30 Ιαν 2011

Ποιος πληρώνει τον «κουρέα» και πόσα μπορεί να γλιτώσουμε


Μείωση του δημόσιου χρέους αλλά και των τόκων που πληρώνει κάθε χρόνο ο προϋπολογισμός για την εξυπηρέτησή του, φέρνει η λύση της επαναγοράς των κρατικών ομολόγων.

Παρ' όλο που ακόμη δεν έχουν αποκαλυφθεί όλες οι λεπτομέρειες του νέου μηχανισμού, κάτι που δεν αναμένεται πριν από την επόμενη... σύνοδο κορυφής του Μαρτίου, βέβαιο θεωρείται ότι πρωταγωνιστικό ρόλο στο σχέδιο θα διαδραματίσει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).

Το όφελος για το Ελληνικό Δημόσιο από την εφαρμογή του σχεδίου σε μεγάλο βαθμό θα προσδιοριστεί από τη δύναμη πυρός του EFSF. Σήμερα το Ταμείο διαθέτει μια «προίκα» 400 δισ. ευρώ από την Ε.Ε. με την οποία μπορεί ν' αντλήσει από την αγορά εκδίδοντας ομόλογα περίπου τα μισά (200 με 220 δισ. ευρώ). Οι πιέσεις που ασκούνται προκειμένου να αυξηθούν τα κεφάλαια που θα έχει στη διάθεσή του ο Μηχανισμός, προς το παρόν συναντούν την άκαμπτη αντίσταση της γερμανικής κυβέρνησης, η οποία μάλιστα θα πρέπει ν' αντιμετωπίσει 4 εκλογικές αναμετρήσεις στα τέλη Μαρτίου.

Πάντως ακόμη και με τις μικρές δυνατότητες που διαθέτει σήμερα το EFSF, το όφελος για την Ελλάδα δεν είναι αμελητέο. Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο που αφορά την Ελλάδα, τα ομόλογα που θα μπορούσαν να επαναγοραστούν είτε από το ίδιο το EFSF, είτε απευθείας από τη χώρα με δάνειο που θα λάβει από το ίδιο, είναι αυτά που έχει αγοράσει μέχρι στιγμής η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Υπολογίζεται ότι η ΕΚΤ διαθέτει ομόλογα αξίας 54 δισ. ευρώ, τα οποία ξεκίνησε να αγοράζει από τον Μάιο σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές, επιδιώκοντας τη στήριξη της αγοράς. Με ένα δάνειο ισόποσης αξίας η χώρα μας μπορεί να επαναγοράσει ομόλογα ονομαστικής αξίας 62 δισ. ευρώ, τα οποία θα διαγράψει στη συνέχεια. Από τη διαγραφή θα προκύψει μείωση του Δημοσίου Χρέους κατά (62- 54= 8 δισ. ευρώ) κατά 8 δισ. ευρώ, ήτοι 3,1% του ΑΕΠ.

Η λύση αυτή δεν ζημιώνει την ΕΚΤ, η οποία θα διαθέσει τα ομόλογα στην ίδια χαμηλή τιμή που τα έχει αγοράσει. Ταυτοχρόνως γλιτώνουν το κούρεμα οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες δεν ήταν υποχρεωμένες να αποτιμούν στο χαρτοφυλάκιό τους τα ομόλογα στις αγοραίες τιμές.

Αντιθέτως αν προκριθεί η λύση επαναγοράς ομολόγων από την αγορά, ενδεχομένως οι ελληνικές και ευρωπαϊκές τράπεζες οι οποίες διαθέτουν ομόλογα αξίας 108 δισ. ευρώ (σ.σ. το 50% αυτών περίπου βρίσκεται στα ελληνικά χαρτοφυλάκια) θα υποχρεωθούν να διαθέσουν στο Δημόσιο μέρος των ομολόγων αυτών με ζημιά, καθώς τα ομόλογα τα είχαν αγοράσει σε υψηλότερες τιμές.

Σύμφωνα με μία παραλλαγή του προηγούμενου σεναρίου, τη δημόσια πρόταση για την επαναγορά ομολόγων θα μπορούσε να απευθύνει στους επενδυτές το ίδιο το EFSF, ή ακόμη το ίδιο θα μπορούσε να αγοράσει ελληνικά ομόλογα από την αγορά κατά τα πρότυπα της ΕΚΤ.

Η χώρα μας σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα κληθεί να ανταλλάξει τα ομόλογα που θα αγοράσει το Ταμείο, εκδίδοντας άλλα ομόλογα χαμηλότερου επιτοκίου.

Με τον τρόπο αυτό η χώρα εκτός από τη μείωση του χρέους θα επιτύχει εξοικονόμηση των δαπανών για τόκους, οι οποίοι κάθε χρόνο απορροφούν περίπου 12,5 δισ. ευρώ.

Το όφελος που θα προκύψει θα εξαρτηθεί από το τελικό επιτόκιο με το οποίο θα δανείσει τη χώρα το Ταμείο:
αν για παράδειγμα μας δανείσει με ένα επιτόκιο της τάξεως του 4%, υπολογίζεται ότι ετησίως θα γλιτώνουμε τόκους 800 εκατ. ευρώ.

ΠΗΓΗ: enet.gr