Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση τους διοργανωτές..
Κυρίες και κύριοι ,αγαπητά παιδιά...
Ήμουν περίπου στην ηλικία σας όταν είχα πλέον αποφασίσει πως θέλω να ακολουθήσω το επάγγελμα του δημοσιογράφου..
Την εποχή εκείνη αυτό ήταν ιδιαίτερα παράτολμο, αφού οι ευκαιρίες ήταν εξαιρετικά σπάνιες για να σταδιοδρομήσεις στο επάγγελμα ..
Η εποχή πορευόταν με τις εφημερίδες στην παντοκρατορία τους , τα κρατικά κανάλια και ραδιόφωνα να μονοπωλούν την τηλεθέαση, την ακροαματικότητα ..Να ορίζουν την επικαιρότητα.
Πρέπει να σας πω πως τότε το επάγγελμα αυτό, ήταν περιτυλιγμένο γύρω από τον μύθο του, αυτήν την μαγεία της δημιουργίας, της εξερεύνησης, της δράσης και της γνώσης!
Ήταν ένα επάγγελμα κοσμικό ,απαιτητικό στα ωράρια του, εξαιρετικά ανταγωνιστικό και κλειστό ιδιαίτερα.
Οι ρεπόρτερ πρωτίστως χαρακτηρίζονταν δημοσιογράφοι ..
Αυτοί στην ουσία είναι ακόμα και σήμερα οι πραγματικοί, οι μάχιμοι δημοσιογράφοι ..
Οι άνθρωποι που βρίσκονταν πίσω από κάθε γεγονός νυχθημερόν..Βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των γεγονότων.
Οι αρθρογράφοι τότε ήταν οι λόγιοι της εποχής.. Χρησιμοποιούσαν τις γνώσεις αλλά και την γλώσσα έτσι, που κείμενα τους και τοποθετήσεις τους έχουν αποτελέσει παραδείγματα στα μαθήματα δημοσιογραφίας.
Ο τρόπος γραφής τους έχει δημιουργήσει «σχολές».
Υπήρχαν και οι δημοσιογράφοι του ραδιοφώνου..
Ο χειρισμός της γλώσσας εξακολουθούσε να είναι το πρωτεύον και η χροιά της φωνής της καλής άρθρωσης, προσόν ιδιαίτερο ..
Με λίγα λόγια και δίχως να ωραιοποιώ τα πράγματα ,διότι ωραία ποτέ δεν υπήρξαν, απλώς δεν είχαν βγει ακόμα στο ξέφωτο τα άπλυτα των τότε κυρίαρχων του επικοινωνιακού παιχνιδιού στην χώρα μας, η δημοσιογραφία ήταν τότε αλλιώς..
Στα χρόνια των σπουδών μου έγιναν οι τρομερές αλλαγές στον χώρο..
Ελεύθερη ραδιοφωνία και τηλεόραση ..
Ανοιγόταν πεδίο δόξης λαμπρό για τους φερέλπιδες νέους δημοσιογράφους..
Ευτυχώς τα στανταρτς στην δική μου εποχή δεν είχαν αλλοιωθεί ,αλλά μόλις βγήκα στην αγορά εργασίας ,2-3 χρόνια μετά, αντιλήφθηκα πως όλα άλλαζαν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς..
Το μέτρο χάθηκε ,ο πήχης των απαιτήσεων χαμήλωσε εξαιρετικά ..
Πολλά κανάλια ,πολλά ραδιόφωνα σε χέρια σχετικών και άσχετων, στα χέρια των νέων συμφερόντων που στοιχίζονταν εκείνη την εποχή για να ορίσουν το παιχνίδι των επόμενων δεκαετιών..
Στην Περιφέρεια τα πράγματα ήταν πρωτόγονα και αγνά!
Άνοιγαν ραδιόφωνα και τηλεοράσεις από τους εραστές τότε κυρίως των πειρατικών σταθμών .Πρόχειρες εγκαταστάσεις, απαίδευτο προσωπικό ,πολλή φαντασία και εξαιρετικό μεράκι με πενιχρά μέσα και μισθούς..
Η αλήθεια είναι πως η ελεύθερη ραδιοφωνία και κατόπιν η τοπική τηλεόραση έφερε την επανάσταση στην τοπική δημοσιογραφία, έφερε την δημόσια λογοδοσία ,τον έλεγχο..Την κριτική… Την συμμετοχή των πολιτών σε δράσεις ..
Στην 20ετη αυτή πορεία, αρκετά ραδιόφωνα και τηλεοράσεις έκλεισαν, μην μπορώντας να ανταπεξέλθουν στην απαιτητική καθημερινότητα κι αρκετοί «δημοσιογράφοι» που δοκίμασαν την τύχη τους στον χώρο μετοίκησαν σε άλλα επαγγέλματα, μην μπορώντας να ανταποκριθούν στα ωράρια αλλά κυρίως στους μισθούς που συνήθως δεν ελάμβαναν..
