H Ελλάδα έπεσε θύμα της γερμανικής αρχής της «προσήλωσης σε κανόνες και αρχές», γράφει στην επικριτική ανάλυση του που έχει τίτλο «Στις διακοπές να μάθουμε για την κρίση», ο Thomas Fricke, στέλεχος της εφημερίδας Financial Times Deutschland
Η εμμονή αυτή βασίζεται στη ιδέα, ότι...
σε διαφορετική περίπτωση «θα κάνει ο καθένας ό,τι θέλει».
Η κρίση απέδειξε, όμως, ότι όλοι αυτοί οι κανόνες και οι αρχές έπρεπε να εγκαταλειφθούν.
Όταν στα τέλη του 2009 έγιναν γνωστά τα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας, η πρώτη αντίδραση της Καγκελαρίου Μέρκελ ήταν, ότι κάθε κράτος είναι υπεύθυνο για την κατάστασή του και πρέπει από μόνο του να αναζητήσει λύσεις.
Υπό την πίεση, όμως, των αγορών η παροχή βοήθειας ήταν αναπόφευκτη.
Μετά, άλλοι «φύλακες της αρετής», υποστήριξαν ότι τουλάχιστον θα πρέπει οι Έλληνες να πληρώσουν υψηλούς φόρους και τα πακέτα βοήθειας θα πρέπει να είναι αρκετά αυστηρά, αλλιώς «θα κάνει ο καθένας ό,τι θέλει».
Όλα αυτά μέχρι που η κυρία Μέρκελ κατάλαβε, ότι τα επιτόκια τιμωρίας και τα αυστηρά πακέτα θα καταστήσουν αναγκαία την παροχή ακόμα περισσότερων δανείων.
Ο πρώην διοικητής της γερμανικής κεντρικής τράπεζας Axel Weber απέρριπτε κατηγορηματικά, για λόγους πολιτικής τάξης, την αγορά ευρωπαϊκών ομολόγων από την ΕΚΤ, ενώ άλλοι φώναζαν εναντίον της δυνατότητας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Διάσωσης να βοηθά υπερχρεωμένες χώρες.
Όλα αυτά όμως, μετά από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής μοιάζουν ξεπερασμένα.
Είναι κάπως παράξενο ότι, η Μέρκελ πανηγυρίζει για την συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στην βοήθεια προς την Ελλάδα, από τη στιγμή που η ανακοίνωση της πρόθεσής της αυτής, πέρσι το φθινόπωρο, οδήγησε σε πραγματικό πανικό των επενδυτών και όξυνση της κρίσης του Ευρώ.
Υπάρχουν πολλά επιχειρήματα τα οποία στηρίζουν την άποψη, ότι η προσκόλληση στην αρετή και την ηθική επέτεινε την κρίση.
Η καθυστέρηση για την παροχή βοήθειας το 2010 προκάλεσε πανικό και ευνόησε την κερδοσκοπία, τα υψηλά επιτόκια τορπίλισαν την πολιτική λιτότητας της Ελλάδας, ενώ οι ριζικές περικοπές παρέτειναν την ύφεση. Εν τω μεταξύ δίδονται υποσχέσεις για νέα προγράμματα βοήθειας, χαμηλοί τόκοι και εγγυήσεις, ακόμα και για χώρες που απλώς και μόνον εμφανίζονται ως ευάλωτες...
Από την άλλη πλευρά, οι Γάλλοι ποτέ δεν έθεσαν υπό αμφισβήτηση το αν θα πρέπει να βοηθηθεί η Ελλάδα.
Οι Αμερικανοί θεωρούν θεμιτή την αγορά ομολόγων από την κεντρική τράπεζα και την καθυστέρηση εφαρμογής προγραμμάτων λιτότητας, αρκεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η κρίση.
Την ίδια ώρα ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης ηρνείτο αυτή τη δυνατότητα στην ΕΚΤ και έδειχνε να προτιμά την όξυνση της κρίσης, παρά την παράκάμψη ενός κανόνα. Γι’ αυτό και δεν θα υπάρξει Γερμανός επικεφαλής στην ΕΚΤ, αλλά Ιταλός.
Αν η Κυβέρνηση δεν ήταν προσκολλημένη σε αξίες και αρχές και είχε εγγυηθεί ότι η Ελλάδα δεν θα καταρρεύσει, θα είχε σαφώς αποφευχθεί η κλιμάκωση του πανικού στις αγορές και δεν θα χρειαζόταν, στη συνέχεια, να παραβιαστούν άλλες αρχές και κανόνες.
Το μόνο που θα χρειαζόταν, ως πολιτικό αντάλλαγμα, θα ήταν να προχωρήσει η Ελλάδα σε εύλογη μείωση του ελλείμματός της.
Οι κανόνες και οι αρχές είναι αναγκαίες προϋποθέσεις, ώστε να τίθενται όρια, όταν οι συνθήκες είναι ομαλές. Διαφορετικά, σε περιόδους κρίσεων, η προσκόλληση σε αυτές είναι αντιπαραγωγική και μπορεί, ειδικά στις περιπτώσεις μετάδοσης της κρίσης, να γίνει επικίνδυνη.
Δεν χρειάζεται να υιοθετήσουμε την ελληνική τάση για «αντισυμβατική» οικονομική πολιτική. Αυτό, άλλωστε, μπορούν οι Έλληνες να το κάνουν καλύτερα.
Οι πρόσφατες εμπειρίες, όμως, βοηθούν να συμπεράνουμε, ότι η λιγότερη εμμονή στην αρετή και τις αξίες μπορεί να βοηθήσει στην υπέρβαση κρίσεων που εξελίσσονται γρήγορα.
ΠΗΓΗ: tvxs.gr
