20 Ιαν 2011

Η επέλαση των λαγοκέφαλων


Λαγοκέφαλοι - γίγαντες έχουν κατακλύσει το Αιγαίο! Τα επικίνδυνα - τοξικά – ψάρια πρωτοεµφανίστηκαν στη Ρόδο το 2003 και εξαπλώθηκαν γρήγορα, φθάνοντας ακόµη και στο Βόρειο Αιγαίο.Τον τελευταίο καιρό αλιεύονται λαγοκέφαλοι που φθάνουν....

ακόµη και τα πέντε κιλά βάρος και το ένα µέτρο µήκος. Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, το γεγονός αυτό αποτελεί απόδειξη της ταχύτατης εξάπλωσής τους και της κυριαρχίας τους έναντι άλλων ειδών στις ελληνικές θάλασσες.

Εως πρότινος οι λαγοκέφαλοι που έπιαναν µε τα δίχτυα τους οι ψαράδες δεν ξεπερνούσαν τα 200 γραµµάρια και είχαν µήκος περίπου 12 εκατοστά. Οµως, µόλις προχθές, στη Λέρο ο ερασιτέχνης ψαράς Νίκος Καστής έπιασε λαγοκέφαλο βάρους 3 κιλών και µήκους 60 εκατοστών και, όπως είπε, «αµέσως το πέταξα γιατί όλοι πλέον γνωρίζουµε, ότι το ψάρι αυτό είναι επικίνδυνο και µπορεί να επιφέρει ακόµη και τον θάνατο σε όποιον το φάει».

Η εξάπλωση των λαγοκέφαλων στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο έχει πάρει πλέον τεράστιες διαστάσεις, χωρίς να είναι δυνατή οποιαδήποτε παρέµβαση, ώστε να αντιµετωπιστεί το τεράστιο αυτό πρόβληµα στην αλιεία – οι λαγοκέφαλοι τρέφονται µε άλλα είδη ψαριών που έχουν εµπορική αξία. Ειδικά στην Κύπρο το θέµα των λαγοκέφαλων έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και ο πληθυσµός τους έχει αυξηθεί σηµαντικά. «Το πρόβληµα στο Αιγαίο είναι µεγάλο και συνεχώς γίνεται µεγαλύτερο», τονίζει η ιχθυολόγος του Υδροβιολογικού Ινστιτούτου Ρόδου Μαρία Κορσίνι - Φωκά, η οποία ασχολείται συστηµατικά µε το επικίνδυνο αυτό ψάρι που προέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα µέσω της διώρυγας του Σουέζ και, όπως λέει η ίδια, «λαγοκέφαλοι εντοπίστηκαν ακόµη και στον Σαρωνικό, ενώ η εξάπλωση τους γίνεται µε ταχύτατους ρυθµούς».

Μπορεί ο πληθυσµός των λαγοκέφαλων να έχει αυξηθεί, όµως η αλιεία τους έχει µειωθεί από το περασµένο φθινόπωρο, λόγω της απαγόρευσης να δουλεύουν οι βιντζότρατες που κυρίως σαρώνουν µε τα δίχτυα τους βυθούς. Οµως ανάµεσα στις µαρίδες και τις γόπες «τρυπώνουν» και οι «ποντικοί», που είναι µία από τις ονοµασίες του λαγοκέφαλου, και γι’ αυτό οι καταναλωτές πρέπει πάντα να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Θανατηφόρα ουσία

Ο λαγοκέφαλος µε την επιστηµονική ονοµασία lagocephalus sceleratus παράγει την τοξική ουσία τετραδοτοξίνη και µπορεί να επιφέρει ακόµη και τον θάνατο, συνεπεία πνευµονικής ανεπάρκειας σε όσους τον καταναλώσουν, τα δε συµπτώµατα που παρουσιάζουν είναι παράλυση, πόνος στο στοµάχι, διάρροια, εµετός και δύσπνοια. Θάνατος από την κατανάλωση λαγοκέφαλου δεν έχει βεβαιωθεί στην Ελλάδα, αλλά µόνο στο Ισραήλ, όπου και εκεί ο πληθυσµός τους είναι τεράστιος. 
Ο λαγοκέφαλος είναι ένας από τους 29 συνολικά «λεσεψιανούς µετανάστες», είδη δηλαδή που πέρασαν στη Μεσόγειο µέσω της διώρυγας του Σουέζ. Συνολικά στις ελληνικές θάλασσες έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια 34 ξενικά είδη. Τα υπόλοιπα προέρχονται από τον Ατλαντικό Ωκεανό (τέσσερα είδη) και ένα ακόµη από τις υδατοκαλλιέργειες της Μαύρης Θάλασσας.

Το κλίµα τούς ευνοεί

Σύµφωνα µε τους επιστήµονες, η αύξηση της θερµοκρασίας των θαλασσών λόγω των κλιµατικών αλλαγών δηµιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για να µεταναστεύουν ψάρια από θερµότερες θάλασσες στα νερά της Μεσογείου. Η παρουσία των εισβολέων στο Αιγαίο προκαλεί σηµαντικές συνέπειες στο οικοσύστηµα και σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις των ιχθυολόγων αναπτύσσεται έντονος ανταγωνισµός µε τα γηγενή ψάρια για τη διαθέσιµη τροφή στις ελληνικές θάλασσες.

Εκτός από τους λαγοκέφαλους, πάντως, το τελευταίο διάστηµα στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο παρατηρείται αύξηση των πληθυσµών και άλλων ψαριών της ίδιας οικογένειεας – των τετραοδοντιδών.

τα Νεα on line