Τις τελευταίες δύο εβδομάδες οι περισσότεροι από τους ηγέτες της ευρωζώνης διέκοψαν ή ανέβαλαν τις διακοπές τους. Συμμετείχαν σε ευρείες υπουργικές συνόδους ή μίνι συσκέψεις με το οικονομικό τους επιτελείο σε μια προσπάθεια να διαχειριστούν επικοινωνιακά τη νέα φάση της κρίσης...
του ευρώ. Όμως τα νέα μέτρα που προανήγγειλαν κάθε άλλο παρά επικοινωνιακό τέχνασμα ήταν.
Ο Νικολά Σαρκοζί δήλωσε χθες ότι θα λάβει τις οριστικές αποφάσεις στις 24 Αυγούστου, ο ιταλός πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι εξήγγειλε νέα δέσμη μέτρων για την εξοικονόμηση επιπλέον 20 δισ. ευρώ, τα οποία θα διευκρινιστούν μέχρι τις 18 του μήνα. Ο απερχόμενος από την ηγεσία της Ισπανίας Χοσέ Λουίς Θαπατέρο προτιμά να αφήσει τα δυσάρεστα μέτρα στη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει το Νοέμβριο όμως έχει ήδη ανακοινώσει την αύξηση της φορολογίας για την άντληση 2,5 δισ. ευρώ. Τέλος ο πορτογάλος πρωθυπουργός Πέντρο Πάσος Κοέλιο πασχίζει να επιβραδύνει την εφαρμογή των μέτρων που ζητούν οι δανειστές της χώρας στην πρώτη τριμηνιαία τους έκθεση.
Με αυτό τον τρόπο οι ευρωπαϊκές ηγεσίες του Νότου ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες πιέσεις των παραγόντων της αγοράς (επενδυτές, κεφαλαιούχοι, οίκοι αξιολόγησης) για ακόμα πιο «σφιχτή» δημοσιονομική πολιτική που (υποτίθεται ότι) θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών και θα επιφέρει την επιδιωκόμενη σύγκλιση με τις ισχυρές οικονομίες του Βορρά.
Οι υπουργοί της Πορτογαλίας, οι οποίοι δεν έχουν συνηθίσει ακόμα το «μαρτύριο της σταγόνας», στο οποίο υποβάλλονται περιοδικά οι έλληνες και ιρλανδοί συνάδελφοί τους, εκφράζουν αντιρρήσεις για την εντελλόμενη οικονομική πολιτική της τρόικας. Δυσανασχετούν για τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών που θα προκαλέσει αναμφίβολα διεύρυνση των ελλειμμάτων στα ασφαλιστικά ταμεία. Γνωρίζουν ωστόσο ότι το μόνο που μπορούν να πετύχουν είναι μια μικρή παράταση, καθώς οι εκπρόσωποι της «Ιεράς Συμμαχίας» ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ θα επανέλθουν στη Λισαβόνα σε τρεις μήνες για να ζητήσουν νέα μέτρα. Προς το παρόν η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει την περικοπή του δώρου Χριστουγέννων κατά το ήμισυ.
Η υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας Ελενα Σαλγάδο επανέλαβε ουκ ολίγες φορές τις τελευταίες ημέρες ότι η χώρα της «απέχει παρασάγγας από την κατάσταση που βρίσκονται η Ελλάδα και η Πορτογαλία» και συνεπώς δεν πρόκειται να προσφύγει στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Όμως γνωρίζει ότι αυτό αποτελεί «κοινό μυστικό» μεταξύ των επενδυτών που τις προηγούμενες ημέρες εκτόξευσαν το χρέος δανεισμού της χώρας πάνω από το 6%.
Για το λόγο αυτό έστειλε μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση ότι η κυβέρνηση θα παραμείνει πιστή στη δημοσιονομική πειθαρχία προσδιορίζοντας μέτρα όπως η μείωση δημοσίων δαπανών για την προμήθεια φαρμάκων και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης για την άντληση επιπλέον εσόδων.
Στην Ιταλία, ο Μπερλουσκόνι δεν ανέβαλε μόνο τις διακοπές του, αλλά και την ήπια δημοσιονομική προσαρμογή. Στην έκτακτη συνάντηση που είχε στις αρχές της εβδομάδας με τον υπουργό Οικονομικών Τζούλιο Τρεμόντι συμφωνήθηκε να επιταχυνθεί η εφαρμογή των προγραμματισμένων μέτρων ώστε να δοθεί «έγκαιρη και σοβαρή απάντηση» στους επενδυτές που έχουν δημιουργήσει κλίμα έντονης ανησυχίας ανεβάζοντας τα επιτόκια δανεισμού. Τα μέτρα θα ανακοινωθούν την ερχόμενη Πέμπτη όμως το μόνο σίγουρο είναι ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα προσπαθήσει να περάσει τη συνταγματική πρόβλεψη για «φρένο χρέους» κατά το πρότυπο της Γερμανίας.
Κάτι ανάλογο επιδιώκει και ο γάλλος πρόεδρος ο οποίος όμως συναντά ισχυρές αντιστάσεις από τους Σοσιαλιστές. Ετσι θα αρκεστεί σε μέτρα που δεν απαιτούν ευρεία συναίνεση. Στη χθεσινή σύσκεψη με μια μικρή ομάδα υπουργών και τον κεντρικό τραπεζίτη Κριστιάν Νουαγέ συμφωνήθηκε ένα γενικό πλαίσιο μείωσης των δαπανών μέσω της κατάργησης φοροαπαλλαγών και της φορολόγησης υψηλών εισοδημάτων. Τόσο οι Γάλλοι όσο και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι του Νότου θα μάθουν πριν το Σεπτέμβρη τα μέτρα που συνεπάγονται οι κερδοσκοπικές κινήσεις στα χρέη των κρατών και η αδυναμία των ηγετών της ευρωζώνης να αντιμετωπίσουν τις απειλές των οίκων αξιολόγησης.
