Του Κώστα Τσουπαρόπουλου
Απογοητευμένες οι χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου από την παραπλανητική μέχρι και κοροϊδευτική συμπεριφορά του γαλλογερμανικού άξονα, ο οποίος υπόσχεται ανάπτυξη με ανεπαρκέστατα χρηματοδοτικά...
εργαλεία και πιστώσεις, την ίδια στιγμή που αφαιμάζει τις οικονομίες τους, στρέφουν το βλέμμα σε σχεδόν "μεταφυσικές" επιλογές.
Πολλές φορές τις "μεταφυσικές" αυτές επιλογές τις διαχειρίζονται και με επικοινωνιακή διάθεση απέναντι στους λαούς τους, προσπαθώντας να τους πείσουν, ότι με "μαγικά" θα εξαφανισθούν τα δεινά και οι οικονομίες θα τεθούν σύντομα σε αναπτυξιακή τροχιά, χάρις σε απρόσμενα γεγονότα, αληθοφανή όμως.
Πρώτη θέση στην γκάμα των μαγικών, που θα αλλάξει το ρου της ιστορίας, κατέχει η εξεύρεση του πετρελαίου.
Στον κανόνα υπάγεται σαφώς και η Ελλάδα. Ήδη τα δύο Μνημόνια αποδεικνύονται ατελέσφορα να οδηγήσουν τη χώρα σε αναπτυξιακούς ρυθμούς. Κυβερνητικοί παράγοντες - παρά την προς τα έξω εικόνα ικανοποίησης που εμφανίζουν - παραδέχονται, ότι ο πέλεκυς της ύφεσης είναι δύσκολο να αποκρουστεί για τα προσεχή δύο χρόνια.
Σε χαμηλούς τόνους - τόσο ώστε να μην εντυπωθούν στον ελληνικό λαό και θεωρηθεί δέσμευση - ο πρωθυπουργός κ. Λ. Παπαδήμος διατείνεται, ότι το ΑΕΠ θα αρχίσει να αυξάνεται μετά δύο έτη. Πιο αποκαλυπτικός, όμως, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος, φαίνεται να θεωρεί άθλο την αποτίναξη του παραπετάσματος της βαθιάς ύφεσης τουλάχιστον τόσο σύντομα.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του ("Βήμα" 18.3.2012) ο κ. Προβόπουλος θυμίζει, ότι από το τέταρτο τρίμηνο του 2007 ως το τέταρτο τρίμηνο του 2011 η σωρευτική μείωση του ΑΕΠ ξεπερνά το 17%. Αν συνυπολογίσουμε, προσθέτει, και τη φετινή χρονιά, η σωρευτική απώλεια εισοδήματος θα ξεπεράσει το 20%. Και συμπεραίνει, προδήλως με μεγάλη δόση απογοήτευσης, ακόμη και απόγνωσης, ότι "τόσο βαθιά και παρατεταμένη ύφεση είναι ιστορικά πρωτόγνωρη".
Βασισμένοι σε δηλώσεις και πληροφορίες οι αριθμοί που ακολουθούν και τα αθροίσματά τους - που δεν επιδιώκουν βαθιά οικονομολογική προσέγγιση - δείχνουν τη βαθιά αφαίμαξη που έχει υποστεί και θα υποστεί η ελληνική οικονομία τα τελευταία πέντε χρόνια, του φετινού συμπεριλαμβανομένου.
Η σωρευτική μείωση του ΑΕΠ θα ξεπεράσει τα 50 δισ. ευρώ.
Τον Ιούνιο η τωρινή δικομματική κυβέρνηση έχει δεσμεύσει την επόμενη να ληφθούν νέα μέτρα και να αφαιρεθούν από την οικονομία άλλα 11 ή 14 δισ. ευρώ (κυρίως από δαπάνες, αλλά και φόρους).
Από την οικονομία έχουν αφαιρεθεί επίσης 70 δισ. ευρώ. Πρόκειται, κατά τον κ. Προβόπουλο, για τις καταθέσεις 70 δισ. που "τραβήχτηκαν" από τις τράπεζες από τέλη του 2009 μέχρι σήμερα και αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 35% του ΑΕΠ.
Τα τρία αυτά "κονδύλια", δηλαδή τα "παλαιά" μέτρα που αφαίρεσαν 50 δισ., τα "νέα" μέτρα που θα αφαιρέσουν 11-14 δισ. και τα 70 δισ. που έλαβαν την άγουσα προς τους φορολογικούς - τραπεζικούς παραδείσους ή "αποθησαυρήθηκαν" στα σεντούκια ή "τραβήχτηκαν" για να διατηρήσουν πρόσκαιρα το βιοτικό επίπεδο των καθημαγμένων νοικοκυριών, συνολικά 131-134 δισ., είναι το ασήκωτο βάρος της ύφεσης. Ένα μεγάλο του τμήμα πρέπει να "σηκωθεί" για να αρχίσει η επανεκκίνηση της οικονομίας.
