8 Σεπ 2011

Μια από τα ίδια


Αν διαβάζετε εφημερίδα, παρακολουθείτε τα βραδινά δελτία ειδήσεων στην τηλεόραση και έχετε, ακόμα, την υπομονή να ακούτε τις ατέρμονες συζητήσεις των τελευταίων ημερών, θα έχετε ήδη διαπιστώσει, ότι αυτό το έργο το έχουμε ξαναδεί.
Τα νούμερα δεν βγαίνουν, η τρόικα πιέζει, η κυβέρνηση επιμένει ότι όλα πάνε καλά και δεν χρειάζονται άλλα μέτρα και η αντιπολίτευση... επιχαίρει. Ναι, το έχουμε ξαναδεί το έργο και θυμόμαστε και το τέλος.

Είχε κανείς αμφιβολία ότι δεν θα καταλήγαμε στο ίδιο σημείο;
Γράφαμε στις αρχές Ιουλίου:
«Το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο ήταν απαραίτητο να ψηφιστεί, αλλά είναι απολύτως βέβαιο πως θα έχει την ίδια τύχη με το Μνημόνιο. Ο,τι εξοικονομήσει από την απομύζηση της μικρής ομάδας φορολογουμένων, που είτε δεν μπορεί, είτε δεν θέλει να φοροδιαφύγει και από τις οριζόντιες περικοπές επί δικαίους και αδίκους, θα εξανεμιστεί από την περαιτέρω καθίζηση της αγοράς και, κυρίως, από το ανέπαφο γιγαντιαίο πελατειακό διεφθαρμένο κράτος που ζει και βασιλεύει» («Οπως το Μνημόνιο - δυστυχώς», «ΤΑ ΝΕΑ», 2/7). Δεν χρειάζεται να είσαι μάντης - αρκεί να ξέρεις λίγα οικονομικά.

Το πιο αποκαρδιωτικό απ' όλα είναι, ότι η συζήτηση εξαντλείται στο αν τελικά το Μνημόνιο και το Μεσοπρόθεσμο ήταν αποτυχημένα από την αρχή ή απλώς δεν εφαρμόστηκαν σωστά. 
 Είναι όμως τόσο φανερή η απάντηση, που μόνο εκ του πονηρού κάποιος κάνει ότι δεν τη βλέπει.
Το Μνημόνιο και το Μεσοπρόθεσμο προέβλεπαν διαρθρωτικές αλλαγές, που όχι μόνο ήταν (και είναι) απαραίτητες, αλλά έπρεπε να έχουν υιοθετηθεί εδώ και δεκαετίες με δική μας πρωτοβουλία. Αυτές οι αλλαγές, αν ζήσουμε να τις δούμε, θα αλλάξουν το πρόσωπο της Ελλάδας, θα τη μεταμορφώσουν κυριολεκτικά σε μια σύγχρονη φιλελεύθερη ευρωπαϊκή δημοκρατία με ελεύθερη και καλά ρυθμισμένη οικονομία και λειτουργικό κράτος δικαίου - από μια μεγάλη Παράγκα που είναι τώρα.
Ομως το Μνημόνιο και το Μεσοπρόθεσμο περιείχαν και μια σειρά μέτρων καθαρά εισπρακτικού χαρακτήρα, που είχαν ως μοναδικό στόχο να συγκεντρωθούν χρήματα και να βελτιωθούν κάποιοι δείκτες.
Αυτά τα μέτρα ίσως ήταν απαραίτητα και επείγοντα αλλά εφαρμόστηκαν με λάθος τρόπο.
Οι περικοπές επιβλήθηκαν ισομερώς επί δικαίους και αδίκους και τους φόρους κλήθηκαν να (ξανα)πληρώσουν οι ελάχιστοι δίκαιοι και οι πολλοί άτυχοι που απλά δεν μπορούν να τους αποφύγουν. Αντί να εξοικονομηθούν τα απαραίτητα ποσά από περικοπές άχρηστων δαπανών, από το κλείσιμο ζημιογόνων ΔΕΚΟ και την απόλυση των αργόμισθων, κληθήκαμε όλοι να μοιραστούμε το κόστος. Ολοι; Φυσικά, όχι όλοι!

Το πιο εντυπωσιακό εδώ είναι ότι ενώ η κυβέρνηση εφάρμοσε με σχετική ευκολία τα δεύτερα, απέτυχε παταγωδώς στα πρώτα (με τις γνωστές ελάχιστες εξαιρέσεις).
Είναι εντυπωσιακό διότι ο ελληνικός λαός έχει αγανακτήσει από τις περικοπές των μισθών και τις αυξήσεις των φόρων, η ύφεση έχει ρημάξει την αγορά, τα έσοδα μειώνονται και τα έξοδα αυξάνουν, οι δείκτες δεν λένε να μας χαμογελάσουν και η κυβέρνηση επιμένει καρτερικά σ' αυτή την αδιέξοδη πολιτική που την οδηγεί στο ίδιο αρχικό απελπιστικό σημείο.

Αντίθετα, η κυβέρνηση δεν μπορεί να εφαρμόσει εκείνες τις διαρθρωτικές αλλαγές για τις οποίες σχεδόν όλοι πλέον συμφωνούν ότι είναι απαραίτητες. Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της Κάπα Research για το «Βήμα της Κυριακής» (4/9), το μεγαλύτερο πρόβλημα που καταλογίζουν οι πολίτες στην κυβέρνηση είναι η αδυναμία εφαρμογής αυτών ακριβώς των διαρθρωτικών αλλαγών και τάσσονται καθαρά υπέρ όλων των μεταρρυθμίσεων: 90% υπέρ της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, 80% υπέρ της απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων, 76% υπέρ του νέου μισθολογίου των δημοσίων υπαλλήλων και 59,5% υπέρ του νέου νόμου για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ομως, ενώ υπάρχει τόσο μεγάλη και πρωτοφανής συναίνεση στα μέτρα αυτά και τόσο μεγάλη αντίθεση στα εισπρακτικά μέτρα, η κυβέρνηση συνεχίζει να αυτοκτονεί πολιτικά επιμένοντας στα δεύτερα και λιγοψυχώντας στα πρώτα.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Είναι ολοφάνερο, ότι οι ισχυρές μειοψηφίες έχουν να χάσουν πάρα πολλά από την εφαρμογή των διαρθρωτικών αλλαγών και κάνουν τα πάντα για να τις αποτρέψουν. Ολόκληρες επαγγελματικές ομάδες θα βρεθούν για πρώτη φορά υποκείμενες στον… ανταγωνισμό και στον έλεγχο, προνόμια δεκαετιών θα εξανεμιστούν, ολόκληρα κυκλώματα θα εξαρθρωθούν.
Ολοι αυτοί έχουν πολλά να χάσουν.

Ο Αριστείδης Χατζής είναι αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου & Θεωρίας Θεσμών στο Τμήμα ΜΙΘΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών
ΠΗΓΗ: tanea.gr