Αυτά τα 20 χρόνια υπήρξαν μεμονωμένες προσπάθειες τηλεοπτικών μέσων που πεισματικά προχώρησαν κόντρα στο ρεύμα και εξελίχθηκαν τεχνικά και δημοσιογραφικά! Πανάκριβοι εξοπλισμοί ,πολύ προσωπικό ,η διαφημιστική «πίτα» όμως για να μπορούν να ζήσουν συγκεκριμένη και περιορισμένη , η κρατική επιχορήγηση μηδενική σε σχέση με τα πανίσχυρα μέσα των Αθηνών..
Τα ραδιόφωνα της περιφέρειας, από την άλλη, ψυχορραγούν εδώ και χρόνια ..Χωρίς προσωπικό και με τον υπολογιστή σε ρόλο «υπευθύνου ροής προγράμματος» προσπαθούν να υπάρξουν..
Αυτό το άναρχο τοπίο στην ελληνική περιφέρεια κρατά 20 χρόνια ..
Δεν υπάρχει καμία διάθεση να αλλάξει αυτό από τις εκάστοτε κυβερνήσεις που πέρασαν και δεν προχωρούν αποφασιστικά στο νοικοκύρεμα του χώρου των ραδιοτηλεοπτικών μέσων με την άμεση εφαρμογή κριτηρίων, σε όλη την επικράτεια, που θα αποτελούσε ένα σχεδόν «λυτρωτικό» ξεκαθάρισμα ,με αποτέλεσμα να τα καθιστούν αιχμάλωτα στο διηνεκές , απέναντι στην εκάστοτε εξουσία.
Εχουμε λοιπόν Περιφερειακά μέσα, στην πλειοψηφία τους ημιθανή (το ίδιο ισχύει και για τις εφημερίδες),που αρνούνται για την ώρα, εφοσον δεν τους δίνεται διέξοδος, να συνασπιστούν ,να ισχυροποιηθούν, να συγκεντρώσουν τις υγιείς δημιουργικές δυνάμεις του τόπου τους και να εξελιχθούν.
Έχουμε ένα τοπίο άγριας δύσης !
Όσο και αν δεν μας αρέσει αυτή η διαπίστωση και ο χαρακτηρισμός ,την βιώνουμε καθημερινά ,ιδιοκτήτες, εκδότες και δημοσιογράφοι.
Ένα τοπίο άγριας δύσης ,με ΜΜΕ πεινασμένα, αδικημένα και υποτελή απέναντι στο πολιτικό κατεστημένο ,στην τοπική εξουσία και σε κάθε λογής θεσμό ..
Έχουμε ΜΜΕ των πανηγύρεων ,των εγκαινίων ,της αποθέωσης κάθε δραστηριότητας δημάρχου ,βουλευτή υπουργού κάθε θεσμοθετημένου φορέα..
Έχουμε κι εδώ μέσα που διαφεντεύουν τις τύχες των τοπικών κοινωνιών με την φιλοσοφία του αρχοντοχωριάτη..που βρίσκονται στο κέντρο φυσικά της ντόπιας ή περιφερειακής διαπλοκής.
Από την άλλη έχουμε την τοπική εξουσία να αναπτύσσει και να εξελίσσει αυτή την διαπλοκή για να συντηρηθεί..
Δεν παρουσιάζουν όλα τα ΜΜΕ αυτήν την εικόνα..Και δεν είναι όλοι οι δημοσιογράφοι φερέφωνα!Αυτές είναι όμως κάποιες εξαιρέσεις που δυστυχώς δυναμώνουν τον κανόνα της πλειοψηφίας.
Ποιος ο ρόλος του δημοσιογράφου σε αυτήν την υπόθεση;
Σας είπα πως τα στανταρτς έχουν αλλάξει..Οι πραγματικοί δημοσιογράφοι είναι ελάχιστοι ..Άσχετοι εκτελούν καθήκοντα ρεπορτερ ,παρουσιαστή και το καταπληκτικό είναι πως αυτό το αποδέχονται και οι συνεντευξιαζόμενοι!!!
Ο εργαζόμενος που θέλει να εργάζεται ως δημοσιογράφος, δουλεύει πάρα πολλές ώρες γίνεται εικονολήπτης ,γίνεται ρεπόρτερ ,μπορεί και μοντερ.
Ο διαφημιστής ,ο γραμματέας, κάποιος περαστικός, μπορεί να λέει πως είναι δημοσιογράφος επειδή κράτησε μικρόφωνο..
Οι γνώσεις ,ο χειρισμός του λόγου, είναι δευτερεύουσας σημασίας και στις τοπικές εφημερίδες η γραμματική «έχει πάει διακοπές»..
