H 5η Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος πρέπει να είναι ακόμα μία αφορμή για δράση. Η κλιματική κρίση μαζί με την αύξηση των ανισοτήτων είναι οι δυο κομβικές και αλληλένδετες προκλήσεις των επόμενων ετών, η...
αντιμετώπιση των οποίων προϋποθέτει ριζικές και βαθιές τομές σε όλα τα πεδία.
Η φετινή Παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος αποτελεί μια αφορμή, να αναστοχαστούμε πάνω στα αίτια των πολλαπλών και αλληλοδιαπλεκόμενων κρίσεων που βιώνει σήμερα η ανθρωπότητα, την βίαιη αλλαγή του κλίματος, το χάσμα των ανισοτήτων, τις πανδημίες.
Και να δράσουμε πιο δυναμικά και αποτελεσματικά ώστε να αντιμετωπίσουμε τα κοινά αίτια των αλλεπάλληλων κρίσεων: την κερδοσκοπική απληστία που αντιμετωπίζει το περιβάλλον ως “εμπόδιο για την ανάπτυξη”, την διαρκή νεοφιλελεύθερη αντεπίθεση που απαξιώνει και ιδιωτικοποιεί τους κοινούς μας πόρους προς όφελος λίγων, τον αυταρχισμό των ελίτ και των συντηρητικών πολιτικών.
Η μετάβαση σε ένα άλλο τρόπο ζωής, σε ένα άλλο παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο δεν είναι ένα ακόμα πεδίο κερδοσκοπίας και αναπαραγωγής αδιαφανών σχέσεων εξουσίας. Είναι ένα στοίχημα ζωής. Η απάντηση στην κλιματική κρίση για να είναι αποτελεσματική και διατηρήσιμη πρέπει να συνδυαστεί με τη μείωση των ανισοτήτων. Η ενεργειακή μετάβαση πρέπει να γίνει με όρους Ενεργειακής Δικαιοσύνης και Δημοκρατίας. Ένα νέο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να είναι δίκαιο και να αφορά το σύνολο της κοινωνίας. Η εκπαίδευση αλλά και η έρευνα έχουν καθοριστικό ρόλο στην αλλαγή της στάσης ζωής, σε μια νέα κουλτούρα για το περιβάλλον».
Η πρόταση της Αριστεράς
Στη χώρα μας, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μαζί με άλλες αριστερές, προοδευτικές και οικολογικές δυνάμεις και κοινωνικά κινήματα στην Ελλάδα και διεθνώς, έχει βρεθεί σταθερά απέναντι σε εκείνους που ευθύνονται για τα, απόλυτα ορατά πλέον, αδιέξοδα του κυρίαρχου αναπτυξιακού μοντέλου.
Και στην σημερινή συγκυρία, καταθέτει προς τους πολίτες ένα συγκεκριμένο πλαίσιο προγραμματικών θέσεων για τη Δίκαιη Πράσινη Μετάβαση της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Ένα πρόγραμμα που βασίζεται στην συμμετοχή των υπεύθυνων παραγωγικών φορέων, των ειδικών επιστημόνων, της αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών. Που επιδιώκει να διαμοιράζονται δίκαια και ισότιμα τα οφέλη των “πράσινων” παραγωγικών μετασχηματισμών. Που δίνει έμφαση στον δημόσιο και δημοκρατικό σχεδιασμό για το περιβάλλον και τον χώρο, ώστε να διασφαλίζονται τα δικαιώματα όλων και η κοινή φυσική και πολιτισμική κληρονομιά.
«Ελλάδα+Περιβάλλον»
Θυμίζουμε, ότι η πρόσφατη εκδήλωση «Ελλάδα+Περιβάλλον» άνοιξε με ομιλία του Αλέξη Τσίπρα, ακολούθησε πλούσια συζήτηση με εκπροσώπους φορέων και περιβαλλοντικών οργανώσεων.
