8 Οκτ 2013

Αδύνατη η επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές


Το ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΛΩΝΙΑΤΗ
Τα σενάρια για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού του 2014 (ύψους 10 δισ. ευρώ τουλάχιστον) κινούνται σε δύο βασικά άξονες: είτε οι Ευρωπαίοι χορηγούν το ποσό αυτό στην Ελλάδα με μόνη δέσμευση την ταχύτερη προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών και χωρίς

 
 την επιβολή νέων μέτρων λιτότητας, που δεν αντέχει η κοινωνία και δεν προτίθεται να λάβει πλέον η κυβέρνηση.

Είτε βγαίνουμε στις αγορές να δανειστούμε, όπως προανήγγειλε ο πρωθυπουργός, εκτιμώντας ότι αυτό θα σηματοδοτήσει την υπέρβαση της κρίσης, με προφανή οφέλη σε οικονομικό επίπεδο (βελτίωση του κλίματος, προσέλκυση επενδύσεων κ.λπ.), ενδεχομένως και σε πολιτικό, αφού έτσι θα διαψεύσει τις προβλέψεις του ΣΥΡΙΖΑ, ότι η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να υπογράψει νέο Μνημόνιο.

Ωστόσο, δεν είναι μόνον ο ΣΥΡΙΖΑ, που προβλέπει, πως χωρίς κούρεμα του χρέους η κυβέρνηση θα χρειαστεί και νέο Μνημόνιο.

Προ ημερών, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, σε συνέντευξή του, εμφανίστηκε βέβαιος, ότι η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να βγει στις αγορές το 2014 και γι' αυτό θα χρειαστεί ακόμη ένα, το τρίτο, πακέτο βοήθειας. Ακόμη κι ο Σόιμπλε έχει μιλήσει για την ανάγκη νέας μικρής βοήθειας προς την Ελλάδα το 2014.

Ο λόγος είναι απλός: για να τηρήσει η Ελλάδα τη δέσμευσή της για μακροχρόνια μείωση του λόγου χρέους/ΑΕΠ, πρέπει εφεξής όχι μόνον να επιτυγχάνει μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα αλλά κι ο ονομαστικός ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της να είναι μεγαλύτερος από το επιτόκιο με το οποίο δανείζεται στις αγορές.

Αυτό σημαίνει, πως ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση που η Ελλάδα πετυχαίνει ρυθμούς μεγέθυνσης της οικονομίας της 4% τα επόμενα χρόνια (στόχος εξαιρετικά δυσπρόσιτος στις νέες διεθνείς συνθήκες κρίσης) θα πρέπει να δανείζεται στις αγορές με επιτόκιο μικρότερο από 4%.

Να σημειωθεί, πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν «επιτρέπει» πια σε χώρες υπερχρεωμένες, όπως η Πορτογαλία, να δανειστούν στις αγορές με επιτόκιο 6,5-7%, γιατί ακριβώς το θεωρεί απαγορευτικό για τη μείωση του χρέους τους. Ομως, σήμερα στην δευτερογενή αγορά ομολόγων η Πορτογαλία πληρώνει επιτόκιο 6,5% κι η Ελλάδα πληρώνει 9,3%.

Επίσης, η Ελλάδα για τα έντοκα γραμμάτια με τα οποία δανείζεται βραχυχρονίως μικρότερα ποσά πληρώνει επιτόκιο 4%, όταν στην Ευρώπη το αντίστοιχο επιτόκιο δεν υπερβαίνει το 1%!

Πώς είναι, λοιπόν, δυνατόν να βγούμε στις αγορές το 2014, όπως εκτιμά ο κ. Σαμαράς, με βάση τη συντελεσθείσα πρόοδο στην οικονομία, αν το επιτόκιο που θα πληρώσουμε, είναι 2 και 3 φορές υψηλότερο από αυτό που αντέχει η οικονομία, με συνέπεια να διογκώσουμε πάλι το χρέος; Εκτός κι αν πιστεύει η κυβέρνηση, πως οι οικονομικές επιτυχίες της χώρας θα είναι τόσο σημαντικές, που θα επαναληφθεί το άλμα του τελευταίου 12μήνου, να πέσει η απόδοση του 10ετούς ελληνικού ομολόγου στο μισό (από 19% σε 9%) και να βρεθεί μέσα στο 2014 στο 4,5% περίπου, οπότε με την προοπτική μιας δυναμικής ανάκαμψης της οικονομίας όντως να μπορούμε να δανειστούμε στις αγορές.

Να θυμίσουμε, όμως, πως η περσινή επίδοση οφειλόταν στην απομάκρυνση της απειλής εξόδου της χώρας από το ευρώ και πως το επιτόκιο είχε πέσει ακόμη χαμηλότερα (8%) πριν αυξηθεί εκ νέου στο 11,5% και σήμερα στο 9,3%.

Με άλλα λόγια, είναι εξαιρετικά δύσκολο να πέσουν τόσο τα επιτόκια, ώστε να ξαναβγεί σύντομα η Ελλάδα στις διεθνείς αγορές. Η μόνη ορατή λύση στον ορίζοντα είναι νέα βοήθεια και νέα δεσμευτικά μέτρα ως εγγύηση αυτής...