Αλέξανδρος Ζέρβας
«Τι φταίμε εμείς, αν κάποιοι χιλιάδες καβαλάνε μια βάρκα μες στο Αιγαίο, παίρνουν και τα παιδιά τους Γενάρη μήνα και προφανώς πνίγονται;» αναρωτιόταν, λίγες ώρες μετά την τραγωδία στο Φαρμακονήσι με 12 νεκρούς μετανάστες, κεντρικός...
σχολιαστής σε δελτίο ειδήσεων μεγάλου καναλιού.
Λίγους μήνες νωρίτερα, ένας άλλος μεγαλοσχήμων σε πάνελ παραδιπλανού (εξίσου μεγάλου) καναλιού κατέθετε μια επίσης φαεινή ιδέα: «Γιατί να μην μπορεί μια σοβαρότερη Χρυσή Αυγή, να γίνει αποδεκτή ως κυβερνητικός εταίρος σε μια συντηρητική συμμαχία;». Τα δύο στιγμιότυπα είναι απολύτως ενδεικτικά, του τρόπου με τον οποίο επιχειρούσε κατά καιρούς μια σημαντική μερίδα των συστημικών ΜΜΕ, να διαμορφώσει την κοινή γνώμη όσον αφορά (άμεσα ή έμμεσα) στο προσφυγικό.
Σήμερα φαίνεται πως βιώνουμε την ακριβώς αντίθετη κατάσταση. Κλαυθμοί κι οδυρμοί στα τηλεπαράθυρα για το δράμα των προσφύγων, μακροσκελή ρεπορτάζ για τις άθλιες συνθήκες κάτω από τις οποίες ζούνε, lifestyle εξώφυλλα όπου λανσάρεται το «είμαστε όλοι πρόσφυγες», ενώ το Mega πρωτοστάτησε στην καμπάνια, για να δοθεί το Νόμπελ Ειρήνης στους κατοίκους των ακριτικών νησιών του Αιγαίου.
Άλλαξαν μυαλά ή μήπως επιχειρούν να ξεπλυθούν, σε μια πολύ δύσκολη για αυτά συγκυρία, από τα αμαρτήματα δεκαετιών; Μήπως εκτιμούν, πως «πουλάει» η αλληλεγγύη στους μετανάστες; Δεν μπορώ να απαντήσω μετά βεβαιότητας, όμως η γενικότερη αισθητική του όλου εγχειρήματος μου δημιουργεί σε πολλές περιπτώσεις πολύ άσχημη αίσθηση.
Οι δημόσιες σχέσεις των «επαγγελματιών ανθρωπιστών»
Παράλληλα, βλέπουμε να εκτυλίσσονται γύρω μας σκηνές ενός ξεδιάντροπου «επαγγελματικού ανθρωπισμού». Τσούρμα «φιλάνθρωπων» πολιτικών, καλλιτεχνών, αλλά κι ιερέων περιφέρονται από καταυλισμό σε καταυλισμό, συνοδεία καμερών πάντα, βγάζοντας χαμογελαστοί σέλφι με τους πρόσφυγες. Πιθανότατα δεν περνάει από το μυαλό τους, πως ο αγώνας για ουσιαστική αλληλεγγύη σε αυτούς τους βασανισμένους ανθρώπους, οφείλει να πηγαίνει πολύ πέρα από τις δημόσιες σχέσεις.
Κανείς βέβαια δεν μπορεί να υποστηρίζει, πως πρέπει να δίνονται διαπιστευτήρια, προκειμένου να εκφράσει κάποιος την αλληλεγγύη του. Αντιθέτως, στο οριακό σημείο που έχουν φτάσει τα πράγματα, κάθε έμπρακτη βοήθεια είναι στην κυριολεξία πολύτιμη. Όμως η επικοινωνιακή εκμετάλλευση τους δράματος προσφύγων και μεταναστών στην απόπειρα «ξεπλύματος» διάφορων δεν αντέχεται. Γιατί όσο κι αν βοηθούν οι εκατοντάδες μερίδες φαγητού που μοιράζει καθημερινά η ΠΑΕ Ολυμπιακός στο Λιμάνι του Πειραιά, είναι κομματάκι δύσκολο να ξεχάσει κανείς, ότι η διοίκηση Μαρινάκη έδειχνε για πολύ καιρό, να υποθάλπει τον χρυσαυγιτισμό στις εξέδρες του «Γεώργιος Καραϊσκάκης».
Θυμάστε την «ανείπωτη ντροπή» των Ευρωπαίων ηγετών;
Σε κάθε περίπτωση, η υποκρισία ξεπερνάει κάθε όριο σε όλα τα επίπεδα. Σχεδόν ενστικτωδώς έρχεται στο μυαλό αρκετών ο Αϊλάν Κουρντί. Δεν έχουν περάσει παρά έξι μήνες από τότε που μπροστά στην εικόνα του νεκρού τρίχρονου προσφυγόπουλου, όλοι σχεδόν οι ηγέτες της Ευρώπης εξέφραζαν ανείπωτη ντροπή, δηλώνοντας αποφασισμένοι να βρουν λύση, προκειμένου «να μην ξεβράζονται πια πτώματα στα παράλια του Αιγαίου».
Σήμερα, η κατά τ’ άλλα ενωμένη Ευρώπη, έχει επισήμως κλειστά σύνορα, σοροί προσφύγων συνεχίζουν να περισυλλέγονται, ενώ όσοι είναι τυχεροί, διαβιούν υπό άθλιες συνθήκες στους καταυλισμούς της Ειδομένης, της Ε1, του Ελληνικού. Η «σύμμαχος» Μέρκελ διαπραγματεύεται απευθείας με έναν από τους θύτες, την Τουρκία, την ώρα που ετοιμάζεται να «αναζωογονήσει» τη γερμανική οικονομία με καινούργια φτηνά εργατικά χέρια προσφύγων.
Η «ανείπωτη ντροπή» προφανώς πήγε περίπατο, μέχρι την επόμενη σοκαριστική για την κοινή γνώμη εικόνα. Ίσως τότε πάλι κάποιοι από αυτούς να επιχειρήσουν μάταια, να «ξεπλυθούν» επικοινωνιακά.
