Της Μαρίνας Αλεξανδρή
O Χρήστος Σταϊκούρας, στην συνέντευξή του στο Open, είπε ότι το έλλειμμα - μαμούθ των 18,5 δις το 2020 (11% του ΑΕΠ) «δεν πρόκειται να φέρει μνημονιακές πολιτικές». Και υπέδειξε ως..
εγγύηση γι αυτό τις προβλέψεις του προϋπολογισμού που έχει καταθέσει η κυβέρνηση για το 2021. Είπε όμως επίσης, για μια ακόμη φορά, πως δεν σχεδιάζεται και δεν θα υπάρξει διαγραφή των χρεών της πανδημίας. Και δεν έδειξε ιδιαίτερα θορυβημένος από το γεγονός πως το 56% των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, όπως έδειξε η έρευνα της ΓΣΕΕ, έχει υποστεί σημαντική μείωση του εισοδήματός του στην διάρκεια της κρίσης. Αυτό σημαίνει, όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών, ότι… «ένας στους 2 μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα δεν έχει δει μείωση στον μισθό του», ενώ υπενθύμισε και ότι δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι δεν έχουν υποστεί περικοπές και ούτε πρόκειται να υποστούν.Βάσει αυτών, το ακριβές μήνυμα της σημερινής εμφάνισης Σταϊκούρα είναι πως δεν θα υπάρξουν μνημονιακές πολιτικές για όλους – για όσους, δηλαδή, δεν υπερχρεώθηκαν, δεν έμειναν άνεργοι και δεν υπέστησαν μισθολογικές περικοπές στην διάρκεια της πανδημίας. Για τους υπόλοιπους, δηλαδή, για τις μικρές επιχειρήσεις που φορτώθηκαν με χρέη για τα οποία δεν προβλέπεται διαγραφή και για τους μισθωτούς που είτε έχασαν την δουλειά τους είτε είδαν τους μισθούς τους να μειώνονται ακόμη και πάνω από 30%, η κρίση που έπεται της πανδημίας διαγράφεται ήδη σκληρά μνημονιακή.
Το γεγονός αυτό εξακολουθεί να μην αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση και δεν αλλάζει τον σχεδιασμό της για ταχεία άρση των μέτρων στήριξης και άνοιγμα όσο το δυνατόν περισσότερων κλάδων της οικονομίας.
Αντιθέτως ο σχεδιασμός αυτός επιταχύνεται και έχει, σύμφωνα με τις πληροφορίες, απώτατο ορίζοντα τον Μάρτιο, μετά τα στοιχεία που επιβεβαίωσαν την δραματική διάσταση του ελλείμματος του 2020 αλλά και τις προβλέψεις που προεξοφλούν βαθιά ύφεση και στο πρώτο τρίμηνο του 2021.
Το έλλειμμα του 2020 έκλεισε στα 18,5 δις ερυρώ, το ΚΕΠΕ προβλέπει ύφεση 10,4% στο πρώτο τρίμηνο του 2021 και 3,4% συνολικά στο πρώτο εξάμηνο και η μόνη απάντηση που έχει επ’ αυτών των δεδομένων το οικονομικό επιτελείο, χωρίς να επέλθει δημοσιονομικός εκτροχιασμός, είναι το άνοιγμα-εξπρές της οικονομίας και της αγοράς.
Βασική επιδίωξη είναι να συγκρατηθεί άμεσα τουλάχιστον το σκέλος των δαπανών που αφορά την κρατική κάλυψη των αναστολών συμβάσεων και να περιοριστεί το κόστος της επιστρεπτέας προκαταβολής, ενώ παράλληλα στο Μαξίμου και το υπουργείο Οικονομικών ευελπιστούν ότι η επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας θα αμβλύνει και την ένταση της ύφεσης του πρώτου εξαμήνου.
Πάνω σ’ αυτό το σκεπτικό στηρίχθηκε και η απόφαση για γενικό άνοιγμα του λιανεμπορίου – ακόμη και των εμπορικών κέντρων – χωρίς κανέναν περιορισμό και κόντρα στις εισηγήσεις των επιδημιολόγων. Και πάνω στην ίδια βάση σχεδιάζεται να ακολουθήσουν άμεσα αρκετοί ακόμη κλάδοι, από τα χιονοδρομικά κέντρα όπως προανήγγειλε ο Αδωνις Γεωργιάδης, και τα πρακτορεία του ΟΠΑΠ, έως και η εστίαση, πιθανώς στα μέσα με τέλη Φεβρουαρίου.
Με βάση τους υπολογισμούς του οικονομικού επιτελείου το άνοιγμα του λιανεμπορίου περιορίζει το μηνιαίο κόστος για τα κρατικά ταμεία στο 1,5 δις ευρώ από τα 3 δις, κυρίως τόσο μέσω της μείωσης των δαπανών, όσο και μέσω της αύξησης των εσόδων (ΦΠΑ κλπ.).
Στόχος είναι ο περαιτέρω περιορισμός αυτού του κόστους από τον επόμενο κιόλας μήνα με το άνοιγμα και άλλων κλάδων και την παράλληλη απόσυρση μέρους των μέτρων στήριξης. Εδώ, το μοντέλο που προκρίνεται σε πρώτη φάση είναι να διατηρηθούν έως τον Μάρτιο σε ισχύ τα μέτρα στήριξης μόνον για τις επιχειρήσεις που παραμένουν κλειστές με κρατική εντολή και όχι για το σύνολο των πληττόμενων κλάδων, είτε λειτουργούν είτε όχι, όπως ισχύει σήμερα.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως εάν για παράδειγμα ανοίξει η εστίαση μόνον σε εξωτερικούς χώρους με προφανώς περιορισμένο τζίρο, δεν θα υπάγεται σε ρυθμίσεις αναστολής συμβάσεων, ενώ οι επιχειρήσεις του κλάδου θα δικαιούνται και πολύ χαμηλότερη επιστρεπτέα προκαταβολή.
Συμπερασματικά, το κυβερνητικό μοντέλο διαχείρισης της πανδημίας κάνει νέα στροφή 180 μοιρών και περνά από το «όλα ερμητικά κλειστά» στο «όλα ανοιχτά». Και ο σώζων εαυτόν σωθείτω.
