Τα βασικά σημεία του νέου πτωχευτικού κώδικα, ο οποίος τέθηκε από σήμερα σε δημόσια διαβούλευση και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2021
παρουσίασε το υπουργείο Οικονομικών.
Ο νέος πτωχευτικός κώδικας καταργεί όλα τα εργαλεία προστασίας δανειοληπτών, που ίσχυαν μέχρι σήμερα και προβλέπει άμεση ρευστοποίηση του συνόλου της περιουσίας, για όσους δανειολήπτες είναι «αφερέγγυοι» και δεν αποπληρώνουν τις οφειλές τους. Σχετικά με την πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών (σημ: τα οποία δεν διευκρινίζεται, πως θα ορίζονται) προβλέπεται πως το σπίτι τους θα κατάσχεται μαζί με την υπόλοιπη περιουσία, και ένας ιδιώτης, ο οποίος θα επιλεγεί από το κράτος, θα αγοράζει το σπίτι στον πλειστηριασμό και στη συνέχεια θα το παρέχει με ενοίκιο, στον δανειολήπτη που το έχασε για 12 χρόνια.
Σημειώνεται πως το συνολικό χρέος του ιδιωτικού τομέα (1/3 ιδιώτες και 2/3 επιχειρήσεις) για το έτος 2020 ανέρχεται σε 234 δισ. ευρώ. Από αυτά το 45,2%, δηλαδή 105,6 δισ. ευρώ αφορά χρέος προς τη Φορολογική Αρχή, το 39,3% (91,7 δισ. ευρώ) είναι προς τράπεζες και servicers και το 15,5% (36,3 δισ. ευρώ) αφορά οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Με τον πτωχευτικό κώδικα καταργούνται όλα τα εργαλεία ρύθμισης οφειλών τα οποία υπάρχουν μέχρι σήμερα (υπερχρεωμένα νοικοκυριά, προστασία 1ης κατοικίας, εξωδικαστικός μηχανισμός κλπ), ενώ εισάγεται και ένας μηχανισμός για προειδοποίηση του οφειλέτη, ώστε, όπως αναφέρει το υπουργείο, «να μην οδηγηθεί σε διαδικασίες αφερεγγυότητας» και να επιχειρήσει «να αποφύγει τις διαδικασίες ρευστοποίησης». Όσοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις οφειλές τους θα πρέπει να διαπραγματεύονται απευθείας με τις τράπεζες και αν αδυνατούν να ανταπεξέλθουν ή δεν έρθουν σε συμφωνία με αυτές, τότε θα ρευστοποιούνται τα περιουσιακά τους στοιχεία.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών: «Εισάγεται ένα ολοκληρωμένο και αυτοματοποιημένο πλαίσιο αντιμετώπισης της αφερεγγυότητας, μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, τόσο για φυσικά όσο και για νομικά πρόσωπα. Η διαδικασία είναι αμιγώς εξωδικαστική και εμπιστευτική μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών. Διεξάγεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και παρέχει τη δυνατότητα για την αναδιάρθρωση των οφειλών, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας "κουρέματος" της οφειλής. Η παροχή ρύθμισης αποφασίζεται από την πλειοψηφία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, και, στην περίπτωση που ακολουθηθεί η πρόταση ρύθμισης που προέκυψε από υπολογιστικό εργαλείο, είναι υποχρεωτική η εφαρμογή της από το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς. Η διαδικασία διαρκεί για μέγιστο χρονικό διάστημα δύο μηνών, εντός των οποίων είτε επιτυγχάνεται ρύθμιση, είτε τερματίζεται η διαδικασία με την τυχόν άρνηση των τραπεζικών ιδρυμάτων να προτείνουν ρύθμιση ή με την άρνηση του οφειλέτη προς την προτεινόμενη ρύθμιση. Κατά το χρονικό αυτό διάστημα, προβλέπεται αναστολή της αναγκαστικής ρευστοποίησης των εξασφαλιστικών στοιχείων του οφειλέτη».
