμές που άνοιξαν...
στον χώρο της Αριστεράς.

Αφορμή για το σημερινό άρθρο ήταν οι αντιδράσεις που προκάλεσε προηγούμενο, το οποίο δημοσιεύθηκε στο tvxs.gr με τίτλο «Ο δικομματισμός δε έχει πεθάνει, παρόλες τις φήμες...». Τα σχόλια που διάβασα, με έκαναν να συνειδητοποιήσω, πως το κρίσιμο ζήτημα για την Αριστερά του 2012 είναι, αν μπορεί και αν θέλει η ίδια να γίνει κόμμα εξουσίας ή αν θα παραμείνει εσαεί πολυδιασπασμένη σε φράξιες και συνιστώσες ιδεολογικής «καθαρότητας», εμμένοντας σ' ένα ρόλο καταγγελτικό απέναντι στο δίπολο των αστικών κομμάτων εξουσίας.

Μία παρατήρηση καταρχήν: Στο ταγκό αυτό χρειάζονται δύο, ο πόλος εξουσίας και ο καταγγελτικός πόλος. Αν ο ένας πόλος έχει καταρρεύσει (κάτι που συμβαίνει σήμερα με το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Δημοκρατία), ο ρόλος του άλλου πόλου ακυρώνεται. Ποιόν θα καταγγείλεις όταν δεν υπάρχει κανείς απέναντί σου; Η Αριστερά μπορεί να κάνει πως δεν ακούει, αλλά έξω από την πόρτα της έχει μαζευτεί λαός, που την καλεί να μπει μπροστά. Και ο λαός αυτός έχει τη δική του ατζέντα, θέτει επιτακτικά ζητήματα και περιμένει απαντήσεις.

Περιληπτικά, στο άρθρο που προκάλεσε αντιδράσεις, υποστήριζα (και υποστηρίζω) πως στο νέο μετα-μεταπολιτευτικό σκηνικό, που προκάλεσε την εξόντωση των δύο κομμάτων εξουσίας, υπάρχει ένας κόσμος, ο κεντρώος χώρος, που αποτελείται ως επί το πλείστον από μικροαστικά κοινωνικά στρώματα, που αναζητά εκφραστή. Και αντί ο ΣΥΡΙΖΑ να αλιεύει ψήφους προς τα αριστερά του και τσακώνεται για την ιδια πίτα με ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ΔΗΜΑΡ, να στρέψει το βλέμμα του προς το κέντρο. Εκεί, όπου υπάρχουν άνθρωποι, που απεγνωσμένα αναζητούν πολιτική στέγη, αν και εφ’ όσον επιθυμεί να γίνει κόμμα εξουσίας. Και απ’ ό,τι δείχνουν οι κινήσεις και οι δηλώσεις Τσίπρα για κυβέρνηση της Αριστεράς, το επιθυμεί.

Αυτό όμως σημαίνει, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να μετασχηματιστεί και ιδεολογικά για να μπορέσει να συσπειρώσει όλον αυτό τον κόσμο γύρω του.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Δυστυχώς, μετά την οδυνηρή ήττα του Εμφυλίου, η Αριστερά, από ένστικτο αυτοσυντήρησης, απέκλεισε τον εαυτό της από το παιχνίδι της εξουσίας. Και σε όλη της την πορεία μέχρι σήμερα αυτοπεριορίστηκε σε ρόλο αντιπολιτευτικό και καταγγελτικό. Η Αριστερά στη μεταπολίτευση είχε «υπογράψει δήλωση», πως δεν έχει βλέψεις εξουσίας.

Αυτός ο αυτοπεριορισμός είχε ως αποτέλεσμα, καταρχήν, να αποκοπεί από την ευρωπαϊκή Αριστερά, πράγμα αρνητικό σήμερα από στρατηγικής πλευράς. Καθώς θα επέτρεπε συμμαχίες και κοινές δράσεις ενάντια στο Μνημόνιο και τις πολιτικές λιτότητας στην Ευρώπη.

