1 Σεπ 2020

Μύθοι και αλήθειες


Του Σάββα Γ. Ρομπόλη 

Είναι μύθος, να προβάλλεται ως σχεδιασμός της επικουρικής σύνταξης των νέων η μετατροπή της δημόσιας επικουρικής ασφάλισης που εγγυάται το κράτος, σε επενδυτικό προϊόν το οποίο «εγγυώνται» οι κεφαλαιαγορές. Αντίθετα δεν θα συμβάλει στην ανάπτυξη της χώρας και θα προκαλέσει ζημιές στην ελληνική οικονομία 


Στον δημόσιο και κοινωνικό διάλογο που διεξάγεται για τις προτάσεις της Επιτροπής Πισσαρίδη στη χώρα μας για την ανάπτυξη και τη χρηματοδότηση (32 δισ. ευρώ) μέχρι το 2027 από την Ευρωπαϊκή Ένωση αναδεικνύονται, μεταξύ των άλλων, μύθοι και αλήθειες.

Συγκεκριμένα είναι μύθος η πρόταση της ultra κεφαλαιοποίησης (ιδιωτικοποίηση) της επικουρικής ασφάλισης να προβάλλεται από μέλη της συγκεκριμένης επιτροπής ως σχεδιασμός της επικουρικής σύνταξης των νέων.

Είναι μύθος να προβάλλεται ως σχεδιασμός της επικουρικής σύνταξης των νέων η μετατροπή της δημόσιας επικουρικής ασφάλισης που εγγυάται το κράτος σε επενδυτικό προϊόν το οποίο «εγγυώνται» οι κεφαλαιαγορές.

Αντίθετα, η αλήθεια είναι, ότι η ultra κεφαλαιοποίηση της επικουρικής ασφάλισης των ατομικών λογαριασμών, με την αποκλειστική εμπλοκή ιδιωτικών ασφαλιστικών επιχειρήσεων, τραπεζών, κεφαλαιαγορών κ.λπ., λειτουργεί σε συνθήκες ενός επισφαλούς και υψηλού κινδύνου διαχείρισης 2,5 δισ. ευρώ τον χρόνο καταβαλλόμενων ασφαλιστικών εισφορών.

Είναι μύθος το επιχείρημα του υψηλού ποσοστού αναπλήρωσης της ultra κεφαλαιοποιημένης επικουρικής σύνταξης των νέων εργαζομένων, που θα επιλέξουν το σύστημα των ατομικών λογαριασμών. Το ίδιο επιχείρημα του υψηλού ποσοστού αναπλήρωσης (70%) προέβαλε στη Χιλή η κυβέρνηση Πινοσέτ.

Όμως η αλήθεια είναι, ότι το 2015 ο μέσος συντελεστής αναπλήρωσης στις κεφαλαιοποιημένες συντάξεις της Χιλής ήταν μόλις 37%. Κι αυτό λόγω της δημογραφικής γήρανσης και των χρηματοπιστωτικών κρίσεων (1993, 1998, 2001, 2008), γεγονός που αποδεικνύει, πως είναι μύθος, ότι η γήρανση του πληθυσμού, οι κεφαλαιαγορές κ.λπ. δεν απειλούν το ultra κεφαλαιοποιητικό σύστημα.

Αντίστοιχα για την Ελλάδα η αλήθεια είναι, ότι οι σημερινοί εργαζόμενοι με 35, 30, 25 έτη εργασίας κ.λπ. θα λάβουν (Σ. Ρομπόλης - Β. Μπέτσης, 2020) ως συνταξιούχοι μέση μηνιαία κεφαλαιοποιημένη επικουρική σύνταξη 80 ευρώ αντί 180 ευρώ του δημόσιου αναδιανεμητικού συστήματος.

Είναι μύθος, ότι η ultra κεφαλαιοποίηση της επικουρικής ασφάλισης δεν θα προκαλέσει ζημιές στην ελληνική οικονομία. Η αλήθεια είναι, ότι θα προκληθούν ζημιές, και μάλιστα σοβαρές, στην ελληνική οικονομία, οι οποίες έχουν υπολογιστεί (Σ. Ρομπόλης - Β. Μπέτσης, 2019) σε 57 δισ. ευρώ (κόστος μετάβασης), με την έννοια ότι αποτελεί πραγματικό χρέος (και όχι αφανές χρέος).

Αυτό σημαίνει, ότι θα δημιουργηθούν συνθήκες δυσμενούς πιστοληπτικής διαβάθμισης της ελληνικής οικονομίας, με ότι αυτό αρνητικά συνεπάγεται για την αναπτυξιακή της προοπτική, με την έννοια της δημιουργίας συνθηκών εφαρμογής μνημονιακών πολιτικών και κατά τη δεκαετία 2020-2030.

Ως εκ τούτου είναι μύθος, ότι το εγχείρημα της ultra κεφαλαιοποίησης της επικουρικής ασφάλισης στην Ελλάδα θα συμβάλει στην ανάπτυξη της χώρας μας μέσω της συσσώρευσης των αποταμιεύσεων των καταβαλλόμενων ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων, οι οποίες θα επενδύονται στις κεφαλαιαγορές.

Είναι μύθος ότι η κατάργηση της ευθύνης του κράτους απέναντι στους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους και η μετατόπιση της ευθύνης ως προς την ιδιοκτησία των πόρων στους ίδιους τους ασφαλισμένους - συνταξιούχους και ως προς τη διαχείριση σε ασφαλιστικές εταιρείες, τράπεζες, κεφαλαιαγορές κ.λπ. εγγυάται υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης της ultra κεφαλαιοποιμένης επικουρικής τους σύνταξης.

Η αλήθεια είναι, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος της διεθνούς εμπειρίας (ΗΠΑ, Χιλή, Λατινική Αμερική κ.λπ.) ότι η ultra κεφαλαιοποίηση της επικουρικής ασφάλισης εγγυάται τη σταδιακή μείωση του επιπέδου των καταβαλλόμενων επικουρικών συντάξεων.

Είναι μύθος ότι...

Είναι μύθος ότι...

* Ο Σάββας Ρομπόλης είναι ομ. καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου

avgi.gr