Του ΚΩΣΤΑ ΚΑΛΛΩΝΙΑΤΗ
ΤΗ ΘΕΑΜΑΤΙΚΗ πρόοδο που έχει κάνει στα δημόσια οικονομικά της χώρας εν μέσω ύφεσης, έρχεται να επισφραγίσει η δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος, που το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί βεβαία για φέτος.
Τα ίδια όμως έλεγε περίπου και για το 2012, ενώ
φαίνεται, πως και από πλευράς τρόικας υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες, καθώς το θέμα αυτό είναι κορυφαίο αντικείμενο διερεύνησης στην ατζέντα των προσεχών συνομιλιών με το υπουργείο.
Πόσο αξιόπιστες είναι οι επίσημες διαβεβαιώσεις;
Οταν τον Ιανουάριο του 2013 το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών εμφάνισε το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της χώρας για το σύνολο του 2012, το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης έδειχνε 12,5 δισ. (ή 6,5% του ΑΕΠ) και συνοδευόταν από ένα πρωτογενές πλεόνασμα 0,4 δισ. ευρώ.
Τρεις μήνες αργότερα, η ΕΛΣΤΑΤ σε συνεργασία με την Eurostat εμφάνιζε με εθνικολογιστικούς όρους (και μεθοδολογία Eurostat) το οριστικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα για το 2012, που ανέβαζε το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης σε 19,4 δισ. (ή 10% του ΑΕΠ) και στη θέση του μικρού πρωτογενούς πλεονάσματος υπήρχε ένα πρωτογενές έλλειμμα 9,7 δισ. (ή 5% του ΑΕΠ), δηλαδή διπλάσιο αυτού του 2011!
Οι μετρήσεις
Βεβαίως, η ΕΛΣΤΑΤ, οι μετρήσεις της οποίας για το δημοσιονομικό αποτέλεσμα είναι και οι μόνες που αξιολογούνται από τους Ευρωπαίους εταίρους μας και την τρόικα, εμφάνιζε μαζί με το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης για το 2012 και έναν πίνακα, όπου δίπλα στο επίσημο αποτέλεσμα υπήρχε και το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης χωρίς την επίπτωση της υποστήριξης των τραπεζών - κυρίως από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) μέσω κεφαλαιακών μεταβιβάσεων- ύψους 7,7 δισ., με συνέπεια το έλλειμμα Γ.Κ. να υποχωρεί στα 11,6 δισ. (ή 6% του ΑΕΠ).
Οι παρεμβάσεις αυτές του κράτους μέσω του ΤΧΣ για την εξυγίανση των τραπεζών συνιστούν μεν κρατική δαπάνη, αλλά, επειδή αποφέρουν προνομιούχες τραπεζικές μετοχές στο ενεργητικό του ΤΧΣ, θεωρείται, πως η ανά πάσα στιγμή πώλησή τους ισοδυναμεί με ένα ανάλογο έσοδο, με συνέπεια να αφαιρούνται από το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης ως μη γενόμενη δαπάνη. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ΕΛΣΤΑΤ στο ίδιο δελτίο (10/4/2013):
«Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η καταγραφή (σε δεδουλευμένη βάση) των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από το ΤΧΣ για την εξυγίανση των τραπεζών είναι προσωρινή και υπόκειται σε αναθεώρηση. Η δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων του ΤΧΣ για το έτος 2012 σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα (IAS), όταν λάβει χώρα, μπορεί να παρέχει την εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων των υπό εκκαθάριση τραπεζών, η οποία θα καταγραφεί ως έσοδο κεφαλαιακής μεταβίβασης και ως εκ τούτου θα μειώσει το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης».
Με την προοπτική αυτή, λοιπόν, αφαιρέθηκε η δαπάνη των 7,7 δισ. από το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης και αυτό έπεσε στο 6% του ΑΕΠ, από 10% που ήταν κανονικά, κάτι που έγινε αποδεκτό και καταγράφηκε στις τελευταίες εκθέσεις της Ε.Ε. και του ΔΝΤ.
Ομως, τον Αύγουστο 2013 το ΤΧΣ κοινοποίησε τον ισολογισμό του εμφανίζοντας ζημίες 5,4 δισ. Με άλλα λόγια, από τη δαπάνη των 7,7 δισ. καλύφθηκαν μόνο τα 2,3 δισ. (τρέχουσα αξία τραπεζικών μετοχών), με συνέπεια το πραγματικό ύψος του ελλείμματος Γενικής Κυβέρνησης του 2012 να είναι 17,1 δισ. ή 8,8% του ΑΕΠ και όχι 6%! Αντίστοιχα, το πρωτογενές έλλειμμα του 2012 είναι 3,8% του ΑΕΠ και όχι 1%!
Με βάση τα παραπάνω είναι λογικό να αμφισβητούνται και τα φετινά δημοσιονομικά αποτελέσματα που δίνει το υπουργείο Οικονομικών για τη Γενική Κυβέρνηση (βλ. πρωτογενές πλεόνασμα στο 7μηνο) για δύο βασικά λόγους.
Πρώτον, γιατί συστηματικά υπολείπονται των εθνικολογιστικών εκτιμήσεων που με χρονική υστέρηση δίνει η ΕΛΣΤΑΤ (τα οριστικά αποτελέσματα του 2013 θα τα έχουμε τον Απρίλιο 2014 και ώς τότε η κυβέρνηση μπορεί να εμφανίζει πλεόνασμα), αλλά στα οποία τελικά είναι υποχρεωμένα σταδιακά να προσαρμοστούν - κατόπιν εορτής - και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα του ΥΠ.ΟΙΚ.
Δεύτερον, γιατί η εκτενής ενοποίηση και αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού τομέα συνέχισε με ταχείς ρυθμούς το 2013, επιβαρύνοντας με νέες κεφαλαιακές μεταβιβάσεις το ΤΧΣ, σημαντικό μέρος των οποίων πιθανότατα θα εγγραφεί ως καθαρή ζημία (θα εξαρτηθεί από την πορεία των μετοχών), διογκώνοντας έτσι το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης.
ΠΗΓΗ: enet.gr