«Η απάντηση στην κλιματική κρίση αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο συλλογικό εγχείρημα της ανθρωπότητας. Είναι μία μάχη υπαρξιακή για το μέλλον του πλανήτη που μας φιλοξενεί και απαιτεί όχι απλά μεταρρυθμίσεις, αλλά μια επανάσταση» ανέφερε ο κ. κ. Τσίπρας και εξήγησε: «Μια Πράσινη Επανάσταση που θα αλλάξει ιδέες και αντιλήψεις και θα φέρει νέες πρακτικές στην οικονομία, στις κρατικές πολιτικές, στις διεθνείς σχέσεις. Στην ίδια την κοινωνία. Στη καθημερινότητα και στη ζωή μας».
Τα επτά σημεία
Ο Αλέξης Τσίπρας δεσμεύτηκε μεταξύ άλλων για την θέσπιση Κυβερνητικού Συμβουλίου για την Πράσινη Μετάβαση, όπου θα συμμετέχουν όλα τα παραγωγικά και κοινωνικά Υπουργεία, ενώ περιέγραψε τα βασικά στοιχεία του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ:
Κυβερνητικό Συμβούλιο για την Πράσινη Μετάβαση
Η Ελληνική Πολιτεία τίθεται επικεφαλής του σχεδίου και εγγυάται ότι η μετάβαση θα γίνει με κοινωνική δικαιοσύνη. Με διασφάλιση της πρόσβασης στα βασικά αγαθά, με πλουραλισμό της παραγωγικής βάσης και όχι προς όφελος λίγων και χωρίς κανόνες.
Η πολιτεία εξασφαλίζει την ποιότητα των φυσικών πόρων (έδαφος, αέρας, νερό, τροφή και οικοσυστήματα) και αναλαμβάνει μαζί με την Αυτοδιοίκηση την ευαισθητοποίηση και τη διαμόρφωση μιας νέας δημοκρατικής κουλτούρας για το περιβάλλον.
Βασικές πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση:
• Η θέσπιση Κυβερνητικού Συμβουλίου για την Πράσινη Μετάβαση, όπου θα συμμετέχουν όλα τα παραγωγικά και κοινωνικά Υπουργεία.
• Η αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης, με τη στελέχωση και τον εξοπλισμό υπηρεσιών ελέγχου και αδειοδότησης περιβάλλοντος.
Δεύτερο σημείο, είναι η πορεία για μια κλιματικά ουδέτερη Ελλάδα έως το 2045
Κεντρικές πρωτοβουλίες για τη χάραξη της είναι:
• Η Ολοκλήρωση του Χωροταξικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού, συμπεριλαμβανομένου του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, που αποτελούν το "κλειδί" για την προστασία του περιβάλλοντος, τη δίκαιη ανάπτυξη και το κράτος δικαίου
• Η Εισαγωγή του κλιματικού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος σε όλα τα χρηματοδοτικά και αναπτυξιακά εργαλεία.
• Η Εισαγωγή του κριτηρίου της ανθεκτικότητας για όλες τις χρηματοδοτήσεις εθνικές και ευρωπαϊκές
• Η Ενεργοποίηση των πολιτικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή που έχουν νομοθετηθεί από το 2016 ώστε να έχουμε ανθεκτική κοινωνία, υποδομές και οικονομικές δραστηριότητες.
Τρίτο σημείο είναι ο παραγωγικός μετασχηματισμός της χώρας με νέες και ποιοτικές θέσεις εργασίας. Σε αυτή την κατεύθυνση λοιπόν είναι σημαντικό να ενισχυθεί η οικονομία με μια σειρά παρεμβάσεων όπως:
• Ισχυρά κίνητρα για την πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων
• «Πρασίνισμα» της τουριστικής βιομηχανίας σε όλα τα επίπεδα
• Προσέλκυση επενδύσεων και παροχή κινήτρων σε κρίσιμους τομείς της πράσινης μετάβασης, όπως η ηλεκτροκίνηση, τα έξυπνα δίκτυα, η ευφυής γεωργία, οι έξυπνες υποδομές, η καινοτομία και τα νέα υλικά, το πρασίνισμα των εφοδιαστικών αλυσίδων.
