26 Ιουν 2020

Μεγάλο πρόστιμο των ΗΠΑ στη Novartis για τις πρακτικές διαφθοράς στην Ελλάδα


Το ποσό των 345 εκατομμυρίων δολαρίων θα πληρώσει η Novartis ύστερα από την εξωδικαστική συμφωνία με την Επιτροπή Χρηματαγοράς της Νέας Υόρκης και το αμερικανικό...


δημόσιο για το σκάνδαλο και τις παράνομες πρακτικές της σε Ελλάδα, Νότια Κορέα και Βιετνάμ σε βάρος των αμερικανικών συμφερόντων. 
Για τη δράση της στην Ελλάδα η φαρμακοβιομηχανία θα καταβάλει το μεγαλύτερο μέρος του προστίμου, 310 εκ. δολάρια. 
Στο ενημερωτικό δελτίο του δικαστηρίου του Νιου Τζέρσι, το οποίο εξέτασε την υπόθεση, υπάρχει ευθεία αναφορά και στην πολιτική διάσταση του σκανδάλου στην Ελλάδα, ενώ υιοθετούνται πλήρως οι πληροφορίες και οι καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων.

Συγκεκριμένα αναφέρεται πως τα στελέχη της Novartis, μεταξύ αυτών και οι προστατευόμενοι μάρτυρες αλλά και άλλα γνωστά και άγνωστα πρόσωπα, συνειδητά και εσκεμμένα συνωμότησαν και συμφώνησαν μεταξύ τους να διαπράξουν αδικήματα κατά των ΗΠΑ. Ανάμεσα στα αδικήματα αυτά είναι, όπως αναφέρεται στο σημείο «iv» (σελ 15 του ενημερωτικού δελτίου του δικαστηρίου): «να παρακινήσουν τους ξένους αξιωματούχους (σ.σ εννοεί τους Έλληνες αξιωματούχους) να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους στην κυβέρνηση και τους Οργανισμούς και τα Όργανα και να επηρεάσουν τις αποφάσεις των κυβερνήσεων, των Οργανισμών και των Οργάνων προκειμένου να βοηθήσουν τη Novartis Hellas».


Στις αποφάσεις παρουσιάζεται επίσης το δίκτυο που είχε στήσει η Novartis και ο χρηματισμός γιατρών και άλλων προσώπων με ισχυρή επιρροή, ώστε να προωθήσει τα συμφέροντά της. «Από περίπου το 2012 έως το 2015, η Novartis Greece συμμετείχε σε ένα σχέδιο διαφθοράς για την παροχή αθέμιτων αμοιβών  και πραγμάτων αξίας σε ιατρικό προσωπικό, συμπεριλαμβανομένων των υπαλλήλων κρατικών και κρατικών ελεγχόμενων νοσοκομείων και κλινικών, για να αποκτήσει ένα αθέμιτο  πλεονέκτημα και να αυξήσει τις πωλήσεις του Lucentis σε Ελλάδα. Επιπλέον, από περίπου το 2009-2012, η Novartis Greece πραγματοποίησε  επιδημιολογικές μελέτες που είχαν σχεδιαστεί κυρίως για την προώθηση των πωλήσεων προϊόντων Novartis στην Ελλάδα», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως στο πλαίσιο της συμφωνίας «υποχρεώνεται η εταιρεία να υποβάλλει περιοδικά στο προσωπικό της αρμόδιας Επιτροπής κατά τη διάρκεια τριετούς θητείας, την πρόοδο της μεταμέλειας της και την εφαρμογή μέτρων συμμόρφωσης». «Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, εάν ο εναγόμενος ανακαλύψει αξιόπιστα αποδεικτικά στοιχεία, τα οποία δεν έχουν ήδη αναφερθεί στο προσωπικό της Επιτροπής, ότι αμφισβητήσιμες ή “διεφθαρμένες” πληρωμές και μεταφορές κεφαλαίων ενδέχεται να έχουν προσφερθεί, υποσχεθεί, πληρωθεί ή εγκριθεί από τον εναγόμενο(Novartis), ή οποιαδήποτε οντότητα ή πρόσωπο που ενεργεί εκ μέρους του εναγόμενου ή ότι έχουν διατηρηθεί σχετικά ψεύτικα βιβλία και αρχεία, θα πρέπει να αναφερθούν αμέσως».


