Ο δηµόσιος...
... τοµέας της οικονοµίας µπορεί, άραγε, να λειτουργήσει καλύτερα, αν ένα µεγάλο µέρος του εκχωρηθεί στον ιδιωτικό; Αυτό το ερώτηµα είχε θέσει πριν από µερικά χρόνια η κυβέρνηση του Μπλερ στην Ντεάν Τζούλιους. Ηταν σαν να ρωτούσε τον Πάπα αν υπάρχει Θεός. Η απάντηση της αµερικανίδας οικονοµολόγου, που είχε εργαστεί στην Παγκόσµια Τράπεζα, στη CIA, στην British Airways και στη Shell, ήταν αναµενόµενη.
Ζούµε...
... µε µύθους. Ενας από αυτούς, που προπαγανδίζεται στις µέρες µας, θέλει τον ιδιωτικό τοµέα πιο αποδοτικό και πιο τολµηρό από τον δηµόσιο. Ούτε το ένα όµως ισχύει ούτε το άλλο. Στη Βρετανία, το 14% των δηµόσιων δαπανών διατίθενται για το εθνικό σύστηµα υγείας. Και άλλο ένα 11% για την παιδεία. Αν αυτοί οι τοµείς λειτουργούσαν µε ιδιωτικοοικονοµικά κριτήρια, τα κέρδη τους θα ήταν τεράστια. Και χωρίς κανένα ρίσκο, εφ’ όσον θα εξακολουθούσαν να χρηµατοδοτούνται από τους φορολογούµενους. Το ίδιο ισχύει και για άλλες δηµόσιες υπηρεσίες.
Είναι οι πιο σίγουρες αγορές στον κόσµο. Γι’ αυτό σκοτώνονται οι ιδιώτες για να τις βάλουν στο χέρι. Τόσο τολµηρή είναι σήµερα η ιδιωτική «πρωτοβουλία».
Οσο για την υποτιθέµενη αποδοτικότητά της, πλείστα όσα παραδείγµατα τη διαψεύδουν.
Σύµφωνα µε τον Κόλιν Λέις, καθηγητή των πολιτικών επιστηµών στο καναδικό Πανεπιστήµιο Κουίνς, όταν το βρετανικό σύστηµα υγείας αναδιαρθρώθηκε µε ιδιωτικοοικονοµικά κριτήρια, το λειτουργικό κόστος του ανερχόταν στο 6% της συνολικής δαπάνης. Μετά την αναδιάρθρωση αυξήθηκε στο 12%. Κάτι παρόµοιο συνέβη και στο σύστηµα υγείας των ΗΠΑ, όπου 40 εκατοµµύρια άνθρωποι δεν καλύπτονται από αυτό (το ένα τρίτο των νοικοκυριών που έχουν χρεοκοπήσει, έφτασε σε αυτήν την κατάσταση εξαιτίας των υψηλών ιατρικών δαπανών).
Πουλάει...
... το κράτος ένα τµήµα του δηµόσιου τοµέα σε ιδιώτες. Τι γίνεται κατόπιν, όταν αυτοί εξαγοράζονται από άλλους που έχουν διαφορετικές προτεραιότητες; Υπηρεσίες που δεν είναι κερδοφόρες καταργούνται. Και από όσες µένουν, πέφτει η ποιότητά τους.
Τι µπορεί να κάνει τότε το κράτος; Στα νοσοκοµεία, θα βλέπει τους αρρώστους να πετάγονται µε τα κρεβάτια τους στον δρόµο ή θα υποκύψει στις πιέσεις να αυξήσει τις τιµές;
Αν οι ιδιώτες πέσουν έξω, είναι πολύ δύσκολο για µια κυβέρνηση να τους αφήσει να χρεοκοπήσουν. Γίνονται τότε κάτι σαν επιδοτούµενο µονοπώλιο, επειδή πρέπει να εξακολουθήσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στους πολίτες. Και έτσι πάει περίπατο η υποτιθέµενη αποδοτικότητά τους. Μαζί µε τα λεφτά των φορολογουµένων που διατίθενται για τη διάσωσή τους.
Ο µόνος...
... λόγος που η προπαγάνδα του ιδιωτικού κεφαλαίου ζωγραφίζει µε τα πιο µελανάχρώµα τις επιδόσεις του δηµόσιου τοµέα, είναι τα αµύθητα κέρδη που υπόσχεται η ιδιωτικοποίησή του. Σίγουρα λεφτά. Με µηδαµινό ρίσκο. Και µάλιστα επιδοτούµενο.
Ο µύθος της αποδοτικότητας του ιδιωτικού τοµέα κατέρρευσε πριν από δύο χρόνια µαζί µετην παγκόσµια οικονοµία: αυτόν τον τοµέα επιδοτεί σήµερα ο κοσµάκης µε τους µισθούς και τις συντάξεις του.
ΠΗΓΗ: τα νεα on-line, rvranas@otenet.gr
