Τα πρώτα διαλυτικά φαινόμενα είναι γεγονός στην κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως, άλλωστε, αποτυπώθηκε από τη σημερινή τοποθέτηση του πρωθυπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο, η συνοχή του οποίου τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Μητσοτάκης παραδέχθηκε ότι «δεν είναι πολιτικά και ηθικά αποδεκτό, οποιοσδήποτε υπουργός να μετακυλίει ευθύνες σε άλλους υπουργούς ή να αποφεύγει να στηρίζει επιλογές της κυβέρνησης ή να αναγνωρίζει αστοχίες επικαλούμενος αναρμοδιότητα», φράση που μαρτυρά και τα προβλήματα στη συνοχή της κυβέρνησής του. Λίγο αργότερα, ωστόσο, ένας από τους κορυφαίους υπουργούς της κυβέρνησης, ο Χρήστος Σταϊκούρας, εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία έρχεται σε κόντρα με την κυβερνητική γραμμή στο Προσφυγικό και με τον αρμόδιο υπουργό, Νότη Μηταράκη.
Στην ανακοίνωσή του, ο υπουργός Οικονομικών – που εκλέγεται στη Φθιώτιδα – γνωστοποίησε την αντίθεσή του στην επέκταση ή και παρουσία των προσφυγικών δομών στην εκλογική του περιφέρεια.
Μάλιστα, όπως ο ίδιος αναφέρει, εξέφρασε τη διαφωνία του στο Υπουργικό Συμβούλιο και χαρακτήρισε ως «εσφαλμένη» την κυβερνητική επιλογή για «κατασκευή και πρόσθετης δομής, 1.240 ατόμων σε τμήμα του δημόσιας ιδιοκτησίας ακινήτου των Θερμοπυλών».
Αναλυτικά η ανακοίνωση-διαφοροποίηση Σταϊκούρα:
«Ένα από τα μείζονα – εθνικής σημασίας – θέματα των τελευταίων ετών είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος των μεταναστών και προσφύγων και η διαχείριση της μετακίνησης ξένων πληθυσμών προς την πατρίδα μας.
Είναι γεγονός ότι επί ημερών της Κυβέρνησης της ΝέαςΔημοκρατίας η αντιμετώπιση του προβλήματος είναι πληρέστερη και αποτελεσματικότερη. Έχουν γίνει ήδη πολλά.
Όμως τα προβλήματα δεν λείπουν και συνεχώς αναζωπυρώνονται.
Ενδεικτικά αναφέρομαι στην ΠΕ Φθιώτιδας.
Στη Φθιώτιδα έχουμε εκφράσει τη βούληση να σηκώσουμε το βάρος που μας αναλογεί.
Ούτε περισσότερο, ούτε λιγότερο.
Όμως τίθενται τα ερωτήματα: Σε ποιους χώρους; Σε τι εγκαταστάσεις; Για πόσο χρόνο; Ποιος θα έχει την ευθύνη;
Στις 14 Ιανουαρίου 2020, σε φάση αναζωπύρωσης του προβλήματος είχα δηλώσει:
«Α. Στηρίζω τη διαχείριση, στο πλαίσιο της Φθιώτιδας, του αριθμού των μεταναστών, που θα αντιστοιχούν όμως σε καθορισμένα κριτήρια.
Β. Στηρίζω τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών σε τόπο που θα συμφωνήσουν οι θεσμικά υπεύθυνοι (αρμόδιοι της Κυβέρνησης και φορείς της Αυτοδιοίκησης).
Γ. Στηρίζω την αντιμετώπιση ζητημάτων που σχετίζονται, ενδεικτικά, με την ασφάλεια, την υγιεινή, την εκπαίδευση και δια βίου μάθηση.
Δ. Στηρίζω με έμφαση τη συμφωνία για αντισταθμιστικά μέτρα μεταξύ των αρμοδίων της Κυβέρνησης και των φορέων της Αυτοδιοίκησης.»
Σε αυτές τις θέσεις αρχής, σταθερά παραμένω.
Όμως τώρα υπάρχει νέα αναζωπύρωση, με την εκδήλωση πρόθεσης επέκτασης του hot spot στις Θερμοπύλες.
Το ζήτημα δεν προκύπτει εκ του μηδενός.
Τον Μάρτιο του 2016, η τότε Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνεργασία με την τότε Αυτοδιοίκηση του Δήμου Λαμιέων και την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Στερεάς Ελλάδας, αποφάσισαν να στεγάσουν τις προαναφερθείσες κατηγορίες πολιτών στις Θερμοπύλες.
Για το σκοπό αυτό παραχωρήθηκε στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας η χρήση των 2 παλαιών ξενοδοχείων «ΑΙΓΛΗ» και «ΑΣΚΛΗΠΕΙΟΣ».
Έκτοτε τη δομή διαχειρίζεται η Περιφέρεια.
Η αρχική εσφαλμένη παραχώρηση, είχε διάρκεια 3 μηνών.
Δυστυχώς, από τότε, πέρασαν 4,5 χρόνια, και η δομή χωρητικότητας 560 ατόμων παραμένει εκεί, με αρνητικές εξωτερικές επιπτώσεις στην περιοχή.
Και μάλιστα σχεδιάζεται η κατασκευή και πρόσθετης δομής, 1.240 ατόμων σε τμήμα του δημόσιας ιδιοκτησίας ακινήτου των Θερμοπυλών.