Μετά την ανακοίνωση της απόφασης, το δικηγορικό γραφείο του Παύλου Σαράκη, που εκπροσωπεί προστατευόμενους μάρτυρες, σε ανακοίνωσή του κάνει λόγο για πλήρη δικαίωση, καθώς όπως σημειώνει η Novartis καλείται να καταβάλλει συνολικά 345.000.000 $ για αθέμιτες πρακτικές στην Ελλάδα – Ν. Κορέα – Βιετνάμ. «Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα πρόστιμα που επεβλήθησαν βάσει του Ομοσπονδιακού νόμου FCPA για αθέμιτες πρακτικές εκτός ΗΠΑ. Τα 310.000.000 $ αφορούν τις αθέμιτες πρακτικές της Novartis Hellas. (Το υπόλοιπο πρόστιμο αφορά Ν. Κορέα – Βιετνάμ)».

«Αισθανόμαστε πλήρη δικαίωση για το τιτάνιο αγώνα που έδωσε ενώπιον της Αμερικανικής Δικαιοσύνης για τις αθέμιτες πρακτικές της Novartis στην πατρίδα μας. Είναι μια μεγάλη νίκη υπέρ της διαφάνειας και κατά της διαφθοράς. Την αφιερώνουμε σε όλους του Έλληνες πολίτες που πλήρωσαν ακριβά την διαφθορά στο χώρο της υγείας στην πατρίδα μας  και βλέπουν τους ενόχους να κυκλοφορούν ακόμη ελεύθεροι και να προκαλούν την λογική και την Δικαιοσύνη», καταλήγει η ανακοίνωση.

Novartis Hellas: συνεργαστήκαμε πλήρως

Από την πλευρά της η εταιρεία Novartis Hellas στην ανακοίνωσή της αναφέρει: «Η Novartis έχει καταλήξει σε εξωδικαστική συμφωνία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ (DOJ) και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC) για την επίλυση όλων των εκκρεμών υποθέσεων της εταιρίας και θυγατρικών της που σχετίζονται με τη νομοθεσία περί Πρακτικών Διαφθοράς Εξωτερικού (FCPA). Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η Novartis και ορισμένες από τις τρέχουσες και πρώην θυγατρικές της θα καταβάλουν 233.9 εκ. δολάρια στο DOJ και 112.8 εκ. δολάρια στην SEC.

Για την περαίωση της έρευνας του DOJ, η Novartis Hellas έχει συνάψει μια συμφωνία αναβολής δίωξης (“Novartis DPA”) για τις πρακτικές που έχουν αμφισβητηθεί και αφορούν την παροχή ανάρμοστων οικονομικών οφελών σε Έλληνες επαγγελματίες υγείας μεταξύ των ετών 2012 και 2015 σχετιζόμενων με το οφθαλμολογικό προϊόν ρανιμπιζουμάμπη (Lucentis), παραβιάσεις βιβλίων και στοιχείων για το ίδιο προϊόν κατά τους όρους του δικαίου των ΗΠΑ καθώς και για μία επιδημιολογική μελέτη του 2009. Υπογραμμίζεται ότι η σημερινή συμφωνία δεν περιλαμβάνει ισχυρισμούς σχετικά με φερόμενη δωροδοκία πολιτικών στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό συμβαδίζει με την εσωτερική έρευνα της Novartis.