Δεύτερον η υιοθέτηση του καταγγελτικού ρόλου, ιδεολογικά λειτούργησε διασπαστικά: Αντί να δημιουργηθεί ένα κόμμα  με απόψεις - προϊόν σύνθεσης, που θα ένωναν την Αριστερά, ο καθένας επέμενε στις θέσεις του για την συνιστώσα του και τη φράξια του και συναγωνιζόταν σε επαναστατική ρητορική τον διπλανό του. Αντί να αναζητούν αυτά που θα τους ένωναν, εστίαζαν σε όσα τους δίχαζαν, καθώς κάθε συνιστώσα διεκδικούσε για λογαριασμό της το ιδεολογικό αλάθητο σε όλα τα ζητήματα.

Ακόμα και σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα «άθροισης» διαφορετικών τάσεων και όχι σύνθεσης απόψεων.  
Αυτό είναι ικανό να σε πάει μέχρι ένα σημείο: να κερδίσεις τους δυσαρεστημένους των άλλων. Αν όμως θέλεις να πας παρα πέρα, στην εξουσία, πρέπει να έχεις συγκροτημένες απόψεις και προτάσεις.  Εδώ οι συνιστώσες δεν συμφωνούν σε μια απάντηση, στο ερώτημα «δραχμή ή ευρώ»...

Επίσης η υιοθέτηση αυτού του καταγγελτικού ρόλου είχε ως αποτέλεσμα, πρώτον, η Αριστερά να στέκεται καχύποπτα απέναντι στο διάλογο, καθώς η διαπραγμάτευση ενοχοποιείται ως συνδιαλλαγή και οπισθοχώριση. Δεύτερον, έδινε σε τμήματα της Αριστεράς την ευχέρεια να αποφεύγουν τις ρεαλιστικές απαντήσεις σε καυτά ζητήματα της καθημερινότητας, όπως το μεταναστευτικό, για παράδειγμα.

Ολα, όμως, τα παραπάνω, όπως η κουλτούρα διαλόγου, η ικανότητα σύνθεσης, οι ευρωπαϊκές συμμαχίες και οι ρεαλιστικές προτάσεις είναι προαπαιτούμενα για ένα κόμμα εξουσίας.

Οι εκλογές της 6ης Μαΐου σάρωσαν τα πάντα κι έδωσαν ένα 17% στον ΣΥΡΙΖΑ. Όπως έδειξαν όλες οι μετεκλογικές αναλύσεις, από αυτό το ποσοστό ένα 3% προέρχεται από τον παλιό ΣΥΝ (το 2% πήγε στη ΔΗΜΑΡ), ενώ το υπόλοιπο 15% προέρχεται από δυσαρεστημένους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, κυρίως, και της ΝΔ κατά δεύτερο λόγο. Όταν αγριεύουν λοιπόν οι σκληροπυρηνικοί των συνιστωσών, εμμένοντας στις θέσεις τους, ας έχουν στο μυαλό τους ότι είναι μειοψηφία της μειοψηφίας πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ της 7ης Μαΐου...

Αυτό, λοιπόν το 15% των απελπισμένων ψηφοφόρων, που τώρα χτύπησαν την πόρτα του ΣΥΡΙΖΑ, καταρχήν, ας μην το θεωρήσουν δεδομένο. Με την ίδια ευκολία που ήρθαν, με την ίδια μπορούν να φύγουν.  Άλλωστε, είχαν ξανάρθει στο κατώφλι του ΣΥΡΙΖΑ το 2008, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Αλλά έγιναν καπνός εν μια νυκτί, όταν κάηκε η Αθήνα. Χτύπησαν και την πόρτα της ΔΗΜΑΡ πριν το Πάσχα. Μόλις, όμως, τους άνοιξε ο Κουβέλης και είδαν πίσω του στοιχισμένα, στελέχη του ΠΑΣΟΚ, τράπηκαν σε φυγή...

