12 Μαΐ 2021

Νόμος είναι το… δίκιο του εργοδότη


Μαρίνα Αλεξανδρή

Καταστρατήγηση του οκταώρου κατά την ελεύθερη βούληση του εργοδότη και βάσει ατομικών συμβάσεων στις επιχειρήσεις που δεν υπάρχουν σωματεία, δεκάωρη εργασία χωρίς...

επιπλέον πληρωμή, υποβάθμιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και «ελευθέρας» στις απολύσεις συνδικαλιστών: Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, όπως παρουσιάστηκε σήμερα από τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη, έρχεται να ανατρέψει κεκτημένα δεκαετιών και, πρακτικά, ορίζει ως κυρίαρχο δίκαιο στην αγορά εργασίας το δίκαιο του εργοδότη.

Σε ό,τι αφορά το οκτάωρο επιβεβαιώνεται η πλήρης επικράτηση των ατομικών συμβάσεων, καθώς, σε όσες επιχειρήσεις δεν υπάρχει σωματείο, ο χρόνος εργασίας θα διευθετείται με απλή «συμφωνία» εργαζόμενου και εργοδότη. Με βάση αυτή την συμφωνία, δηλαδή την ατομική σύμβαση, ο εργαζόμενος θα μπορεί να υποχρεώνεται σε δεκάωρη δουλειά π.χ. για έξι μήνες, με αντάλλαγμα ρεπό που θα παίρνει το επόμενο εξάμηνο, όταν δεν θα τον έχει ανάγκη η επιχείρηση.

Ο υπουργός Εργασίας παρουσίασε την ρύθμιση ως προϊόν υπεράσπισης των «νέων εργατικών δικαωμάτων» [«είναι ένα φιλεργατικό μέτρο, εξυπηρετεί την συμφιλίωση της εργασιακής με την προσωπική ζωή»]. Στην πραγματικότητα όμως παραδίδει την διαμόρφωση του χρόνου εργασίας στην βούληση του εργοδότη, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων είναι μικρές και μεσαίες, δεν υπάρχουν σωματεία, και ο μόνος τρόπος καθορισμού του ωραρίου θα είναι οι ατομικές συμβάσεις.

Ως δικλείδα ασφαλείας ο υπουργός παρουσίασε την δυνατότητα  του εργαζόμενου να αρνηθεί τις παραπάνω ώρες δουλειές και αν απολυθεί γι αυτή την άρνηση, τότε η απόλυση να κρίνεται αυτοδίκαια άκυρη.

Όμως, οι απολύσεις αποδεικνύονται η δεύτερη μεγάλη γκρίζα ζώνη του νομοσχεδίου. Διότι επιβεβαιώνεται, πως με το νομοσχέδιο Χατζηδάκη καταργείται και το δικαίωμα επαναπρόσληψης του εργαζόμενου σε περίπτωση άκυρης απόλυσης.

Με την ισχύουσα νομοθεσία προβλέπεται επαναπρόσληψη με παράλληλη καταβολή ημερομισθίων υπερημερίας. Όμως, πλέον, η δυνατότητα αυτή καταργείται, εάν υπάρξει άρνηση είτε από την πλευρά του εργοδότη, είτε από την πλευρά του εργαζόμενου. Το δε επιχείρημα που προέβαλε ο Κωστής Χατζηδάκης για την εν λόγω ρύθμιση, είναι μάλλον αφοπλιστικό: «Εάν υπάρχει καλή σχέση», είπε, «ανάμεσα σε εργοδότη και εργαζόμενο, δεν έχει κανένα νόημα να τους βάλεις να συνεργαστούν» και υποστήριξε ότι το ίδιο μοντέλο μοντέλο ισχύει σε Γαλλία και Ισπανία.

«Κουτσουρεμένη» θα είναι και η αποζημίωση απόλυσης, αφού η καταβολή ημερομισθίων υπερημερίας χωρίς όριο μετατρέπεται σε προσαύξηση της αποζημίωσης, που δεν μπορεί να ξεπερνά το τριπλάσιο της νόμιμης αποζημίωσης.

Πολύ πιο εύκολες γίνονται και οι απολύσεις συνδικαλιστών, αφού πλέον η σύμβασή τους θα μπορεί να λυθεί «για σπουδαίο λόγο». Ως παράδειγμα εδώ ο υπουργός Εργασίας έφερε την  «βιαιοπραγία εναντίον συναδέλφου». Στους λόγους απόλυσης εντάσσεται εντάσσεται και η παρεμπόδιση απεργοσπαστών κατά τη διάρκεια απεργίας.

Αντιθέτως, πιο δύσκολη γίνεται η απεργία, καθώς προβλέπεται «ελάχιστη εγγυημένη υπηρεσία σε κλάδους κοινής ωφέλειας, 33%», αλλά και σε κλάδους όπως η υγεία και οι μεταφορές.

Το νομοσχέδιο Χατζηδάκη καταργεί επίσης, στην πράξη, το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας δια της… αναβάθμισής του, αφού το ΣΕΠΕ θα μετατραπεί σε Ανεξάρτητη Αρχή κατά τα πρότυπα της ΑΑΔΕ.