Πολύ περίεργες οι τελευταίες μέρες και προφανώς η σχετική «ηρεμία», αν μπορείς να κρίνεις ως τέτοια την καθημερινή ένταση στους αμερικανικούς δρόμους· κάτι μου σιγοψιθυρίζει, πως είναι η νηνεμία πριν την (επόμενη) σπουδαία καταιγίδα που έρχεται.
Ειδικά, απ’ τη στιγμή που κοντεύουμε μήνα με καθημερινές πορείες στους δρόμους. Την δυναμική τους ή μη, αφήστε το είναι μεγάλη συζήτηση και κάπως ανούσια.
Νομίζω, λοιπόν, ότι είμαστε στο στάδιο της προετοιμασίας των «υλικών» της μεγάλης κοινωνικής έκρηξης.
Αυτή είναι η εντύπωση που έχω, από τις εμπειρίες που αποκομίζω αυτές τις μέρες: ότι οι ΗΠΑ είναι καζάνι που βράζει.
Δεν ήταν έτσι ένα χρόνο πριν. Υπήρχαν τα γνωστά θέματα με τις κρατικές δολοφονίες, τα mass shootings, τους γελοίους white supremacists, τον μιλιταρισμό, την ανύπαρκτη περίθαλψη, την κατάσταση της εκπαίδευσης, την κοινωνική οργή που συσσωρευόταν σε τοπικό επίπεδο, αλλά δεν μύριζε ο αέρας μπαρούτι.
Τώρα μυρίζει. Έντονα.
Και δεν είναι μόνο η κατάσταση της οικονομίας που έβγαλε τα προβλήματα στην επιφάνεια. Ουσιαστικά, δρομολογήθηκαν πολλές καταστάσεις μετά το Ferguson, την 11η Σεπτεμβρίου, τους διαρκείς πολέμους, την κρίση του 2008 και δεκάδες άλλα περιστατικά που διατάραξαν τα καταγάλανα, αμερικάνικα όνειρα.
Για τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, παίζει έναν καθοριστικό ρόλο και η αξιοπρέπεια.
Το έβλεπες (και το βλέπεις), ότι μεγάλα κομμάτια της αμερικανικής κοινωνίας επιζητούν έναν διαφορετικό κόσμο.
Και υπάρχουν φυσικά και μεγάλα κομμάτια που επιθυμούν να διατηρήσουν την σημερινή εικόνα, ή, τέλος πάντων, το ιδεατό της πάντα μεγάλης Αμερικής, χωρίς να παραπέμπω στο προεκλογικό ρητό του Trump.
Παράλληλα, τα σημάδια της επερχόμενης κατάρρευσης, μόλις που άρχισαν να διαφαίνονται.
Αν υπάρχει κάτι, που δεν πέρασε τόσο προς τα έξω αυτές τις μέρες, είναι ότι για πρώτη φορά στα αμερικανικά χρονικά (τουλάχιστον αυτό νομίζουμε) το πλήθος των εξεγερθέντων δεν ανήκει σε μια φυλή, μια ηλικία, ένα φύλο, ένα …έθνος.
Κατέβηκαν όλες οι φυλές, όλες οι ηλικίες, όλα τα φύλα, όλα τα έθνη των ΗΠΑ.
Δεν έχω ξαναδεί στη ζωή μου, ποτέ, τόσο «πολύχρωμα» πλήθη.
Και τα ΜΜΕ έχουν κάνει τα πάντα, για να εστιάσουν τη συζήτηση γύρω από την αστυνομία, οπότε κάτι άλλο που δεν βλέπετε, είναι, ότι δεν συζητάμε μόνο για την αστυνομία και τον φυλετικό ρατσισμό.
Συζητάμε για πάρα πολλά προβλήματα των τοπικών κοινοτήτων μας.
Και είναι απλά η αρχή.
Γιατί μπορείς να κοροϊδεύεις λίγους για πολύ καιρό, πολλούς για λίγο καιρό, ακόμα και τους πάντες για πολύ καιρό, αλλά δεν μπορείς να τους κοροϊδεύεις όλους για πάντα.
Το αμερικάνικο όνειρο, στην πραγματικότητα είναι ένας εφιάλτης για μας και τον υπόλοιπο κόσμο.
