Του Δημήτρη Τσιόδρα
Στο «παρά πέντε» της σημερινής συνόδου κορυφής, ίσως της πιο κρίσιμης στην ιστορία της Ε.Ε., Γερμανία και Γαλλία αναζητούσαν συμβιβαστικές λύσεις στα πιο κομβικά σημεία, ώστε να προετοιμάσουν μια τελική...
λύση στη νέα σύνοδο της Τετάρτης, αφού μεσολαβήσει έγκριση από το γερμανικό Κοινοβούλιο.
Οι διαβουλεύσεις συνεχίζονταν εντατικά στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο, με επίκεντρο το Βερολίνο, το Παρίσι, τις Βρυξέλλες, τη Φραγκφούρτη (όπου βρίσκεται η έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) και την Ουάσιγκτον. Η πιο κρίσιμη συνάντηση ήταν αυτή που είχε προγραμματιστεί για χθες το βράδυ ανάμεσα στην Αγκελα Μέρκελ και τον Ν. Σαρκοζί.
Οι τέσσερις άξονες αφορούν:
α) τη «θωράκιση» ισχυρών χωρών της περιφέρειας όπως η Ιταλία και η Ισπανία, ώστε να αποτραπεί η μετάδοση της κρίσης,
β) την ενίσχυση των τραπεζών,
γ) το κούρεμα του ελληνικού χρέους,
και δ) το νέο πλαίσιο λειτουργίας της ευρωζώνης.
Τα σημεία διαφωνιών στα οποία θα επιχειρηθεί συμβιβασμός είναι:
1. Για το ελληνικό χρέος υπάρχει κοινή άποψη, ότι το κούρεμα του 21% που αποφασίστηκε στις 21 Ιουλίου δεν είναι επαρκές. Ομως, η Γερμανία θέλει ένα κούρεμα πολύ υψηλό, ύψους 50%-60%, ενώ η Γαλλία θέλει χαμηλότερο, μέχρι 40%. Το Βερολίνο υποστηρίζει, ότι με ένα κούρεμα 60% των ομολόγων που κατέχουν οι ιδιώτες (και είναι περίπου 200 δισ. ευρώ) το ελληνικό χρέος μπορεί να πέσει στο 110% ΑΕΠ.
Τόσο το Παρίσι όσο και η ΕΚΤ υποστηρίζουν σθεναρά, ότι πρέπει να αποφευχθεί ένα «πιστωτικό γεγονός», γιατί θα έχει απροσδιόριστες συνέπειες. Είναι πολύ πιθανό τελικά, να υπάρξει επέκταση του PSI, ώστε η συμμετοχή των ιδιωτών να είναι εθελοντική και η απομείωση της αξίας των ομολόγων, ακόμη και αν το κούρεμα είναι υψηλό, να γίνει σταδιακά μέσω μείωσης του επιτοκίου και επέκταση του χρόνου αποπληρωμής.
Haircut δεν μπορεί να γίνει στα ομόλογα που κατέχει το ΔΝΤ, ενώ κάτι τέτοιο φαίνεται απίθανο και για τα ομόλογα που κατέχουν οι χώρες, αφού θα υπάρξουν τεράστιες εσωτερικές αντιδράσεις. Μπορεί όμως να γίνει ακόμη μεγαλύτερη μείωση των επιτοκίων.
Επίσης, είναι πιθανό να συζητηθεί, η επαναγορά σε αξία κτήσης των ομολόγων περίπου 60 δισ. ευρώ που έχει η ΕΚΤ. Η λύση στο ζήτημα του χρέους μπορεί να προκύψει όχι μόνο με το κούρεμα αλλά με συνδυασμό κινήσεων, στις οποίες μπορεί να εντάσσεται και η πώληση ελληνικής κρατικής περιουσίας.
2. Εχει συμφωνηθεί ότι η θωράκιση των υπόλοιπων χωρών θα γίνει μέσω της ενίσχυσης του προσωρινού μηχανισμού στήριξης (EFSF) και της επίσπευσης λειτουργίας του μόνιμου μηχανισμού (ESM). Η Γαλλία όμως θέλει να έχει ο μηχανισμός δυνατότητες τράπεζας, ώστε να μπορεί να αγοράζει ομόλογα απευθείας από τα κράτη και από τη δευτερογενή αγορά και να τα δίνει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αντλώντας απεριόριστη ρευστότητα.
Στο ενδεχόμενο αυτό αντιδρά η Γερμανία, που δεν θέλει να τυπωθεί χρήμα.
Αντιδρά επίσης και η ίδια η ΕΚΤ. Η λύση που συζητείται είναι η δυνατότητα μόχλευσης των κεφαλαίων του EFSF, ώστε η «δύναμη πυρός» του μηχανισμού να πολλαπλασιαστεί (οι ΗΠΑ πιέζουν να φθάσει τα 2 τρισ. ευρώ) και η ευχέρεια να λειτουργεί ως ασφαλιστικός οργανισμός παρέχοντας εγγυήσεις για το 20% της αξίας των ομολόγων (εισάγοντας έτσι τα ευρωομόλογα από την πίσω πόρτα).
3. Η ενίσχυση των τραπεζών είναι το άλλο αγκάθι, με τη Γαλλία να έχει το μεγαλύτερο πρόβλημα και να ζητάει ενεργοποίηση του EFSF. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις οι τράπεζες χρειάζονται κεφάλαια ύψους 91 δισ. ευρώ, όμως το ΔΝΤ είχε εκτιμήσει πρόσφατα ότι το ύψος της στήριξης θα ανέλθει σε 200 δισ. ευρώ. Η Γερμανία πιστεύει, ότι οι τράπεζες πρέπει να ζητήσουν κεφάλαια από την αγορά, αν δεν τα βρουν να στραφούν στα κράτη και στη συνέχεια να στραφούν στο EFSF. Εδώ υπάρχει πιο εύκολο έδαφος για συμβιβασμό.
4. Ηδη έχει προαναγγελθεί, ότι κράτη που προσφεύγουν στο μηχανισμό θα χάνουν μέρος της εθνικής τους κυριαρχίας. Οι αποφάσεις για τα δημοσιονομικά θα λαμβάνονται στις Βρυξέλλες και τα κράτη θα βρίσκονται υπό μόνιμη επιτροπεία.
Προκειμένου να γίνει πιο ευέλικτη η λειτουργία του μηχανισμού συζητείται να μην απαιτείται ομοφωνία στη λήψη αποφάσεων, αλλά ενισχυμένη πλειοψηφία (π.χ. των χωρών που αντιπροσωπεύουν το 85% του κεφαλαίου του EFSF) ώστε να μην μπλοκάρονται αποφάσεις από μικρές χώρες όπως η Σλοβακία.
Επίσης, έχει προταθεί να μην έχουν δικαίωμα ψήφου κράτη που παραβιάζουν τους κανόνες.
Στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης έχει προταθεί και η θέσπιση θέσης υπουργού Οικονομικών της ευρωζώνης.
Η Ε.Ε. μας έχει συνηθίσει σε έντονες διαφωνίες μεταξύ των μελών της και στην επίτευξη συμβιβασμών μέσα από δραματικό παρασκήνιο. Το πιθανότερο είναι ότι αυτό θα συμβεί και τώρα.
Το ερώτημα είναι, αν ο συμβιβασμός θα είναι αρκετός.
Γιατί άλλος χρόνος δεν υπάρχει.
ΠΗΓΗ: enet.gr
