Παναγιώτης Παναγόπουλος
Όταν η ελληνική οικονομική κρίση φτάνει στο YouTube ως κωμωδία μικρού μήκους βρετανικής παραγωγής με περίπου 130.000 θεατές μέσα σε μία εβδομάδα, αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα...
ότι η δική μας κρίση έχει γίνει πλέον μέρος της καθημερινότητας και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αλλωστε, η κωμωδία συχνά από τα σοβαρά ζητήματα αρχίζει, τα αποδομεί και με το χιούμορ επιχειρεί να εκτονώσει τις εντάσεις και τις δυσνόητες και άκαμπτες πλευρές τους.
Αυτό επιχείρησε ο Μπομπ Ντέναμ με το « A Very European Break Up», ένα φιλμ που διαρκεί κάτι λιγότερο από εννέα λεπτά και μεταφέρει την κρίση στην Ελλάδα και τις σχέσεις της με τη Γερμανία σε έναν γάμο. Βασικοί ήρωες είναι ένας Ελληνας, ο Γκρέκο, που περνάει τη μέρα του ξαπλώνοντας στον καναπέ, και η Γερμανίδα Ζερμέν, αυστηρή και έξω φρενών με την ανεύθυνη συμπεριφορά του άντρα της, που κρύβει στο σπίτι λογαριασμούς που δεν έχουν καν ανοιχτεί.
Στον καβγά θα μπουν δύο γείτονες, μια Ισπανίδα και ένας Αγγλος, που θα προσπαθήσουν να εκτονώσουν ή να χειροτερέψουν την κρίση. «Την αγαπάς ακόμη;», ρωτάει η Ισπανίδα. «Μήπως είσαι καλύτερα χωρίς αυτόν;» λέει ο Αγγλος. Ο Ντέναμ, που συστήνεται ως «κινηματογραφιστής Οικονομικών», έχει σπουδάσει οικονομικά και έχει δουλέψει ως δημοσιογράφος και σε επενδυτική τράπεζα, πριν αποφασίσει να εκλαϊκεύσει οικονομικούς όρους και καταστάσεις μέσα από τον κινηματογράφο.
Παραφράζοντας μια δήλωση του Μ. Γκορμπατσόφ για την αγορά, ο Ντέναμ πιστεύει πως «το να λέει κανείς ότι η οικονομία είναι βαρετή, είναι σαν να λέει ότι ο πολιτισμός μας είναι βαρετός. Και ενώ υπάρχουν πλευρές της που μπορούν να ρίξουν ακόμη και τους οικονομολόγους σε βαθύ ύπνο, υπάρχουν πολύ περισσότερα πράγματα που μπορούν να μας κάνουν χαρούμενους, λυπημένους, να γελάσουμε, να κλάψουμε ή να πεταχτούμε από τη θέση μας και να κάνουμε κάτι».
Με την εταιρεία του Econ Films και με μια μικρή ομάδα συνεργατών, ο Ντέναμ γύρισε το «A Very European Break Up», που μέσα σε λίγες ημέρες έχει κυκλοφορήσει σε δεκάδες χιλιάδες οθόνες υπολογιστών. Επικοινωνήσαμε μαζί του ώστε να εξηγήσει τους λόγους που τον έκαναν να γυρίσει την ταινία. «Οπως πολλοί άλλοι», λέει, «έβλεπα την κρίση στην Ευρώπη να τραβάει τα τελευταία χρόνια και σκεφτόμουν: "Μα σοβαρά, πώς μπορεί να κρατάει τόσο πολύ;". Οι Ευρωπαίοι ηγέτες διαφωνούν για τα ίδια πράγματα ξανά και ξανά και ξανά, με τον ίδιο τρόπο που τσακώνεται ένα παντρεμένο ζευγάρι. Αυτό με έκανε να σκεφτώ κατά πόσο θα μπορούσα να πω μια ιστορία για την ευρωπαϊκή κρίση χρέους, σαν μια σχέση ανάμεσα σε μια Γερμανίδα και έναν Ελληνα. Για μένα λειτουργεί τέλεια. Στην επιφάνεια ίσως φαίνεται ότι η Γερμανία και η Ελλάδα αλληλομισιούνται, αλλά κάτω από αυτήν υπάρχουν πράγματα που θυμίζουν και στις δύο χώρες τους λόγους που εξακολουθούν να βρίσκονται μαζί. Είναι μια ιστορία για την Ευρώπη, όχι μόνο για τη Γερμανία και την Ελλάδα».
Στόχος της ταινίας, σύμφωνα με τον κινηματογραφιστή, είναι να κάνει απλό και κατανοητό ένα ζήτημα που προκαλεί σύγχυση. «Σκοπεύει να διασκεδάσει τους θεατές, να τους κάνει να γελάσουν και ίσως να καταφέρει να τους κάνει να σκεφτούν με λίγο διαφορετικό τρόπο. Από τα πιο ευχάριστα πράγματα που έχω παρατηρήσει διαβάζοντας τα σχόλια στο YouTube είναι ότι ο κόσμος λέει πως είναι μύθος ότι οι Ελληνες είναι τεμπέληδες. Η ταινία δεν σκοπεύει να προσβάλει, όμως όταν κάνεις κωμωδία με ένα αμφιλεγόμενο θέμα, παίρνεις πάντα το ρίσκο ότι σε μερικούς από τους θεατές δεν θα αρέσουν τα αστεία».
Το «A Very European Break Up» κινείται στη γενικότερη φιλοσοφία του Μπομπ Ντέναμ, που θέλει να συνδυάσει τον κινηματογράφο με τα οικονομικά. «Σκοπεύει να αποδείξει ότι είναι δυνατόν να κάνει κανείς μια ταινία για ένα οικονομικό και πολιτικό ζήτημα που επηρεάζει ολόκληρη την Ευρώπη και να διασκεδάσουν μαζί της όλοι οι Ευρωπαίοι. Πιστεύω ότι τα καταφέραμε και ελπίζω να βρούμε αρκετή υποστήριξη ώστε να γυρίσουμε κι άλλη. Η ταινία γυρίστηκε με προϋπολογισμό μικρότερο από 500 λίρες. Φανταστείτε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε με περισσότερα χρήματα».
Ποια είναι όμως η άποψή του για την κρίση; «Αν θέλει κανείς να μάθει τη γνώμη μου, καλύτερα να παρακολουθήσει την ταινία. Απλώς πιστεύω ότι, όπως συμβαίνει σε ένα παντρεμένο ζευγάρι που τσακώνεται, και οι δύο πλευρές έχουν δίκιο σε κάποια πράγματα και άδικο σε άλλα. Και όπως συμβαίνει σε κάθε γάμο, υπάρχουν σημαντικότερα πράγματα από τα χρήματα».
theinsider.gr