Οι ΗΠΑ καταναλώνουμε το 1/3 των παγκόσμια παραγόμενων πόρων (μάλιστα το πλουσιότερο 10% των Αμερικανών ευθύνεται για τα 2/3 αυτής της κατανάλωσης, καθόλου τυχαία η απόσταση πλούσιων και φτωχών στις ΗΠΑ) και, παρ’ όλα αυτά, έχουμε τους περισσότερους άστεγους ανάμεσα στα ανεπτυγμένα κράτη, ενώ το 30% τουλάχιστον των παιδιών υποσιτίζονται.
Και βέβαια, δεν μπορείς να κρύψεις εκατομμύρια νεκρούς αυτόχθονες και 400 χρόνια σκλαβιάς (500 αν μετρήσουμε τους Αφρικανούς σκλάβους που μετέφεραν οι Ισπανοί στη σημερινή Καλιφόρνια γύρω στο 1500) σε μερικές δεκαετίες κοινωνικής «ειρήνης».
Υπάρχει και μια βαριά και αιματηρή Ιστορία, που πλανάται στην αμερικανική ατμόσφαιρα.
Μάλλον επειδή η εικόνα αυτής της γυναίκας (από το 1963) φαίνεται να έχει κάτι κοινό με τη δολοφονία Floyd.
Άλλωστε, περίπου 60 χρόνια μετά, η ιστορία δείχνει να επαναλαμβάνεται. Ξανά και ξανά.
Και θα επαναλαμβάνεται μέχρι να καταστεί σαφής.
Άλλωστε, ο Malcolm X, είπε κάτι πολύ σοφό τότε:
«Αργά η γρήγορα θα επέλθει η σύγκρουση. Η σύγκρουση ανάμεσα σε εκείνους που θέλουν ελευθερία, δικαιοσύνη και ισότητα για όλους, με εκείνους που θέλουν να διατηρήσουν τα συστήματα της ανθρώπινης εκμετάλλευσης. Θα υπάρξει σίγουρα μια τέτοια σύγκρουση, αλλά πιστεύω, ότι δεν θα βασίζεται στο χρώμα του δέρματος».
Γιατί ήξερε (και αυτό το είχε πει) ότι δεν μπορείς να διαχωρίσεις τον ρατσισμό από τον καπιταλισμό.
Και όταν διάβασα αυτό, ένοιωσα, ότι κάποιοι δεν ξεχνούν ποτέ, απλά προετοιμάζονται υπομονετικά:
«Λέμε “Black Lives Matter” και όχι “All Lives Matter”, γιατί δεν πρόκειται ποτέ να έχουν αξία οι ζωές όλων, αν δεν αποκτήσουν αξία οι ζωές των μαύρων. Το ίδιο ισχύει για τις ζωές των Λατίνων, των αυτόχθονων και όλων των ανθρώπων που αντιμετωπίζονται ως κατώτεροι σ’ αυτό το σύστημα. Επειδή, ξέρουμε, ότι αυτό το σύστημα θα καταρρεύσει, την μέρα που θα προσδώσει την ίδια αξία σε κάθε ανθρώπινη ζωή ανεξαιρέτως φύλου, φυλής ή άλλου υπαρκτού διαχωρισμού. Αυτό θα απαιτούσε αυτόματα την ίση μεταχείριση και κάλυψη όλων των ανθρώπινων αναγκών, από τη στέγαση μέχρι τη διατροφή, χωρίς τα σημερινά “αλλά”. Το σύστημα δεν το θέλει αυτό. Δεν μπορεί, δεν αντέχει να μας ταΐσει όλους. Δεν είναι περίεργο, που το σύστημα κινδυνεύει να καταρρεύσει, αν αναγκαστεί να καλύψει τις ανάγκες όλων των ανθρώπων; Μάλλον όχι. Το λένε “διαίρει και βασίλευε”».
Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι νικάμε. Η σημερινή κατάσταση του κόσμου (εννοώ τη ζωή στον πλανήτη Γη για το σύνολο της ανθρωπότητας) έχει την τάση να προσγειώνει ανώμαλα, όποιον κάνει το λάθος να πιστέψει, ότι είμαστε ένα βήμα μακριά από το συνειδησιακό άλμα, αν και αυτό το άλμα μάλλον θα είναι πολλά μικρά αλματάκια, οπότε μην νομίζουμε κιόλας, ότι θα γίνουν όλα σε μια μέρα.
Άσε που την Ιστορία τη γράφουν οι ελεύθεροι άνθρωποι, δεν την γράφουν οι δούλοι που αγαπάνε το κλουβί τους, που ζούνε σε μια κατάσταση νιρβάνας και ευφορίας για τον καπιταλισμό (τον δυτικό πολιτισμό), φοβούμενοι μην χάσουν τη σιγουριά του κλουβιού και που έχουν την έπαρση ότι όλη η ανθρωπότητα είναι σαν τα μούτρα τους.