Με τη σημερινή συμφωνία όλες οι εκκρεμείς έρευνες FCPA για τη Novartis έχουν πλέον κλείσει. Η Alcon Pte Ltd, πρώην θυγατρική της Novartis, έχει συνάψει χωριστή συμφωνία αναβολής δίωξης με το DOJ ("Alcon DPA") για ανάρμοστα οικονομικά οφέλη που παρέχονταν σε επαγγελματίες υγείας στο Βιετνάμ, καθώς επίσης για παραβιάσεις βιβλίων και στοιχείων από το 2011 έως το 2014, σχετικά με ένα συμβουλευτικό πρόγραμμα από έναν προμηθευτή στο Βιετνάμ.

Για την περαίωση της έρευνας της SEC, η Novartis AG κατέληξε σε συμφωνία που επικεντρώνεται σε θέματα εσωτερικού ελέγχου, παραβιάσεις βιβλίων και στοιχείων, σύμφωνα με το δίκαιο των ΗΠΑ, στην Ελλάδα, στο Βιετνάμ και στη Νότια Κορέα. Οι πρακτικές στην Ελλάδα σχετίζονται με το ανωτέρω οφθαλμολογικό προϊόν και καλύπτονται από τη Novartis DPA καθώς και ζητήματα ελέγχου με δύο μετεγκριτικές μελέτες της Novartis Hellas, τα οποία εντοπίστηκαν από εσωτερικό έλεγχο το 2012 και επιλύθηκαν έως το 2013. Τα ζητήματα στο Βιετνάμ σχετίζονται με τις δραστηριότητες διανομέων της Alcon και αποτελούν αντικείμενο της Alcon DPA. Για τις πρακτικές στη Νότια Κορέα η Novartis έχει ήδη αναλάβει την ευθύνη και βρίσκεται στο τελικό στάδιο επίλυσής τους με τις τοπικές αρχές. Τέλος, η συμφωνία SEC εξετάζει ορισμένα ζητήματα εσωτερικού ελέγχου και παραβιάσεις βιβλίων και στοιχείων σχετικά με την τοποθέτηση χειρουργικών συσκευών από την Alcon στην Κίνα.

Όπως αναγνωρίζεται από τo DOJ και την SEC, η Novartis και οι θυγατρικές της, τρέχουσες και πρώην, συνεργάστηκαν πλήρως με τις αρχές για αυτές τις έρευνες και έχουν ήδη λάβει τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα.

H Shannon Thyme Klinger, General Counsel της Novartis, δήλωσε: «Είμαστε ικανοποιημένοι που όλες οι εκκρεμείς έρευνες FCPA για την εταιρεία έχουν πλέον κλείσει. Η σημερινή συμφωνία αποτελεί ορόσημο στη δέσμευσή μας να επιλύσουμε παρελθοντικά ζητήματα συμμόρφωσης και να παραμείνουμε συνεπείς στις αξίες μας. Έχουμε εφαρμόσει και συνεχίζουμε να εφαρμόζουμε πρωτοβουλίες για να διασφαλίσουμε ότι λειτουργούμε με υψηλές ηθικές αξίες παγκοσμίως, και παραμένουμε επικεντρωμένοι στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης με την κοινωνία.»

«Από τη χρονική περίοδο των εν λόγω υποθέσεων, η Novartis έχει πραγματοποιήσει σημαντικές αλλαγές για να ενισχύσει την προσέγγισή της στα θέματα επαγγελματικής δεοντολογίας, διαχείρισης κινδύνων και συμμόρφωσης. Συγκεκριμένα, η εταιρία έχει υιοθετήσει πολιτικές συμμόρφωσης βάσει κατευθυντήριων αρχών και ισχυροποίησε τη διαδικασία αναφοράς γεγονότων για πιθανές ανάρμοστες πρακτικές. Τέλος ενοποίησε τα τμήματα Risk Management & Compliance για να καταστήσει πιο αποτελεσματική τη διαδικασία διαχείρισης και μετριασμού των κινδύνων».