Του Steven Erlanger
Οι τιμές δεν πέφτουν.
Οι σχεδιαστές προγραμμάτων προσαρμογής (ή λιτότητας, το ίδιο κάνει!) έχουν να το λένε με την ελληνική περίπτωση. Σίγουρα έπεσαν έξω στους αρχικούς (Μάιος 2010) υπολογισμούς τους. Καλά θα κάνουν..
να ακούν - ειρήσθω εν παρόδω - και τους εγχώριους (πλην κυβερνήσεων) εμπειρογνώμονες! Μόλις στα μέσα του 2011, ο ελληνικός πληθωρισμός έπεσε κάτω από τον μέσο της Ευρωζώνης.
Οι λόγοι, που δεν πέφτουν οι τιμές, είναι γνωστοί:
- Μεγάλο μέρος της ελληνικής επιχειρηματικότητας διατηρεί υψηλά τα περιθώρια κέρδους.
- Το κράτος αύξησε συνεχώς και υπέρμετρα τους φόρους.
- Οι αμοιβές αυξήθηκαν στην αρχή της κρίσης και μέχρι πριν από λίγους μήνες.
- Τα κλειστά επαγγέλματα κράτησαν τις τιμές τους... κλειστές.
- Ο ανταγωνισμός παραμένει ανίσχυρος και ελεγχόμενος.
Στην έκθεσή τους για τη δεύτερη ελληνική διάσωση, οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ σημείωναν: «Ακόμη και αν συνυπολογίσουμε την επίπτωση από την αύξηση των έμμεσων φόρων, η προσαρμογή είναι φτωχή, λαμβάνοντας υπόψη το βάθος της ύφεσης. Υπάρχουν διάχυτες ακαμψίες σε ολιγοπωλιακές και αυστηρά ρυθμιζόμενες αγορές, σε συνδυασμό με την ανεπαρκή ευελιξία στην αγορά εργασίας».
Μπορεί διάφοροι ημιμαθείς λαϊκιστές να μη συμφωνούν, αλλά, δυστυχώς για όλους, συμφωνούν όλοι οι άλλοι και κυρίως εκείνοι που παίρνουν στην πλάτη τους τον κίνδυνο της απόλυτης ελληνικής χρεοκοπίας.
Προσφάτως, ο πληθωρισμός άρχισε να υποχωρεί. Πολύ αργά για να συγκρατήσει την οργή των μισθωτών, των ανέργων και όσων είδαν τα εισοδήματά τους να χάνονται υπό το βάρος των φόρων και των υψηλών τιμών. Πάντως, οι προβλέψεις λένε, ότι ο πληθωρισμός, που μετράει τον ρυθμό μεταβολής και όχι αν οι τιμές είναι υψηλές ή χαμηλές, θα έχει, για κάποιο διάστημα, αρνητικό πρόσημο. Μάλιστα, στα επόμενα δύο ή και τρία χρόνια, ο τιμάριθμος καταναλωτή δεν θα κινείται γύρω στο 1%.
Είναι, επίσης, αλήθεια, ότι οι τιμές δεν κινήθηκαν με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών. Οι πιο «σκληρές τιμές», εκείνες δηλαδή που δεν άλλαξαν, δεν περιλαμβάνονται στον επίσημο τιμάριθμο, αφού άλλωστε αφορούν πράγματα, που ανταλλάσσονται στη μαύρη πλευρά της οικονομίας ή στη διοικητικώς ελεγχόμενη. Παράδειγμα, τα ιδιαίτερα για τα κρίσιμα μαθήματα των εισαγωγικών. Παράδειγμα, οι αμοιβές των κλειστών επαγγελμάτων. Παράδειγμα, το κόστος ελέγχου στα «ιδιωτικά» ΚΤΕΟ.
Αντί οι κοινωνικοί εταίροι (συνδικάτα και επιχειρηματίες) να καταναλώνουν την ενέργειά τους στην αντίκρουση του προγράμματος, με την ελπίδα να κερδίσουν οι μεν εις βάρος των δε, συντηρώντας το επίπεδο κερδών και ειδικών αμοιβών, ας διαπραγματευθούν ένα εθνικό σύμφωνο σωτηρίας και ανάταξης.
Η προσαρμογή είναι υπόθεση όλων και όχι μόνον των συνταξιούχων και των ανέργων.
Το επόμενο στοίχημα είναι «λαϊκές τιμές, παντού»!
ΠΗΓΗ: Τhe New York Times
