12 Μαΐ 2012

Η αχίλλειος πτέρνα της Ευρωζώνης


The Economist
Η ανάπαυλα στην κρίση του ευρώ διήρκεσε μόλις μερικούς μήνες. Τώρα, παρά το δεύτερο πακέτο στήριξης προς την Ελλάδα, ένα δημοσιονομικό σύμφωνο του Δεκεμβρίου και φθηνά δάνεια...

1 τρισ. ευρώ από την ΕΚΤ, οι εφιάλτες ξαναγύρισαν. 
Πόσο αποκαρδιωτικό να παραμένει η Ευρώπη τόσο απροετοίμαστη για τη δοκιμασία που έρχεται.

Ο χρόνος τελειώνει.

Στη Γαλλία, οι ψηφοφόροι έδωσαν στον νέο τους πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ, εντολή να αλλάξει τη ρότα λιτότητας του προκατόχου του, Νικολά Σαρκοζί, και της Γερμανίδας καγκελαρίου, Αγκελα Μέρκελ, και να εστιάσει στην ανάπτυξη. Η κ. Μέρκελ επιμένει, ότι δεν θα αλλάξει το δημοσιονομικό σύμφωνο, όμως ο κ. Ολάντ χρειάζεται κάτι να δείξει στους ψηφοφόρους στις βουλευτικές εκλογές του ερχόμενου μήνα. 

Πιο απειλητικές είναι οι επόμενες εκλογές στην Ελλάδα, όπου τα κόμματα αγωνίζονται να σχηματίσουν κυβέρνηση. Αν η πλειονότητα των Ελλήνων απορρίψει ξανά τις περικοπές δαπανών και τις μεταρρυθμίσεις που συνοδεύουν το πακέτο στήριξης της χώρας τους, τότε οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης - ιδίως της Γερμανίας - θα πρέπει να κάνουν μία αποφασιστική επιλογή. Η κ. Μέρκελ είτε θα κάνει τη χάρη στην Ελλάδα και θα «καταπιεί» τον κίνδυνο να ανταμείψει την αντίδρασή της είτε - το πιθανότερο - θα μείνει ακλόνητη και θα απομονώσει τους Ελληνες.

Η ιδέα μιας χαοτικής εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ σε εποχή γαλλογερμανικής αποσύνδεσης πρέπει να τρομοκρατήσει όποιον αγγίζει (η ζημία που μπορεί να επιφέρει στην παγκόσμια οικονομία ίσως είναι, π.χ., ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την επανεκλογή του Μπαράκ Ομπάμα). Οταν διακυβεύονται τόσα πολλά, η υπόλοιπη Ευρωζώνη πρέπει κατεπειγόντως να περιορίσει τον κίνδυνο μετάδοσης του «ιού» της εξόδου στην Πορτογαλία, την Ιρλανδία, ακόμα και την Ισπανία και την Ιταλία. Το πρόβλημα είναι, πως ακριβώς τη στιγμή που χρειάζεται σκληρή ρεαλπολιτίκ, η πολιτική έχει πέσει θύμα της αυταπάτης, με τους ηγέτες όλων των βασικών χωρών να «πλασάρουν» σαγηνευτικές μισές αλήθειες, που υπόσχονται στους πολίτες ευκολότερη διέξοδο.

Στη χειρότερη θέση όλων, βεβαίως, βρίσκεται η Ελλάδα.  

Η μισή αλήθεια στην Αθήνα είναι, ότι οι προκατειλημμένοι Βορειοευρωπαίοι δεν πιστώνουν στην Ελλάδα τις δυσκολίες που βιώνει. Η Ελλάδα πράγματι υπέφερε: το 2007-2012, η οικονομία της εκτιμάται ότι συρρικνώθηκε κατά 20%. Η οικονομία πνίγεται από ένα σοβαρό κραχ πιστώσεων και ρευστότητας, με νέες δημοσιονομικές περικοπές και φορολογικές αυξήσεις στον ορίζοντα. Ακόμα και αν όλα πάνε καλά, το χρέος της Ελλάδας θα φθάσει το 161% το ερχόμενο έτος. 
Οποια κι αν είναι η σύνθεση της επόμενης κυβέρνησης, η ιδέα ότι η Ελλάδα μπορεί να το εξυπηρετήσει, είναι η μεγαλύτερη φαντασίωση από όλες.

Σημαίνει αυτό μήπως, ότι η Ελλάδα θα είναι καλύτερα έξω από το ευρώ; Πιθανώς.

Μία έξοδος, και η επακόλουθη στάση πληρωμών, θα μείωνε το χρέος της και θα αποκαθιστούσε την ανταγωνιστικότητα. Ωστόσο, θα δημιουργούσε χάος, θα κατέστρεφε τις καταθέσεις και, όπως έχει συχνά συμβεί στο παρελθόν, τα πλεονεκτήματά της θα εξανεμίζονταν γρήγορα. Η υπόλοιπη Ευρωζώνη είναι κι εκείνη καλύτερα με την Ελλάδα «μέσα», αν μη τι άλλο λόγω του κινδύνου μετάδοσης (και της ανεπαρκούς προετοιμασίας για κάτι τέτοιο). Και πάλι, όμως, όχι με οποιοδήποτε τίμημα.

Αν η Ελλάδα απορρίψει το δεύτερο πακέτο ή αποκλίνει πολύ από το πρόγραμμα, η έξοδος θα γίνει αναπόφευκτη. Η κ. Μέρκελ και ο κ. Ολάντ ίσως έχουν μόλις ένα μήνα να προετοιμαστούν για κάτι τέτοιο. Εχουν πολλή δουλειά.




ΠΗΓΗ: radar-gr