27 Ιουλ 2020

Απόγνωση με φόντο την καμένη γη και αγωνία για την επόμενη μέρα


Της Γιώτας Τέσση

Η πρώτη μεγάλης έκτασης φωτιά του φετινού καλοκαιριού άφησε πίσω της μια τεράστια οικολογική καταστροφή ● Απελπισμένοι οι ντόπιοι, αγωνιούν..


για τις πρώτες μπόρες και αναρωτιούνται αν τώρα θα φυτρώσουν... ανεμογεννήτριεςΕρευνες για το πώς ξεκίνησε η φωτιά και ερωτήματα για το ότι ήταν η δεύτερη πυρκαγιά που ξέσπασε στο ίδιο σημείο μέσα σε δύο εβδομάδες.

Για τέσσερις μέρες η φωτιά που ξέσπασε στις Κεχριές Κορινθίας στις 22 Ιουλίου έκαιγε ό,τι έβρισκε στο πέρασμά της. Είναι η πρώτη μεγάλη πυρκαγιά του φετινού καλοκαιριού που άφησε πίσω της τεράστια οικολογική καταστροφή. Δεν είναι όμως η πρώτη που ξεκίνησε από το ίδιο σημείο· είχε προηγηθεί στις 9 Ιουλίου άλλη μία φωτιά ακριβώς κάτω από το στρατόπεδο των Κεχρεών, η οποία δεν απείλησε κατοικημένη περιοχή και τέθηκε γρήγορα υπό έλεγχο.

Δεκατέσσερις μέρες μετά η πυρκαγιά ξέσπασε στην πάνω μεριά του στρατοπέδου που λειτουργεί ως αποθήκη πυρομαχικών. «Σε ένα από τα πέντε πιο επικίνδυνα σημεία της περιοχής. Αν κάποιος ήθελε να προκαλέσει καταστροφή, διάλεξε το καλύτερο σημείο» λένε εθελοντές πυροσβέστες που ρίχτηκαν στη μάχη με τις φλόγες από την πρώτη στιγμή.

Οι εθελοντές εξηγούν στην «Εφ.Συν.» ότι από εκείνο το σημείο ξεκινούσε μια δασώδης πευκόφυτη έκταση, με δύσκολη πρόσβαση, που οδηγούσε στην κορυφογραμμή του βουνού. Από κει η φωτιά μπορούσε να διασπαρεί προς διαφορετικές κατευθύνσεις ανάλογα με τον άνεμο. Οπως και έγινε.

Κάτοικοι της περιοχής αναζητούν απαντήσεις: για ποιον λόγο επιτρεπόταν για πολλές ώρες η κυκλοφορία αυτοκινήτων μέχρι την Αλμυρή και δεν είχε αποκλειστεί ήδη από τον Ισθμό;
 Αν άλλαζε ο αέρας και η φωτιά κινούνταν προς τα κάτω, θα καιγόταν ο κόσμος μέσα στα αυτοκίνητα; 
Γιατί δεν πήραμε ούτε ένα μήνυμα από την Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτακτης Ανάγκης 112; 
Γιατί δεν υπήρξε πρόβλεψη ανακοπής της φωτιάς σε μέρη με καλλιέργειες και όχι πεύκα, όπου μπορούσαν να μπουν πυροσβεστικά οχήματα αλλά ακολουθήθηκε το σχέδιο «τρέχω πίσω από τη φωτιά»; 
Τι θα γινόταν αν ο αέρας δεν μας έκανε τη χάρη, κρατώντας τη φωτιά ψηλά;

Η εκδοχή του εμπρησμού δεν έχει αποκλειστεί. Το υλικό από την κάμερα της δεξιάς πύλης του στρατοπέδου έχει περισυλλεγεί και ερευνάται από τη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού, όπως και υλικό από κάμερες παρακείμενων σπιτιών. Χωρίς να έχουν ακόμα απαντήσεις στο «γιατί;», κάτοικοι και μόνιμοι επισκέπτες, που είδαν σε ελάχιστες ώρες τις αγροτοκαλλιέργειές τους να χάνονται, παρηγοριούνται μόνο από το ότι δεν χάθηκαν ανθρώπινες ζωές, αλλά αγωνιούν για την επόμενη μέρα.


«Καταστράφηκαν τα πάντα, δεν έμεινε τίποτα. Αυτή η ζημιά δεν πληρώνεται, τον χειμώνα θα πνιγεί όλο το χωριό, δεν υπάρχει πια το δάσος που κράταγε το νερό. Τώρα θα φυτρώσουν ανεμογεννήτριες», μας λέει ο κ. Κωνσταντίνος από τα Αθίκια και επιμένει ότι χωρίς τους εθελοντές πυροσβέστες θα είχε καεί πολύ περισσότερο δάσος: «Η εθελοντική ομάδα πυροπροστασίας Σοφικού έπεσε πάνω στη φωτιά. Αυτοί τη σταμάτησαν και έσωσαν και το χωριό τους, γιατί αν ξέφευγε και προς τα εκεί... Ξέρουν την περιοχή, έχουν άλλα αντανακλαστικά, σε αντίθεση με τους μόνιμους πυροσβέστες που περιμένουν εντολές και καθυστερούν πολύ. Τους παρακάλαγα να τους δείξω τον δρόμο, τίποτα. Μόνο ό,τι έκαναν τα αεροπλάνα... Δείτε απέναντι, μέσα σε τρεις ώρες κάηκε η κορυφογραμμή, μέσα σε τρεις ώρες χάθηκαν ολόκληρες περιουσίες με ελιές και αμπέλια».