Ξεχνάνε πολλοί Ευρωπαίοι (και φυσικά οι απόγονοι των Ευρωπαίων αποίκων, άρα οι δυτικοί στο σύνολο τους) πόσους αιώνες επί πόσα κεφάλια πάτησε η ευρωπαϊκή μπότα. Και συνεχίζουν ακόμα· να ‘λεγες ότι σταμάτησαν.
Και τους λέμε κολλημένους, αυτούς τους ανθρώπους, στο παρελθόν, όταν οι Έλληνες πχ νοιώθουν ακόμα απόγονοι του Σωκράτη, του Αριστοτέλη και του …Μεγαλέξανδρου (καλά αυτό έχει πλάκα), ενώ οι Άγγλοι θυμούνται την Μεγάλη Αυτοκρατορία, οι Ιταλοί τον Καίσαρα και οι Αμερικάνοι τον εμφύλιο.
Λυπάμαι, αλλά η Ιστορία δεν είναι το παρελθόν, είναι το παρόν. Γιατί αυτοί που θυμούνται, βρίσκονται έστω στη θέση να ζουν στο εύθραυστο παρόν. Αυτοί που δεν θυμούνται, δεν ζουν πουθενά.
Δεν θέλει πολύ μυαλό γιατί εκατομμύρια άνθρωποι (ακόμα και σήμερα) μισούν την Ευρώπη και τη Δύση γενικότερα. Θυμούνται (μανάρια μου) και δεν ξεχνάνε μετά από 10 χρόνια.
Και, βέβαια, η Δύση συνεχίζει να αποκαλεί «κλέφτες» όλους όσους περνούν τα σύνορά της για μια καλύτερη ζωή, ενισχύοντας αυτή την αντίληψη και δεν νομίζω ότι το έχει πολυσκεφτεί, τι καλλιεργεί στις καρδιές των εκτοπισμένων. Των μόλις 80 εκατομμύρια ανθρώπων που έχουν ξεριζωθεί μέχρι σήμερα - κάθε χρόνο σπάει το ρεκόρ.
Βασικά, κανένας δυτικός δεν έχει αναρωτηθεί, τι σημαίνει «αποκατάσταση» ή «δικαίωση», όταν (και αν) μιλάμε για αυτόχθονες, ιθαγενείς, μαύρους κτλ.
Και γιατί να το κάνει;
Αυτό θα σήμαινε αυτόματα, ότι αποδεχόμαστε τον μίζερο και άδικο κόσμο στον οποίο ζούμε (άρα έχουμε και την ευθύνη να κάνουμε κάτι γι’ αυτό), ενώ σημαίνει, παράλληλα, ότι κουβαλάμε και μια κάποια ενοχή, γιατί «ξέραμε, απλά δεν κάναμε κάτι να το σταματήσουμε».
Και η ανάληψη των όποιων ευθυνών, απαιτεί να τα βάλεις με το σημερινό σύστημα, με τον καπιταλισμό δηλαδή.
Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί δυτικοί δεν βλέπουν τον ρατσισμό (που είναι πρωτίστως οικονομικός) ως πρόβλημα, γιατί αυτό θα σήμαινε, ότι το πρόβλημα είναι ο καπιταλισμός. Και αυτό δεν το θέλουν.
Έτσι, είναι ευκολότερη η απάθεια. Είναι ανέξοδη. Μεθυστική. Γι’ αυτό τόσοι πολλοί άνθρωποι είναι απαθείς.
Και βέβαια, κρύψαμε όλη αυτή τη δυστυχία, πίσω από μια πρόσκαιρη και πλασματική οικονομική ευημερία.
Τουλάχιστον εμείς οι δυτικοί γιατί άλλη ιστορία κουβαλούν οι απόγονοι καταπιεστών και άλλη οι απόγονοι σκλάβων.
Αν μη τι άλλο, πολλοί άνθρωποι άρχισαν να βρίσκουν περισσότερα κοινά με τα θύματα της αστυνομικής βίας παρά με τον …Michael Jordan ή την Oprah Winfrey (δεν είναι τυχαία τα ονόματα, είναι 2 από τους περίπου 15 μαύρους εκ των 2.150 δισεκατομμυριούχων του πλανήτη, και βέβαια περισσότεροι από τους μισούς ζουν στις ΗΠΑ και την Κίνα, αλλά το πόπολο πιστεύει στις «ίσες» ευκαιρίες).
