Οι εκλογέςτης 31ης Μαρτίου 1946 συνέπεσαν µε την έναρξη του Εµφυλίου Πολέµου.
Η Βουλή, στην οποία κυριαρχούσαν το Λαϊκό Κόµµα και οι Φιλελεύθεροι, διασπασµένοι, και µε την απουσία του ΚΚΕ, επρόκειτο να διαχειριστεί µία από τις πλέον δραµατικές...
περιόδους της σύγχρονης ιστορίας µας. Μετά την υπηρεσιακ ή κυβέρνηση του προέδρου του Συµβουλίου Επικρατείας Π. Πουλίτσα, οι Βρετανοί, που διατηρούσαν ακόµη τον έλεγχο, επέµεναν στον σχηµατισµό ευρύτατου συνασπισµού. Ο αρχηγός των Λαϊκών Κ.Τσαλδάρης απέρριψε την πρόταση και σχηµάτισε στις 18 Απριλίου κυβέρνησηµε τα µικρά κόµµατα του Γονατά και του Αλεξανδρή.
Ο Τσαλδάρης στόχευενα διαχειριστεί προσωπικά καιγια ευνόητους λόγουςτο δηµοψήφισµα για το Πολιτειακό, το οποίο ορίστηκε για την 1η Σεπτεµβρίου 1946, και παράλληλα να προωθήσει την έγκριση του περίφηµου Γ’ Ψηφίσµατος, µε το οποίο άρχισαν αµέσως οι εκτελέσειςκαι οι εξορίες των κοµµουνιστών.
Μετά την επιστροφή του βασιλιά Γεωργίου Β’, στις 28 Σεπτεµβρίου 1946, οι Βρετανοί παρενέβησαν στα Ανάκτορα για τον σχηµατισµό κυβέρνησης συνασπισµού. Ο Τσαλδάρης αρνήθηκε να παραχωρήσει την πρωθυπουργία στον γηραιό αρχηγό των Φιλελευθέρων Θεµιστοκλή Σοφούλη. Τον ∆εκέµβρη 1946 ήταν η σειρά των Αµερικανών. Προσωπικά ο πρόεδρος Τρούµαν διαµήνυσε στον Τσαλδάρη ότι η κυβέρνησή του δεν ήταν αντιπροσωπευτική και θα έπρεπε να την διευρύνει. Η άρνησή του προκάλεσε την αποχώρηση του Γονατά και του Αλεξανδρή. Η σκυτάλη δόθηκε στον παλαιό αντιβενιζελικό οικονοµολόγο ∆ηµήτριο Μάξιµο. Ηταν µια πολυκοµµατική κυβέρνηση µε βασικό κορµό τους Λαϊκούς. Απουσίαζαν οι Φιλελεύθεροι και για τους Αµερικανούς ήταν «ένας ανασχηµα τισµός των δεξιών οµάδων».
Ο Σπύρος Μαρκεζίνης, πολιτικός σύµβουλος των Ανακτόρων, από την αρχή του Πολέµου του ‘40, συµβουλεύει τον βασιλιά ότι «και ως προς το πολίτευµα και ως προς το εξωτερικό ο Σοφούλης θα έδιδε το χρώµα το οποίον µας χρειάζεται σήµερον». Ηταν και η επιλογή των Αµερικανών. Από το καλοκαίριτου 1947 οι συγκρούσεις µεταξύ των κοµµουνιστών και του ελληνικού στρατού διευρύνονταν και πλήθαιναν οι εκτελέσεις και οι εξορίες των αριστερών. Για τους Αµερικανούς έπρεπε η κυβέρνηση να έχει «δηµοκρατικό χρώµα». Για να πείσουν τα δύο µεγάλα κόµµατα, απείλησαν διακοπή της αµερικανικής βοήθειας. Η απειλή «έπιασε». Στις 7 Σεπτεµβρίου 1947 ορκίστηκε δικοµµατική κυβέρνηση Σοφούλη, η οποία ψηφίστηκε απότο σύνολο, σχεδόν, της Βουλής.
∆εν ήταν ειδυλλιακή η συνεργασία των δύο κοµµάτων, διότι κάθε κόµµα προσπαθούσε να ελέγξει τον κρατικό µηχανισµό και την κυβέρνηση. Η αστυφιλία, λόγω των µαχών στην ύπαιθρο, είχε προκαλέσει σοβαρά οικονοµικά και κοινωνικά προβλήµατα, τα οποία πυροδοτούσαν αντιδράσεις και απεργίες. Ο Σοφοκλής Βενιζέλος ενηµέρωσε τους Αµερικανούς ότι µε δυσκολία συγκρατεί τους βουλευτές για να µην ανατρέψουν την κυβέρνηση επειδή οι Λαϊκοί µονοπωλούν τη διοίκηση.
Η κυβέρνηση Σοφούλη θα περάσει από διάφορες κρίσεις(Νίκος Ποταµιάνος: Ιστορία του Νέου Ελληνισµού - Εκδοση ΤΑ ΝΕΑ) και θα ανασχηµατιστεί στις 20 Ιανουαρίου 1949 µε αντιπρόεδρο τον Αλέξανδρο ∆ιοµήδη, παλαιό βενιζελικό τραπεζίτη, και υπουργούς τους Τσαλδάρη, Βενιζέλο, Κανελλόπουλο και Μαρκεζίνη (ο τελευταίος θα αποπεµφθεί τον Απρίλιο του 1949, έπειτα από ένα σκάνδαλο λαθρεµπορίου). Η κυβέρνηση αυτή θα σφραγίσει το τέλος του Εµφυλίου, χωρίς τον Σοφούλη, ο οποίος πέθανε στις 24 Ιουνίου 1949. Τον διαδέχθηκε ο ∆ιοµήδης.