Οι εφημερίδες στην απόλυτη ένδυα τους ,φιλοξενούν συνήθως δελτία τύπου εξοστρακίζοντας τους ρεπόρτερ και εξαφανίζοντας τους αρθρογράφους..
Πρέπει να σας πω πως πολύ δύσκολα θα βρείτε γνώμη ,άποψη σε τοπικές εφημερίδες..Απουσιάζει συνήθως το κύριο άρθρο της εφημερίδας !Και όταν κάποιοι θαρραλέοι εκδότες –δημοσιογράφοι το συντάσσουν ,το πληρώνουν πολύ ακριβά γιατί τόλμησαν να πουν την γνώμη τους και να κρίνουν κάποιους..
Κι αυτό γιατί ι και οι εφημερίδες, λίγο πριν τον επιθανάτιο ρόγχο τους ,βρίσκονται στην δυσχερή θέση να κρατούν τις ισορροπίες, όχι της δημοσιογραφικής δεοντολογία, αλλά των συμφερόντων τους που αλλάζουν ανάλογα με την εποχή.
Πώς μπορεί όμως να γίνει αλλιώς, φίλες και φίλοι; Όταν έχουμε Μέσα ενημέρωσης που παραμένουν αιχμάλωτα μέσα στην ένδυα τους κι επομένως πώς θα έχουμε δημοσιογράφους ανεξάρτητους όταν βρίσκονται υπό αυτό το εργασιακό καθεστώς και είναι και κακοπληρωμένοι;
Ποια η ελπίδα για την περιφερειακή δημοσιογραφία;
Και τι θέλω εδώ εγω μέσα σε αυτό το ζοφερό τοπίο που σας περιέγραψα;
Καταρχήν θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που κατάφερα να έχω επάγγελμα αυτό που αγάπησα σε όλη μου τη ζωή.
Δεν χαμήλωσα τον πήχη των προσωπικών μου αξιών ποτέ!
Μέσα σε πρωτόγονα μέσα έμαθα πολλά.
Απέκτησα σημαντικότατες εμπειρίες ..
Εξελίχθηκα και γνώρισα σπουδαίους ανθρώπους.
Δούλεψα πολύ και δεν παραβίασα τις αρχές μου ..
Και είχα ηθική και υλική ανταμοιβή..
Ομολογώ πως τα πράγματα δεν είναι ρόδινα ..
Καθόλου, θα έλεγα, κυρίως στην εποχή την δική σας ..
Ομολογώ πως αυτή η στιγμή που όλα γύρω μας αμφισβητούνται και κλονίζονται αξίες και σταθερές ,η δημοσιογραφία απαξιώνεται καθημερινα.
Επιτρέψτε μου όμως να σας πω πως αυτή είναι η ιλλουστρασιόν δημοσιογραφία. Και αυτή βάλλεται σήμερα πανταχόθεν..
Έχω την ελπίδα όμως πως η δική σας εποχή θα είναι καλύτερη από την δική μου.
Η κοινωνία, γιατί σε αυτήν απευθυνόμαστε ,αυτή μας κρίνει και αυτή μας συντηρεί ,μας δυναμώνει ,βγαίνει από τον ληθαργό της..
Η κοινωνία δεν κοροιδεύεται..
Αρχίζει κι έχει απαιτήσεις.
Αυτή μπορεί να επιβάλλει τις αναγκαίες αλλαγές παντού.
Καιρός να αλλάξουμε όλοι αισθητική κι αντίληψη..
Εξάλλου τα ΜΜΕ όπως τα γνωρίζετε κι όπως σας τα περιέγραψα είναι ο καθρέπτης της κοινωνίας..Τα ΜΜΕ είμαστε εμείς..Κι αφού μας αρκούσαν τα ολίγα αυτά τα λαμβάναμε! Αφού μας άρεσε η μιζέρια αυτή μας σερβιριζόταν ..
Τα πράγματα δεν είναι ρόδινα και γι αυτό θα πρέπει να αγαπάς πολύ αυτό που κάνεις για να ανταπεξέλθεις στις δυσκολίες που είναι συνεχείς και αδιάλειπτες..
Θεωρώ όμως σίγουρο, αλήθεια σας λέω, όσο εξελίσσεστε μέσα σε αυτό το επάγγελμα ,όσο προσπαθείτε να γίνετε καλύτεροι, όσο εσείς προσπαθείτε να ξεφύγετε από το μέτριο καθημερινά , σίγουρα οι συγκινήσεις που θα ζήσετε θα είναι μεγάλες ..
Το στοίχημα και ο αγώνας δικός σας!
Σας ευχαριστώ !
(Ομλία απο την ημερίδα "ΜΜΕ και επαγγελματικός προσανατολισμός"που διοργάνωσαν οι καθηγητές Συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού των Γραφείων ΣΕΠ Κορινθίας και η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση για τους μαθητές των γυμνασίων του νομού)
13-4-11