Το τέταρτο σημείο αφορά το Νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.
Η χώρα έχει ανάγκη ένα νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα το οποίο πρέπει να ανταποκρίνεται στους απαιτητικούς στόχους της Ευρώπης και του Κλιματικού Νόμου.
Το Σχέδιο αυτό πρέπει να προβλέπει την πλήρη απανθρακοποίηση και όχι την απολιγνιτοποίηση με αέριο, που ετοιμάζει σήμερα για λίγους ιδιώτες ο κος Μητσοτάκης.
Βασικές μας προτάσεις σε αυτό τον τομέα είναι:
• Τα Έξυπνα δίκτυα με διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του ΔΕΔΔΗΕ/ΑΔΜΗΕ.
• Το Πρόγραμμα πράσινης μετάβασης για τον ενεργοβόρο τομέα της βιομηχανίας (τσιμέντα, αλουμίνιο, σιδηροβιομηχανία, νικέλιο κ.ο.κ.) .
• Η Στήριξη πρωτοβουλιών για καινοτόμες μορφές ΑΠΕ όπως η βιομάζα, το βιοαέριο, η γεωθερμία, το πράσινο υδρογόνο και τα θαλάσσια αιολικά πάρκα.
• Ένα Ισχυρό πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας στην κατοικία, τα δημόσια κτίρια και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
• Η ρήτρα Το 50% των αδειών ΑΠΕ να κατανέμεται δεσμευτικά σε ενεργειακές κοινότητες, νοικοκυριά, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και αγρότες, με κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία και με προνομιακές ρυθμίσεις πρόσβασης στα δίκτυα/συνδέσεις.
• Ένα Ισχυρό πρόγραμμα εξηλεκτρισμού των μεταφορών με έμφαση στα μέσα σταθερής τροχιάς.
• Ένα Ειδικό πρόγραμμα ηλεκτροκίνησης για επαγγελματικούς στόλους σε συνδυασμό με πρόγραμμα απόσυρσης και όχι επικοινωνιακές φιέστες σε νησιά για τρία αυτοκίνητα και 5 φορτιστές.
• Η Ενεργειακή αναβάθμιση της ναυτιλίας, με ενίσχυσης της πράσινης πρόωσης και ηλεκτροδότησης στα λιμάνια.
Το πέμπτο σημείο είναι η εξασφάλιση της Δίκαιης Μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών.
Δεσμευόμαστε για τη θεσμοθέτηση ρήτρα μηδενικού ελλείμματος ρυθμών ανάπτυξης και θέσεων εργασίας στις περιοχές αυτές, με συγκεκριμένο και ρεαλιστικό σχέδιο μετάβασης.
Έκτο σημείο είναι ο ρόλος της Βιοποικιλότητας στο σχέδιο μετάβασης.
Αυτή η επαναστατική αλλαγή δεν μπορεί να γίνει υποτιμώντας το φυσικό περιβάλλον της χώρας μας δηλαδή τον κοινό μας πλούτο.
Έβδομο σημείο είναι η Κοινωνία της Ανακύκλωσης και της Κυκλικής Οικονομίας.
Η πρόληψη παραγωγής αποβλήτων, η διαλογή στην πηγή και η ανακύκλωση του μεγαλύτερου ποσοστού των απορριμμάτων, αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης κοινωνίας που σχεδιάζουμε.
Κλείνοντας ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι «η πράσινη επανάσταση είναι πολλά περισσότερα από ένα σχέδιο. Είναι ένα όραμα για το αύριο της χώρας. Ένα όραμα που μπορεί να ενώσει όλες τις γενιές των Ελλήνων για να σώσουμε τον ίδιο μας τον τόπο, την κληρονομιά μας, την ταυτότητα μας».
