O καύσωνας στην Αρκτική, που έκανε τις θερμοκρασίες στην Σιβηρία να χτυπήσουν κόκκινο και να φτάσουν περίπου τους 37 βαθμούς Κελσίου, ήταν ένα καμπανάκι κινδύνου για...
την εκπληκτική μεταβολή του περιβάλλοντος της Αρκτικής, που αλλάζει τα τελευταία 30 χρόνια.
Ωστόσο, ήδη από το 1890, οι επιστήμονες προέβλεπαν, ότι τα αυξανόμενα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα θα οδηγούσαν σε υπερθέρμανση του πλανήτη, ιδιαίτερα στην Αρκτική, όπου η απώλεια ανακλαστικού χιονιού και θαλάσσιου πάγου θα ζέσταινε περαιτέρω την περιοχή. Τα κλιματικά μοντέλα έχουν δείξει σταθερά, ότι η κατάσταση στην Αρκτική χειροτερεύει, καθώς αυξάνονται οι συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η Αρκτική θερμαίνεται περίπου στο διπλάσιο σε σχέση με τον ρυθμό του υπόλοιπου πλανήτη. Όταν χτυπούν ακραία κύματα θερμότητας, όπως αυτό που καταγράφεται τώρα, γίνονται αντιληπτά σε όλους και η αλήθεια είναι, ότι οι επιστήμονες μας είχαν προειδοποιήσει γι΄ αυτά.
Συχνότεροι οι καύσωνες στην Αρκτική
Τα κύματα θερμότητας στην Αρκτική είναι πιο συχνά από ότι στο παρελθόν. Η Δυτική Σιβηρία κατέγραψε την υψηλότερη θερμοκρασία της φέτος, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Παρατήρησης της Γης Copernicus της ΕΕ, και η ασυνήθιστη κατάσταση δεν αναμένεται να τελειώσει σύντομα. Το Arctic Climate Forum έχει προβλέψει θερμοκρασίες άνω του μέσου όρου στην πλειονότητα της Αρκτικής έως τουλάχιστον τον Αύγουστο.
Μερικοί επιστήμονες αναμένουν, ότι οι αυξανόμενες παγκόσμιες θερμοκρασίες θα επηρεάσουν αυτές τις ροές. Το ρεύμα καθοδηγείται από αντιθέσεις θερμοκρασίας. Καθώς η Αρκτική θερμαίνεται πιο γρήγορα, αυτές οι αντιθέσεις συρρικνώνονται και η ροή μπορεί να επιβραδυνθεί.
Λιώνουν οι πάγοι
Τα αποτελέσματα από αυτό το κύμα θερμότητας, είναι ιδιαίτερα εμφανή καθώς ήδη λιώνουν οι πάγοι, ενώ στις δορυφορικές εικόνες το σχήμα των πάγων κατά μήκος των ακτών της Σιβηρίας έχει αλλάξει. Η έκταση του θαλάσσιου πάγου στη θάλασσα του Λάτεφ, βόρεια της Ρωσίας, είναι η μικρότερη που καταγράφηκε για αυτήν την περίοδο του έτους από την έναρξη των δορυφορικών μετρήσεων.
Το λιώσιμο των πάγων επηρεάζει επίσης τη θερμοκρασία. Το κάλυμμα του πάγου και του χιονιού της Γης αντικατοπτρίζει την εισερχόμενη ηλιακή ακτινοβολία, βοηθώντας να διατηρηθεί η περιοχή δροσερή. Όταν το ανακλαστικό κάλυμμα εξαφανιστεί, ο σκοτεινός ωκεανός και η γη απορροφούν τη θερμότητα, αυξάνοντας περαιτέρω τη θερμοκρασία της επιφάνειας.
Παράλληλα, οι θερμοκρασίες της επιφάνειας της θάλασσας είναι ήδη ασυνήθιστα υψηλές κατά μήκος τμημάτων της ακτής της Σιβηρίας και τα ζεστά νερά του ωκεανού θα οδηγήσουν σε περισσότερη τήξη.