Η επιλογή αυτή, όπως παρουσίασα και στο σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο, είναι εσφαλμένη, για μια σειρά από λόγους:
1ος. Οι Θερμοπύλες αποτελούν τόπο ο οποίος φέρει τεράστιο ιστορικό και πολιτισμικό φορτίο παγκόσμιας απήχησης.
Με τις Θερμοπύλες γειτνιάζει ο έτερος ιστορικός τόπος της Αλαμάνας.
Μάλιστα, το 2020 εορτάζουμε τα 2.500 χρόνια από τη Μάχη των Θερμοπυλών, και το 2021 τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821.
Έχουμε υποστηρίξει την ιδέα της ενοποίησης των δυο αυτών ιστορικών τόπων και της ανάδειξής τους ως μια ενιαία λειτουργική ενότητα ιστορίας και πολιτισμού.
Την 5η Νοεμβρίου 2019, απέστειλα σχετική επιστολή προς την Υπουργό Πολιτισμού κα. Μενδώνη, ζητώντας της το Υπουργείο Πολιτισμού να μπει μπροστά στην προσπάθεια ανάδειξης της περιοχής.
2ος. Υπάρχουν εκκρεμότητες σχετικά με το καθεστώς που διέπει την κήρυξη του χώρου ως αρχαιολογικού, καθώς και ζητήματα που άπτονται της δασικής νομοθεσίας.
3ος. Πριν λίγες ημέρες, και συγκεκριμένα στις 10 Σεπτεμβρίου 2020, εγκρίθηκε, από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ), το επικαιροποιημένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης περιουσιακών στοιχείων του ΤΑΙΠΕΔ.
Σε αυτό είναι ενταγμένη η αξιοποίηση του ακινήτου των Θερμοπυλών, με άμεσα επόμενα βήματα ωρίμανσης τη σύνταξη Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίου Ακινήτου (ΕΣΧΑΔΑ) και Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).
Σε σχετική επιστολή του ΤΑΙΠΕΔ προς το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, στις 7 Μαΐου 2020, αναφέρεται ως προβλεπόμενος χρόνος εκκίνησης της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας, ο Οκτώβριος του 2021.
Πρέπει, συνεπώς, αφού βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο αξιοποίησης του ακινήτου, ένα χρόνο περίπου πριν τη διαγωνιστική διαδικασία, να μην επιβαρύνουμε την περιοχή τουλάχιστον περαιτέρω.
Στο σημείο αυτό απλά να επισημάνω ότι στο πλαίσιο της ταχείας ολοκλήρωσης – τον μήνα Οκτώβριο – όλων των προαπαιτούμενων ενεργειών σχετικά με την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας για τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, παραμένει επί μήνες ως εκκρεμότητα η μετεγκατάσταση της δομής προσφύγων (3.196 ατόμων) που βρίσκεται εντός της έκτασης των ναυπηγείων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, στις 13 Μαΐου 2020, δόθηκε από τον Υπουργό Οικονομικών προς τη Διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ οδηγία για απρόσκοπτη – παρά την πανδημία – συνέχιση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, τουλάχιστον στις περιπτώσεις εκείνες που η διαδικασία αξιοποίησης δεν επηρεάζεται αρνητικά από την πανδημία.
Ζητήθηκε να μην υπάρξει αδράνεια, σε οποιοδήποτε μέτωπο, και να προχωρήσουν νέοι και παλαιοί διαγωνισμοί,με συντεταγμένο τρόπο.
Την επόμενη ημέρα, στις 14 Μαΐου 2020, απεστάλη επιστολή από τον Υπουργό Οικονομικών προς τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ, με την οποία τονίστηκε η ανάγκη ταχείας αξιοποίησης της Εγνατίας Οδού, των Περιφερειακών Λιμένων και των Ιαματικών Πηγών.
Επισημάνθηκε τέλος το αυτονόητο, ότι στη διαδικασία αξιολόγησης του χαρτοφυλακίου του ΤΑΙΠΕΔ, πρέπει να λαμβάνεται πάντα υπόψη η τυχόν ιστορικότητα και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας.
Σημειώνω ότι η Κυβέρνηση επέτυχε πολλά.
Επέτυχε να μειώσει, σημαντικά, τις ροές, μέσα από τη φύλαξη των συνόρων, την επιτάχυνση της διαδικασίας ασύλου, τον περιορισμό της διάρκειας παροχών, τις επιστροφές, τις κλειστές δομές και την πιστοποίηση ΜΚΟ.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προβλέπεται ο περιορισμός των δομών στην ενδοχώρα και το σταδιακό κλείσιμο όλων των ξενοδοχειακών δομών.
Τούτων δοθέντων, πρέπει να αποφευχθεί οι Θερμοπύλες να είναι μία από τις λίγες δομές που θα αυξηθεί η δυναμικότητά τους.
Αντιθέτως, πρέπει, στο πλαίσιο της επιτυχημένηςμεταναστευτικής πολιτικής της Κυβέρνησης, και λαμβάνοντας υπόψιν τις εθνικές προτεραιότητες για τηναξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, να δρομολογηθούν:
(α) Η αποφυγή της επέκτασης του υφιστάμενου κέντρου.
(β) Το συντομότερο δυνατόν, το σταδιακό κλείσιμο της υπάρχουσας δομής στην εν λόγω περιοχή.
(γ) Η ανάδειξη και ανάπτυξη της περιοχής».