Έναντι του βάρους αυτού, τα κονδύλια που αναφέρονται ως "αναπτυξιακή βοήθεια" είναι αφενός ψίχουλα, αφετέρου αποτελούν ευχολόγια ή ελπίδες των κυβερνώντων και εκ τρίτον προτείνονται να προωθηθούν σε τομείς με κύριο χαρακτηριστικό τη σπατάλη, τις υπερτιμολογήσεις και τον αποκλεισμό οποιασδήποτε πιθανότητας να συντελεσθεί μια σοβαρή ανακατανομή του πλούτου που θα παραχθεί.
Για τα 130-150 δισ. που υποτίθεται ότι θα φέρει στη χώρα το PSI και η δανειακή σύμβαση δεν μπορεί να γίνει σοβαρός λόγος ότι θα "αρδεύσουν" την ελληνική οικονομία. Με πολύ απλά λόγια ένας διακεκριμένος οικονομολόγος - καθηγητής, ο πρόεδρος του ΚΕΠΕ κ. Παν. Κορλίρας έλεγε, ότι με αυτά τα χρήματα η Ευρωζώνη και το ΔΝΤ αναλαμβάνουν να πληρώσουν το εξωτερικό μας χρέος, ενώ οι δαπάνες μας θα καλύπτονται με τα έσοδα που εμείς συγκεντρώνουμε.
Θα προσθέταμε, ότι ακόμη και τα "εσωτερικά" μας έσοδα θα οδεύουν κατά προτεραιότητα στην αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους και μόνον όσα περισσεύουν θα κατατίθενται για την κάλυψη των κρατικών δαπανών (μισθοί, συντάξεις, κ.λπ.).
Για τη δημιουργία κλίματος -και μόνον- αναπτυξιακής επανεκκίνησης, οι κοινοτικοί εταίροι καταφεύγουν στην προσφιλή -και καθόλα καινοτόμα- μέθοδο της χρησιμοποίησης παλαιών και την ίδρυση νέων ποικιλώνυμων "ταμείων". Ο πολλαπλασιασμός του αριθμού τους δημιουργεί την ψευδαίσθηση της έντονης κινητικότητας, της έκτασης της βοήθειας και εγρήγορσης. Ταχύτατα όμως αυτές μεταλλάσσονται σε απογοήτευση και αναποτελεσματικότητα, καθώς οι πόροι τους είναι φτωχοί για να αποτινάξουν την καταπακτή της ύφεσης.
Τα ονόματα των "ταμείων" επιχειρούν και πάλι να εντυπωσιάσουν. Ετοιμάζεται π.χ. να δημιουργηθεί το Ταμείο Επιμερισμού Κινδύνου, το οποίο θα χρηματοδοτήσει τους πέντε μεγάλους οδικούς άξονες (η πολύπαθη ΠΑΘΕ φτιάχνεται και ξηλώνεται επί 40 χρόνια, γεμίζοντας πλούτο επιχειρήσεις που κατηγορήθηκαν για τα φαινόμενα διαπλοκής).
Στις 19 Απριλίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μάλλον θα ξεμπλοκάρει εμπόδια ώστε να συσταθεί το ταμείο. Φυσικά η ελληνική ανάκαμψη δεν θα έλθει με τα 2,5 δισ. περίπου που θα δοθούν στην Ελλάδα.
Το Ταμείο Εγγυοδοσίας για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις θα δώσει 2 δισ. και άλλα δύο οι τράπεζες. Αλλά τα χιλιάδες λουκέτα δεν πρόκειται να "σπάσουν" με τα 4 δισ. ευρώ, αν και όταν αυτά δοθούν.
Τα 16 δισ. του ΕΣΠΑ ακόμη λιμνάζουν. Φαίνεται όμως ότι η απορρόφηση των κονδυλίων δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Όχι μόνο γιατί οι προδιαγραφές είναι πολύ απαιτητικές, αλλά και γιατί οι επιχειρηματικοί φορείς, που θα αναλάβουν επενδυτικές πρωτοβουλίες πρέπει να είναι βιώσιμοι και δυναμικοί. Στην ενδυνάμωση και τον πολλαπλασιασμό τους θα έπρεπε να αποβλέπει, λένε (ακόμη και) στην κυβέρνηση, ο πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Δημ. Δασκαλόπουλος και όχι να θέτει δήθεν διλήμματα περί Ευρώπης ή χάους.