Οι κίνδυνοι της τήξης του πέρμαφροστ
Στην ξηρά, μια μεγάλη ανησυχία είναι η υπερθέρμανση του μόνιμα παγωμένου εδάφους, γνωστό και ως πέρμαφροστ (το από αιώνες παγωμένο έδαφος που βρίσκεται κάτω από τα περισσότερα εδάφη της Αρκτικής).
Όταν το πέρμαφροστ «ξεπαγώνει» κάτω από σπίτια και γέφυρες, οι υποδομές μπορούν να βυθιστούν, να γείρουν και να καταρρεύσουν. Στην Αλάσκα υπάρχει μεγάλη ανησυχία γι' αυτό εδώ και αρκετά χρόνια. Κοντά στο Νόριλσκ, στη Ρωσία, το λιώσιμο αυτών των πάγων ευθυνόταν για την κατάρρευση δεξαμενής πετρελαίου στα τέλη Μαΐου, όταν χιλιάδες τόνοι πετρελαίου χύθηκαν σε ένα ποτάμι.
Το λιώσιμο του πέρμαφροστ δημιουργεί επίσης ένα λιγότερο προφανές αλλά πιο σημαντικό πρόβλημα.
Όταν το έδαφος ξεπαγώνει, τα μικρόβια στο έδαφος αρχίζουν να μετατρέπουν την οργανική του ύλη σε διοξείδιο του άνθρακα και μεθάνιο. Και τα δύο είναι αέρια θερμοκηπίου που θερμαίνουν περαιτέρω τον πλανήτη.
Μάλιστα σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι, οι ερευνητές διαπίστωσαν, ότι οι περιοχές αυτές σε όλο τον κόσμο είχαν θερμανθεί κατά σχεδόν 8 βαθμούς Κελσίου από το 2007 έως το 2016. Η μεγαλύτερη αύξηση έγινε στη Σιβηρία, όπου ορισμένες περιοχές είχαν θερμανθεί περισσότερο. Το τρέχον κύμα θερμότητας της Σιβηρίας, ειδικά αν συνεχιστεί, θα επιδεινώσει περιφερειακά την εν λόγω θερμοκρασία και θα προκαλέσει μεγαλύτερο πρόβλημα.
Οι πυρκαγιές επέστρεψαν ξανά
Εκτός των υπολοίπων προβλημάτων οι ακραίες θερμοκρασίες αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο πυρκαγιών, οι οποίες αλλάζουν ριζικά το τοπίο με άλλους τρόπους.
Ειδικότερα, τα ξηρότερα δάση είναι πιο επιρρεπή σε πυρκαγιές, συχνά από κεραυνούς. Όταν καίγονται τα δάση, το σκοτεινό, εκτεθειμένο χώμα που μένει πίσω μπορεί να απορροφήσει περισσότερη θερμότητα και να επιταχύνει την υπερθέρμανση.
Έχουμε δει τα τελευταία χρόνια ακραίες δασικές πυρκαγιές σε όλη την Αρκτική. Μάλιστα ορισμένοι επιστήμονες υποθέτουν, ότι κάποιες από τις πυρκαγιές της Σιβηρίας, που ξέσπασαν πέρυσι, μπορεί να συνέχισαν να καίνε κατά τη διάρκεια του χειμώνα και να επανεμφανίστηκαν.
Το κύμα θερμότητας στην Σιβηρία και οι επιπτώσεις του αναμφίβολα θα μελετηθούν αναλυτικότερα στο μέλλον.
Το μόνο σίγουρο είναι, ότι αυτό που συμβαίνει στην Αρκτική, είναι πολύ αληθινό και πρέπει να λειτουργήσει ως προειδοποίηση σε όλους όσους νοιάζονται για το μέλλον του πλανήτη.