Για όσους πιστεύουν, πως η Αριστερά θα πρέπει να μείνει ασάλευτη απέναντι στους ορφανούς ψηφοφόρους της σοσιαλδημοκρατίας, μέχρι εκείνοι να φωτιστούν και να εμβαπτιστούν αριστεροί, θα πρέπει να σημειώσω, πως τα κόμματα οφείλουν να εκφράζουν την κοινωνία. Το αντίθετο, αν θυμάμαι καλά, λέγεται σταλινισμός. 
Το έχω ξαναγράψει και επιμένω: 
Ο μικροαστός ακόμα και ξεπεσμένος και κατεστραμένος, δεν πρόκειται να φορέσει την ιδεολογία του εργάτη. Δεν έγινε στο παρελθόν, υπο τραγικότερες συνθήκες, δεν πρόκειται να γίνει και τώρα. Ματαιοπονεί, όποιο κόμμα ή συνιστώσα της Αριστεράς περιμένει τους κατεστραμένους μικροαστούς να τους εγγράψει στο κόμμα ως μέλη. Δεν έγινε για παράδειγμα ούτε το 1922, όταν 1,5 εκατομμύριο πρόσφυγες μικροαστοί και αγρότες από την Μικρά Ασία ενίσχυσαν μαζικά τον Βενιζέλο, τον έναν πόλο του τότε δικομματισμού και όχι το ΚΚΕ που είχε πρόσφατα δημιουργηθεί.

Πιστεύω, πως είναι σημαντικό για την Αριστερά σήμερα, να συνειδητοποιήσει, ότι ο κύκλος της Μεταπολίτευσης έκλεισε για όλους, όχι μόνο για τους δεινόσαυρους του δικομματισμού. Η κρίση ξεσκεπάζει τους πάντες και έχει ρίξει τις μάσκες από όλους. 
Η Αριστερά, που είχε μείνει έξω από το φαγοπότι της διαπλοκής, έχει καταρχήν την έξωθεν καλή μαρτυρία. Αλλά αυτό δεν φτάνει. Πρέπει να έχει και λύσεις για να δώσει. Λύσεις ρεαλιστικές. Δεν μπορεί, οι απελπισμένοι να σου χτυπούν την πόρτα για να ηγηθείς, και εσύ ως ΚΚΕ, για παράδειγμα, να τους λες πως τους έχεις κρατήσει μια θέση στον κομμουνιστικό παράδεισο, όταν με το καλό προκύψει.

Ο κόσμος, έχει ανάγκη από απαντήσεις και λύσεις τώρα. Ζητάει προστασία από την λιτότητα και τα μνημόνια εξαθλίωσής του. Θέλει πίσω τα εργασιακά του δικαιώματα και τη ζωή που του έκλεψαν. Δεν ζητάει να στρατευθεί στον αγώνα για να γκρεμίσει τον καπιταλισμό, κάνοντας έφοδο στα Χειμερινά Ανάκτορα, όπως ονειρεύονται οι σκληροπυρηνικοί.

Αυτοί οι απελπισμένοι μικροαστοί, κάποτε Πασόκοι και Νεοδημοκράτες, που χτυπάνε τις πόρτες όποιου κόμματος βρίσκεται μπροστά τους, από την Αριστερά μέχρι την Άκρα Δεξιά, αν τις βρουν κλειστές, θα ξεσπάσουν με βία. Και δεν θα κάτσουν να μετρήσουν ποιός είχε την μεγαλύτερη ευθύνη για την κατάντια τους.

Και μ’ αυτήν την έννοια, αν η Αριστερά σήμερα αγνοήσει τα κελεύσματα των καιρών και δεν ανταποκριθεί στο νέο ρόλο που της ζητά ο κόσμος να αναλάβει, αν συνεχίσει να ομφαλοσκοπεί και να αποφεύγει τις ευθύνες της, τότε έχει τελειώσει. Καθώς ο παλιός της ρόλος, ο καταγγελτικός, εξαφανίστηκε μαζί με τους πρώην παρτενέρ της. 

Ταγκό τέλος. Τώρα θα χορέψουμε όλοι στο ταψί...

ΠΗΓΗ: tvxs.gr