Η άμεση άρδευση της οικονομίας με 10 δισ. του ΕΣΠΑ αμέσως με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, τον Οκτώβριο του 2009, ήταν το πρώτο αναπτυξιακό σχέδιο που κατάρτισε ο τότε οικονομικός σύμβουλος του κ. Γ. Παπανδρέου Κώστας Θέος. Ο "Τιτανικός" του άπειρου (τουλάχιστον) κ. Γ. Παπακωνσταντίνου λειτούργησε ως παγοθραυστικό σε εποχή καλοκαιριού. Τα 10 δισ. δεν έπεσαν ποτέ στην αγορά, που πλημμύρισε από τις οιμωγές του Μνημονίου.
Το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων ως πρώτη του ενέργεια παρέτεινε την πρόσκληση ενδιαφέροντος για το Ελληνικό μπροστά στις κινητοποιήσεις κατοίκων και φορέων και προκήρυξε διαγωνισμό για την αξιοποίηση της παραλίας Αφάντου στη Ρόδο. Οι φιλοδοξίες περιορίζονται -για αρχή- σε έσοδα 5-7 δισ. ευρώ.
Το Ταμείο Στήριξης του Ασφαλιστικού Συστήματος μάλλον θα διέλθει μια μεγάλη περίοδο αδράνειας, ενώ θα έπρεπε να αναπληρώσει αξίες 12-13 δισ. που έχασαν τα ασφαλιστικά ταμεία από το "κούρεμα" των ομολόγων τους.
Δεν σώζουν λοιπόν την οικονομία ούτε τα ποικιλώνυμα "ταμεία". Όπως δεν "σώζονται" και οι υπόλοιπες οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου που ουσιαστικά εμφανίζονται άοπλες απέναντι στις αγορές, αφού ούτε τα ευρωομόλογα, ούτε η λεγόμενη "ποσοτική νομισματική χαλάρωση" (διάβαζε κόψιμο χαρτονομίσματος) προωθήθηκε (ακόμη).
Μνημόνια και προγράμματα λιτότητας στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία όχι μόνο δεν σώζουν αλλά τις βυθίζουν στην ύφεση και στην ανεργία.
Η απόγνωση των κυβερνώντων στις χώρες αυτές και στην Ελλάδα οδηγεί στην αναζήτηση του από μηχανής θεού, που υποτίθεται ότι θα κλείσει ελλείμματα και θα οδηγήσει στην ανάκαμψη.
Ο από μηχανής θεός φαίνεται να είναι το πετρέλαιο.
Η Ισπανία ανέθεσε στη δική της εταιρεία να προχωρήσει σε έρευνες στα Κανάρια νησιά. Η Ιρλανδία ανέθεσε ήδη σε εταιρεία την άντληση πετρελαίου από "πηγάδι" 50 χιλ. έξω από το λιμάνι του Κορκ. Το συνολικό απόθεμα υπολογίζεται σε 1 εκατ. βαρέλια. Η ημερήσια παραγωγή φθάνει τα 3.500 βαρέλια που αξίζουν 400.000 ευρώ. Η Πορτογαλία δεν "κινήθηκε" ακόμη. Σαν από συμφώνου η Ελλάδα εισήλθε και αυτή στο κυνήγι του μαύρου χρυσού.
Σύμπτωση, απόγνωση, προπαγάνδα για αγορά ελπίδας; Η διεθνής τιμή (120 και πλέον δολάρια το βαρέλι) ενθαρρύνει έρευνες στις πετρελαιοπιθανές περιοχές του Ιονίου, οι οποίες όμως δεν είναι καινούργια σοδειά. Έχουν εντοπιστεί εδώ και 35 χρόνια, ενώ καλλιεργούνται και ελπίδες για πετρέλαιο - αέριο νότια της Κρήτης.
Οι κ. Παπανδρέου, Βενιζέλος και Μανιάτης (υφυπουργός Περιβάλλοντος) περιέθαλψαν τις ελπίδες σε πρόσφατες δηλώσεις τους, το ίδιο και ο κ. Σαμαράς.
Ο καθηγητής κοιτασματολογίας πετρελαίου κ. Αν. Γεωργακόπουλος, επιχείρησε προσγείωση στην πραγματικότητα. Είπε, ότι θα απαιτηθούν επτά χρόνια από την έρευνα μέχρι την εκμετάλλευση και σημείωσε, ότι τα μεγάλα βάθη νότια της Κρήτης καθιστούν το κόστος πολύ υψηλό. Όσα λέγονται, τόνισε, για άμεσα αποτελέσματα είναι όχι μόνο αφελή αλλά και επικίνδυνα.
Εκείνο που λείπει, είναι ένα συνολικό σχέδιο ανάπτυξης (όπου πιθανόν να ενταχθεί και το πετρέλαιο), όχι όμως με κορμό τα Μνημόνια που οδηγούν σε ύφεση πολεμικής χροιάς.
http://www.avgi.gr/