Αυτό, όμως, είναι μια άλλη ιστορία, που μάλλον δεν θα την πούμε εμείς οι «λευκοί».
Και επειδή το «λευκοί» σε εισαγωγικά δεν το πιάσατε, μάλλον έπρεπε να πω πρώτα, γι’ αυτό που άκουσα σε ένα πηγαδάκι ανάμεσα σε 3 μαύρους, που έκαναν ολόκληρη συζήτηση με γνωστά ονόματα μαύρων, για το ποιος είναι “white” και ποιος “black”. Και φυσικά, δεν εννοούσαν το χρώμα του δέρματος, αλλά το «χρώμα» του χρήματος.
Γιατί κάτι έχουν αρχίσει να πιάνουν…
(Και μια μέρα πρέπει να κάνεις την ερώτηση: “Γιατί υπάρχουν 40 εκατομμύρια φτωχοί άνθρωποι στις ΗΠΑ;” Και όταν ξεκινάς να κάνεις αυτή την ερώτηση, τότε σου δημιουργούνται νέες ερωτήσεις για το οικονομικό σύστημα, για μια ευρύτερη διανομή του πλούτου. Όταν αρχίζεις να κάνεις αυτή την ερώτηση, ουσιαστικά έχεις αρχίσει να αμφισβητείς την καπιταλιστική οικονομία).
Με εκτίμηση,
Άρης
Υ.Γ. Από το υπέροχο ντοκιμαντέρ, που με έβαλε μια φίλη να το ξαναδώ, το “I Am Not Your Negro”: «Πάντα με σόκαρε βαθιά το βάθος της ψυχικής φτώχειας στην Αμερική, ο φόβος για ανθρώπινη επαφή, για την ίδια τη ζωή. Μια φτώχεια τόσο βαθιά που επιφανειακά κανένας Αμερικανός δεν φαίνεται ικανός, να ταυτίσει την δημόσια εικόνα του με την ιδιωτική. Αυτή η αποτυχία της ιδιωτικής ζωής είχε πάντα ολέθριες συνέπειες στη δημόσια ζωή του τόπου και στις σχέσεις μαύρων-λευκών. Αν δεν ήμασταν τόσο τρομοκρατημένοι με τον πραγματικό μας εαυτό, δεν θα ήμασταν ποτέ τόσο εξαρτημένοι από το “θέμα με τους νέγρους”. Αυτό το πρόβλημα που εφηύρανε για να προστατεύσουν την “αγνότητά” τους, τους μετέτρεψε σε εγκληματίες και τέρατα. Και τους καταστρέφει… Μια ολόκληρη βιομηχανία πασχίζει να παρουσιάσει στον αμερικανικό λαό την εκπλήρωση ενός φαντασιακού αμερικανικού τρόπου ζωής. Λίγες ώρες τηλεόρασης αρκούν, για να διαπιστώσεις αυτή τη διαστρεβλωμένη πραγματικότητα… Όλη αυτή η αποκαλούμενη ευημερία κόστισε σε εκατομμύρια ανθρώπους τις ζωές τους. Σήμερα, ούτε εκείνοι που απόλαυσαν αρκετά από τα οφέλη αυτής της ευημερίας, έχουν την δυνατότητα να συνεχίζουν να τα απολαμβάνουν. Δεν μπορούν να κατανοήσουν επαρκώς ποια ήταν όλα αυτά τα οφέλη, ούτε θέλουν να ζήσουν χωρίς αυτά. Περισσότερο απ’ όλα, δεν θέλουν να διανοηθούν το τίμημα που πλήρωσαν τα θύματα αυτού του τρόπου ζωής, συνεπώς αδυνατούν να το κατανοήσουν, γιατί τα θύματα εξεγείρονται… Είμαστε φριχτά παγιδευμένοι, ανάμεσα σ’ αυτό που ονειρευόμαστε να είμαστε και αυτό που πραγματικά είμαστε. Και είναι αδύνατον να γίνεις αυτό που ονειρεύεσαι, χωρίς να αναρωτηθείς, γιατί οι ζωές μας σ’ αυτή την ήπειρο είναι τόσο κενές, τόσο δειλές και τόσο άσχημες… Αντιμετωπίζοντας κάτι, δεν σημαίνει ότι θα το αλλάξεις, αλλά τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει μέχρι να αντιμετωπιστεί», James Baldwin.
ΠΗΓΗ: pitsirikos.net