Εκκενώσεις οικισμών

Εξαιτίας της πυρκαγιάς εκκενώθηκαν δύο παιδικές κατασκηνώσεις, ένα οικοτροφείο, χωριά και οικισμοί. Πρώτα εκκενώθηκε ο οικισμός Siemens στα Λουτρά Ωραίας Ελένης, που είναι χτισμένος κάτω από την κορυφογραμμή. Από το ύψωμα μπορεί κανείς να διακρίνει ρεματιές να σταματούν απότομα και στη θέση τους να βρίσκονται μπαζωμένες αυλές ή καλλιέργειες και το ερώτημα είναι πού θα διοχετευτούν τα νερά από τις βροχές του φθινοπώρου και του χειμώνα. Πόσο μάλλον όταν έχουν γίνει καταστροφικές πλημμύρες και στο παρελθόν.

Η φωτιά συνέχισε στο χωριό Γαλατάκι, το οποίο εκκενώθηκε από το πρώτο βράδυ. Τρεις μέρες κινδύνευε να καεί το χωριό. Χθες το πρωί δύο πυροσβεστικά οχήματα περνούσαν από τον κεντρικό δρόμο και έλεγχαν την περιοχή για να αποκλειστεί ο κίνδυνος αναζωπυρώσεων.

«Μέχρι το Γαλατάκι η φωτιά έκαιγε και συνέχιζε αλλά δεν είχε ανοίξει πολύ. Από δω και πέρα δημιουργήθηκε ένα πύρινο τέρας, το οποίο χωρίστηκε σε δύο μέτωπα που έκαιγαν ανεξέλεγκτα τα Ονεια Ορη. Ηταν το απόγευμα της πρώτης μέρας της πυρκαγιάς, όταν το ένα μέτωπο κατευθύνθηκε δεξιά προς τα χωριά Αλαμάννο και Σολομό και το δεύτερο αριστερά προς Αθίκια και Αγιο Ιωάννη. Ηδη η φωτιά είχε διανύσει εφτά χιλιόμετρα από τα Λουτρά Ωραίας Ελένης και αυτά δεν ήταν τα μόνα μέτωπα. Την ίδια ώρα φλόγες έκαιγαν και προς την άλλη μεριά, στο χωριό Ξυλοκέριζα, όπου είχε εκκενωθεί άμεσα μια παιδική κατασκήνωση», μας λένε εθελοντές πυροσβέστες.

Γλίτωσαν στο παρά πέντε

Η εικόνα που αντικρίζει κανείς φεύγοντας από το Γαλατάκι με κατεύθυνση προς Αθίκια είναι αποκαρδιωτική. Αριστερά και δεξιά νεκρή φύση· στάχτη όλο το πευκοδάσος που περιέβαλλε το χωριό, μαζί και η πανίδα της περιοχής. Είναι το σημείο που εγκλωβίστηκε και κάηκε ένα όχημα της Πυροσβεστικής. Οι πυροσβέστες πρόλαβαν να επιβιβαστούν σε άλλο όχημα και να σωθούν. Στο παρά πέντε γλίτωσε και εθελοντής πυροσβέστης, όταν η φωτιά γύρισε απότομα και βρέθηκε σε ελάχιστα λεπτά μπροστά του.

Η μόνη νησίδα πρασίνου που έχει απομείνει είναι γύρω από το μοναστήρι του Αγίου Θεράποντα και από κει μπορεί κανείς να δει την κατεύθυνση της φωτιάς, που πέρασε πάνω από τα Αθίκια προς το χωριό Χιλιομόδι, αλλά ο αέρας τη γύρισε στο χωριό Αϊ-Γιάννης και πήγε προς Αργολίδα. Εκεί βρήκε χαμηλή βλάστηση και άρχισε να υποχωρεί αλλά ήδη, πίσω, κινδύνευε ο οικισμός Ντράσσα.

Πρόκειται για το χρονικό σημείο που σήμανε συναγερμός στο Σοφικό και δόθηκε εντολή για εκκένωση της κατασκήνωσης Ράντσο. Η εκκένωση του χωριού ήταν ήδη στα σκαριά και ανακοινώθηκε από την Περιφέρεια Πελοποννήσου, για να τη διαψεύσει λίγο αργότερα η Πυροσβεστική.

Οι ντόπιοι λένε ότι αυτό ήταν το κομβικό σημείο: «Αν η φωτιά πέρναγε την Ντράσσα, θα χανόταν ο πόλεμος, όχι η μάχη. Δεν υπάρχουν αντιπυρικές ζώνες στο πευκόδασος και θα γινόταν παρανάλωμα του πυρός χωρίς να μπορούμε να αντιδράσουμε». Μόνο τα αεροπλάνα θα μπορούσαν να ρίχνουν νερό, αλλά ήδη το μέτωπο ήταν ενεργό σε πολύ μεγάλη έκταση. Η εθελοντική ομάδα πυροπροστασίας Σοφικού συνέδραμε τις δυνάμεις της Πυροσβεστικής στην Ντράσσα. Μπήκε μέσα στο δάσος με σωλήνες, άνοιγε μονοπάτια, έριχνε νερό επί ώρες και το αποτέλεσμα ήταν όχι μόνο να μην προχωρήσει η φωτιά αλλά να σωθεί ο οικισμός που για πολλούς φαινόταν χαμένη υπόθεση.

Οι εθελοντές πυροσβέστες εστιάζουν στη λέξη «πρόληψη» και εκτιμούν ότι ανά πάσα στιγμή κινδυνεύουν να καούν όλες οι δασώδεις περιοχές της χώρας. «Δεν υπάρχουν αντιπυρικές ζώνες, δεν γίνονται ασκήσεις εκκένωσης οικισμών, δεν υπάρχει σχέδιο για κάθε ενδεχόμενο. Το έχουμε δει να συμβαίνει σε τόσες περιοχές και θα το ξαναζήσουμε», λένε.