Ιούνιος 1989: Κυβέρνηση Ν.∆. - ΣΥΝ
ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ της 12ης Ιουνίου 1989, υπό τη σκιά του σκανδάλου Κοσκωτά, η Νέα ∆ηµοκρατία µε αρχηγό τον Κ. Μητσοτάκη θα έλθει πρώτο κόµµα αλλά δεν θα έχει την πλειοψηφία της Βουλής. ∆εύτερο κόµµα θα έλθει το ΠΑΣΟΚ.
Τρίτο κόµµα ο Συνασπισµός της Αριστεράς και της Προόδου (ΚΚΕ, ΕΑΡ, Ε∆Α, ΚΟ∆ΗΣΟ κ.ά.). Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε δηλώσει τότε ότι «…η συντήρηση είναι το πρώτο κόµµα και το ΠΑΣΟΚ το δεύτερο. Αλλά υπάρχει στη Βουλή δηµοκρατική, προοδευτική πλειοψηφία». Προφανώς δεν µπορούσε – δεν ήταν ο µόνος – να φανταστεί τη συνέχεια.
Μέχρι το τέλος Ιουνίου συνεχίστηκαν οι διαβουλεύσεις για τον σχηµατισµό κυβέρνησης. Ο Κ. Μητσοτάκης, ο Α. Παπανδρέου και ο Χ. Φλωράκης έλαβαν, κατά σειρά, την εντολή σχηµατισµού κυβέρνησης και την επέστρεφαν, διότι δεν είχαν διασφαλίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Η Αριστερά απέρριψε τη συµµετοχή σε κυβέρνηση Μητσοτάκη, Παπανδρέου και κυβέρνηση υπό τον Κ. Στεφανόπουλο µε συµµετοχή του ΠΑΣΟΚ. ∆έχθηκε όµως συµµετοχή σε κυβέρνηση υπό τον Τζαννή Τζαννετάκη µε συµµετοχή της Ν.∆. Το «συνοικέσιο» και ο «ιστορικός συµβιβασµός» επικυρώθηκαν το βράδυ της 27ης Ιουνίου µε κεφτεδάκια στο εξοχικό σπίτι του Μητσοτάκη στη Γλυφάδα, µε συµµετοχή του Φλωράκη και του Κύρκου. Στην κυβέρνηση από τον ΣΥΝ θα µετάσχει ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, υπουργός Εσωτερικών και ο Φώτης Κουβέλης, υπουργός ∆ικαιοσύνης.
Στις 27 Σεπτεµβρίου εγκρίνεται από τη Βουλή η «συµφωνία» για την παραποµπή του Ανδρέα Παπανδρέου σε Ειδικό ∆ικαστήριο για το σκάνδαλο Κοσκωτά. Μαζί µε τους Α. Κουτσόγιωργα, Γ. Πέτσο, ∆. Τσοβόλα και Π. Ρουµελιώτη.
Νοέµβριος 1989: Κυβέρνηση Ζολώτα
ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ της 5ης Νοεµβρίου 1989 η Ν.∆. έρχεται πάλι πρώτο κόµµα µε αυξηµένη δύναµη αλλά χωρίς πλειοψηφία στη Βουλή, το ΠΑΣΟΚ δεύτερο µε αυξηµένη δύναµη και ο Συνασπισµός τρίτος µε µειωµένη δύναµη. Αφού οι αρχηγοί των τριών κοµµάτων απέτυχαν να συγκροτήσουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ο Πρόεδρος Χρ. Σαρτζετάκης έδωσε εντολή σχηµατισµού προσωρινής κυβέρνησης στον καθηγητή Ξενοφώντα Ζολώτα.Ορκίστηκε στις 23 Νοεµβρίου 1989 και ψηφίστηκε στη Βουλή ως Οικουµενική.
Τα κόµµατα που στήριξαν την κυβέρνηση επιµένουν σε παράταση του βίου της, αλλά η Ν.∆.πιέζει για επίσπευση των εκλογών µε την προσδοκία ότι αυτή τη φορά θα αποκτήσει αυτοδύναµη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αποσύρει τους βουλευτές της από την κυβέρνηση. Την ακολουθούντο ΠΑΣΟΚ καιο Συνασπισµός. Στις εκλογές της 8ης Απριλίου 1990 η Ν.∆. είναι και πάλι πρώτο κόµµα µε 46,89% και ο Κ. Μητσοτάκης θα σχηµατίσει κυβέρνηση µε την ψήφο του Θ. Κατσίκη,που είχε εκλεγεί µε τη ∆ΗΑΝΑ του Κ. Στεφανόπουλου…
ο Γιώργος Ρωµαίος είναι δηµοσιογράφος και ιστορικός. Πρόσφατα εκδόθηκαν και κυκλοφορούν οι δύο πρώτοι τόµοι της «Περιπέτειας του Κοινοβουλευτισµού στην Ελλάδα, 1844-1940»
