11 Ιουλ 2021

Γιατί η Ευρώπη έβγαλε «κίτρινη κάρτα» στο ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης


Τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος λένε, πως ποσοστό πάνω από το 35% (σχεδόν το ένα τρίτο) της τραπεζικής χρηματοδότησης στην χώρα μας κατευθύνεται σε μόλις 680 μεγάλες επιχειρήσεις. Στο τέλος της περασμένης χρονιάς, οι επιχειρήσεις αυτές είχαν συνολικό υπόλοιπο...

δανείων στις τράπεζες 24,4 δισ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο χρεωστικό υπόλοιπο που είχαν, το ίδιο διάστημα, περίπου 60.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις ήταν 41,3 δις ευρώ.

Οι επίσημοι και αδιαμφισβήτητοι επίσης αριθμοί της πανδημίας λένε, ότι από την αρχή της υγειονομικής κρίσης οι ελληνικές τράπεζες έχουν αντλήσει ρευστότητα 44,6 δις με αρνητικά επιτόκια από την ΕΚΤ (δηλαδή, έχουν πάρει τζάμπα δάνεια σχεδόν 45 δις) και έχουν βάλει στα ταμεία τους επιπλέον 14 δις από τις νέες καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Από το σύνολο αυτών των σχεδόν 60 δις ελάχιστα ποσά έχουν διοχετευθεί στην αγορά και στην χρηματοδότηση της οικονομικής ανάκαμψης, ενώ στον βαθμό που αυτό έχει γίνει, οι χορηγήσεις αφορούν και πάλι αποκλειστικά τις λίγες εκατοντάδες των μεγάλων και γνωστών επιχειρηματικών ομίλων.

Τα στοιχεία και οι αριθμοί αυτοί μάλλον ήταν αρκετοί από μόνοι τους, για να οδηγήσουν στην ευρωπαϊκή «κίτρινη κάρτα» επί του ελληνικού σχεδίου ανάκαμψης – μια «κιτρινη κάρτα» που αποκάλυψε χθες η ιστοσελίδα EUractive και οφείλεται στην ανησυχία, που εκφράζεται κυρίως από την γερμανική πλευρά, ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα αποκλειστεί από τις χρηματοδοτήσεις με τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης. Οι δε ωφελημένοι, οι οποίοι θα πάρουν την μερίδα του λέοντος των ευρωπαϊκών κονδυλίων, θα είναι οι όμιλοι των γνωστών και μεγάλων επιχειρηματιών, που, έτσι κι αλλιώς, ήδη χρηματοδοτούνται με άνεση από τις τράπεζες.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για αλλαγές στις διατυπώσεις του σχεδίου Ελλάδα 2.0, προκειμένου ανοίξει το πλέγμα των κριτηρίων για τις χρηματοδοτήσεις και να πάρει έτσι το εθνικό σχέδιο ανάκαμψης το «πράσινο φως» του ευρωπαϊκού Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών που συνεδριάζει την Τρίτη.

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης χαρακτήρισε το δημοσίευμα «ανακριβές» και εξαπέλυσε μύδρους κατά του ΣΥΡΙΖΑ, καταγγέλλοντάς τον ότι «τέσσερις μέρες πριν από την έγκρισή του, επιτίθεται κατά του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης», απαντήσεις όμως επί της ουσίας δεν έδωσε.

Αυτή η ουσία, και η πραγματικότητα, λέει, ότι η Ελλάδα είναι από τις λίγες χώρες που επέλεξαν να πάρουν, πέραν των επιδοτήσεων και το σύνολο των δανείων που τους αναλογεί από το Ταμείο Ανάκαμψης συνολικού ύψους 12,7 δις ευρώ. Και, επίσης, η ελληνική κυβέρνηση επέλεξε, το σύνολο αυτών των δανείων να διατεθεί αποκλειστικά και μόνον μέσω των συστημικών τραπεζών, δηλαδή με κριτήρια και προϋποθέσεις επιλεξιμότητας που θα ορίζουν αποκλειστικά οι τράπεζες, χωρίς να απαιτείται καμία αιτιολόγηση και καμία λογοδοσία από την πλευρά τους.

Το μοντέλο αυτό και με βάση τις εκτιμήσεις που έχουν κατατεθεί στις συσκέψεις των τραπεζιτών με τον ίδιο τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, σημαίνει, ότι από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης θα μπορέσουν να επωφεληθούν το πολύ 40.000 με 50.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις επί συνόλου τουλάχιστον 400.000 χιλιάδων.

Το ΕΒΕΑ έχει εκτιμήσει, ότι ο αριθμός αυτός θα είναι ακόμη πιο μικρός, 25.000 με 30.000 επιχειρήσεις, καθώς ελάχιστες μκρομεσαίες επιχειρήσεις ανταποκρίνονται στα στάνταρντ βιωσιμότητας των τραπεζών.

Ο Κωνσταντίνος Μίχαλος λέει στο tvxs.gr, ότι «εάν δεν ελαστικοποιηθούν τα κριτήρια, θα μείνει εκτός χρηματοδότησης η μεγάλη πλειοψηφία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και θα επωφεληθούν μόνον τα μεγάλα επιχειρηματικά σχήματα». Με βάση τα στοιχεία του ΕΒΕΑ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιστοιχούν στο 97% του συνόλου στην Ελλάδα.

Ο ίδιος, ως αντιπρόεδρος και των Ευρωπαϊκών Επιμελητηρίων έχει επισημάνει τον κίνδυνο εδώ και καιρό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο (και ειδικά στην Γερμανία, την Γαλλία και την Ολλανδία) ζητώντας την ανάληψη πρωτοβουλιών. Και αυτό διότι, όπως λέει, σε μικρότερη έστω ένταση και έκταση από την Ελλάδα, το πρόβλημα είναι και πανευρωπαϊκό και απειλεί να στρεβλώσει πλήρως τους στρατηγικούς στόχους του Ταμείου Ανάκαμψης.

Παρά τις δημόσιες διαψεύσεις πρόκειται για πρόβλημα που και η ίδια η κυβέρνηση γνωρίζει εδώ και καιρό, ότι θα βρει μπροστά της. Σε δύο αλλεπάλληλες συσκέψεις με τους εκπροσώπους των μεγάλων τραπεζών τις τελευταίες δύο εβδομάδες ο Χρήστος Σταϊκούρας έχει ζητήσει να χαλαρώσουν τα κριτήρια χρηματοδοτήσεων και να αυξηθεί η διοχέτευση ρευστότητας στην αγορά (έχοντας ενδεχομένως γνώση και των ευρωπαϊκών αντιρρήσεων για το μοντέλο του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης).

Επίσης, τις τελευταίες ημέρες έχουν ενταθεί οι διαβουλεύσεις, προκειμένου να παρουσιαστεί από την κυβέρνηση σχέδιο με κίνητρα για συνενώσεις, συγχωνεύσεις και εξαγορές μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, προκειμένου να μπορούν να υλοποιήσουν επενδυτικά σχέδια. Κατά τις πληροφορίες, τα κίνητρα αυτά θα αφορούν σε μείωση φορολογικών συντελεστών, επιδοτήσεις και ευκολότερη πρόσβαση στο τραπεζικό δανεισμό.


Μαρίνα Αλεξανδρή

tvxs.gr