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης οφειλών και με σκοπό να αποφύγουν την πτώχευση, οι επιχειρήσεις μπορούν να προσφύγουν στη διαδικασία της εξυγίανσης. Για να συμβεί ωστόσο αυτό «χρειάζεται η συναίνεση δύο κατηγοριών πιστωτών, αυτών που έχουν εμπράγματες εξασφαλίσεις και των υπολοίπων πιστωτών, σε ποσοστό 50% της κάθε κατηγορίας. Όμως η επιτευχθείσα με τον τρόπο αυτό συμφωνία επικυρώνεται από το δικαστήριο, μόνον εάν συναινέσει ποσοστό 60% πιστωτών όλων των κατηγοριών, οπότε στην περίπτωση αυτή επέρχεται και αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων των ενέγγυων πιστωτών. Οι πιστωτές που μειοψήφησαν δεσμεύονται από τη συμφωνία, εφόσον ικανοποιείται η βασική αρχή της μη χειροτέρευσης της θέσης και της ίσης μεταχείρισης των πιστωτών που ανήκουν στην ίδια κατηγορία (εκτός εάν συντρέχουν σοβαροί εμπορικοί ή κοινωνικοί λόγοι).
Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η επίτευξη προληπτικής αναδιάρθρωσης οφειλών, σημειώνει το υπουργείο Οικονομικών, τότε προβλέπεται η δυνατότητα πτώχευσης, τόσο των φυσικών όσο και των νομικών προσώπων. Στην περίπτωση αυτή, δρομολογείται η διαδικασία συλλογικής ικανοποίησης των πιστωτών, με ταυτόχρονη απαλλαγή του οφειλέτη από τα υπόλοιπα των οφειλών του. Στην περίπτωση των νομικών προσώπων, ήδη με την απόφαση κήρυξης της πτώχευσης αποφασίζεται η ρευστοποίηση είτε του συνόλου της επιχείρησης είτε των επιμέρους περιουσιακών στοιχείων αυτής, και αν δεν επιτευχθεί η πώληση ως σύνολο εντός 18 μηνών, εκποιούνται τα επιμέρους περιουσιακά στοιχεία. Στην περίπτωση των φυσικών προσώπων, αυτά οφείλουν να συνεισφέρουν και με τα εισοδήματά τους που υπερβαίνουν τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, πέραν της ρευστοποίησης των λοιπών περιουσιακών στοιχείων τους, μέχρι να επέλθει η απαλλαγή τους. Οι διαδικασίες της πτώχευσης συστηματοποιούνται και απλοποιούνται προς τον σκοπό της ταχείας διεκπεραίωσης.
Η πτώχευση συνοδεύεται από την απαλλαγή οφειλών. Αυτή η διαδικασία υλοποιείται γρήγορα, μέσα σε 1 έτος, εάν οι οφειλέτες απωλέσουν την περιουσία τους, εκτός αν προβληθούν ενστάσεις για δόλια πτώχευση ή απόκρυψη στοιχείων από τους πιστωτές. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις που οι οφειλέτες δεν διαθέτουν περιουσία, τότε η απαλλαγή οφειλών πραγματοποιείται σε 3 έτη, οπότε και θα πρέπει να καταβάλουν το υπόλοιπο του εισοδήματός τους που περισσεύει μετά την κάλυψη των εύλογων δαπανών διαβίωσης. Από το υπουργείο σημειώνεται πως «δεν θα δίδεται απαλλαγή από τα χρέη σε στρατηγικούς κακοπληρωτές και θα διενεργούνται ειδικοί έλεγχοι και διασταυρώσεις (π.χ. για μεταφορά περιουσίας), στην Ελλάδα και το εξωτερικό, με σκοπό την εύρεση περιουσίας». Επίσης απαλλάσσονται τα μέλη διοίκησης των νομικών προσώπων που πτωχεύουν.
Για την πρώτη κατοικία και τα «ευάλωτα νοικοκυριά» (σημ: μένει να διευκρινιστεί ο τρόπος ορισμού τους), όπως αναφέρει το υπουργείο, θα παρέχεται επιδότηση ενοικίου στο στάδιο της συνολικής ρύθμισης των οφειλών, ως κίνητρο, όπως τονίζεται, για «επαναφορά του δανειολήπτη στη συνέπεια κάλυψης όλων των υποχρεώσεών του». Στην περίπτωση ρευστοποίησης της πρώτης κατοικίας, τότε ένας ιδιωτικός φορέας, ο οποίος θα επιλεγεί από το Κράτος, μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας, θα αποκτά το ακίνητο των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων, το οποίο έχει δρομολογηθεί σε διαδικασία πλειστηριασμού, και θα το παραχωρεί προς χρήση στο ευάλωτο νοικοκυριό για 12 έτη, κατόπιν της καταβολής μισθώματος, το οποίο θα υποστηρίζεται από το Κράτος, με τη μορφή επιδόματος ενοικίου. Επίσης, ο φορέας υποχρεούται να προσφέρει στον οφειλέτη τη δυνατότητα επαναπόκτησης του ακινήτου εντός 12 ετών.
ΠΗΓΗ: tvxs.gr
