Λόγοις μεν Δημοκρατία...

Του ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΗ

Δεν χρειαζόταν η αφοπλιστική ειλικρίνεια του Μπαράκ Ομπάμα για να μάθει ο κόσμος, με αφορμή τις αποκαλύψεις του Σνόουντεν, ότι οι παρακολουθήσεις (ακόμη και μεταξύ των συμμάχων) είναι ρουτίνα για τις σκοτεινές και δυσώνυμες Υπηρεσίες. 

Ούτε εισκόμισε κάτι καινούργιο η ενδοτική συμπεριφορά ευρωπαϊκών χωρών, με πρώτη την ψηλομύτα... σοσιαλιστική Γαλλία, οι οποίες...

 υπέταξαν τον εναέριο χώρο τους στα κελεύσματα των ΗΠΑ, προχωρώντας ασύστολες σε μία πρωτοφανή διπλωματική πρόκληση.

 Ο κόσμος ξέρει, ή μάλλον καταλαβαίνει περισσότερα από όσα του επιτρέπουν (τα μέσα που διαθέτει) να γνωρίζει... Το ζήτημα είναι, πώς επενεργούν αυτά τα ζητήματα στον μυχό της παγκόσμιας κοινωνίας, πώς διαμορφώνουν τον ψυχισμό της, πώς εν τέλει καθορίζουν τις αντιδράσεις και την εν γένει συμπεριφορά της...

Οι ποικίλες παρεκβάσεις, η παράκαμψη της δημοκρατικής τάξης και η παραβίαση στοιχειωδών κανόνων, που συγκροτούν τον πυρήνα της Δημοκρατίας, δεν θα ήταν ανεκτές (και πάντως θα δημιουργούσαν προβλήματα στους αυτουργούς), αν δεν εμφανιζόταν κάτι υπέρτερο αυτών. 
Κάτι που θα έδινε στην κοινή γνώμη τη δυνατότητα να νομιμοποιήσει ηθικά τις παρεκβάσεις αυτές και να «αποφανθεί», ότι χάριν της εθνικής ασφάλειας, ας πούμε, είναι λογική η περιστολή ελευθεριών, αυτονόητες οι παρακολουθήσεις και άλλα συναφή.

Επιστρατεύεται, λοιπόν, ένας πραγματικός λόγος (π.χ. Τρομοκρατία) ή επινοείται κάποιος άλλος, ώστε η προβολή τους, κατάλληλα συσκευασμένη από τα πανίσχυρα ΜΜΕ, να εμπεδώσει στην κοινωνία την αίσθηση του υπέρτερου αγαθού. Η καταιγιστική προπαγάνδα στην περίπτωση αυτή δεν αφήνει χώρο για τον αναγκαίο προβληματισμό (π.χ. μήπως η συμπεριφορά των ισχυρών ωθεί σε τρομοκρατικές πράξεις), ενώ ταυτόχρονα σχετικοποιεί δραματικά την αξία βασικών δικαιωμάτων, για τα οποία επαίρονται (και δικαίως) οι κοινωνίες της Δύσης.

Η καθηλωτική αυτή διαδικασία (αργή αλλά λυσιτελής και αποτελεσματική για τις επιδιώξεις των εμπνευστών) στηρίζεται εν πολλοίς στην αποθέωση της «κοινής λογικής». Οπως όλα τα αποτελεσματικά ψεύδη, η «κοινή λογική» φέρει εγγενώς έναν πυρήνα αλήθειας. Ομως, εκείνα που συσκοτίζει ή παρωθεί στο περιθώριο ως ήσσονος σημασίας η «κοινή λογική», όπως επιστρατεύεται και χρησιμοποιείται, είναι πολύ περισσότερα και πιο σημαντικά από εκείνα που ισχυρίζεται ότι προστατεύει. Επί παραδείγματι, η «κοινή λογική» στην περίπτωση της σημερινής οικονομικής κρίσης θεωρεί δεδομένο τον μονόδρομο των δυναστικών επιλογών (Μνημόνιο, ύφεση κ.τ.λ.), νομιμοποιεί την κατάλυση της εθνικής κυριαρχίας και τρομοκρατικά ενσταλάζει στη συνείδηση της κοινωνίας την ιδέα ότι όλα επιτρέπονται, ώς και η εξαθλίωση, η ταπείνωση και πλείστα όσα, διότι δεν υπάρχει δυνατότης εναλλακτικών λύσεων...

Ενα μέρος της κοινωνίας (η πλειονότης σε χώρες όπως οι ΗΠΑ) συμμορφώνεται και νομιμοποιεί ηθικά τις ωμές αυτές παρεκβάσεις. 
Τι συμβαίνει, όμως, στο υπόλοιπο «κομμάτι»;  
Τι καταλείπει στο συλλογικό ασυνείδητο η παρεκβατική συμπεριφορά των ισχυρών και τι μένει, διαμορφωμένο τελικά ως κραταιά ουσία, στην υφήλια συνείδηση; 
Μένει η βεβαιότης, ότι οι ισχυροί (με κέντρα, παρακέντρα, υπηρεσίες, προπαγάνδα και ωμή βία όταν τη χρειάζονται) ρυθμίζουν τις τύχες του κόσμου κατά το δοκούν και ωφέλιμον. Οτι οι κοινωνίες, οι λαοί και τα λιγότερο ισχυρά κράτη, αν δεν ανήκουν στο μπλοκ των ισχυρών ή δεν συντάσσονται με αυτό, είναι άθυρμα στα χέρια των ολίγων... 
Κάπως έτσι τροφοδοτείται συνεχώς, και τελικώς εδραιώνεται στην κοινή συνείδηση, η έννοια του αόρατου βυσσοδομείν και της διαρκούς συνωμοσίας. Κάπως έτσι μεγάλο μέρος της κοινωνίας κείται επιφυλακτικό ή υπάρχει καχύποπτο έναντι της μεγαληγορίας περί Δημοκρατίας και Δικαιωμάτων. Κάπως έτσι φαλτσάρει, δυσπιστεί έναντι των πολιτικών, απαξιώνει τη συμβατική πολιτική και φτάνει ενίοτε να τείνει ευήκοον ους ακόμη και στο ανατριχιαστικό φαιό άκρον...

Το ότι οι κοινωνίες δεν εξεγείρονται, παρ' όλο που καταλαβαίνουν, τι συμβαίνει στην κίνηση των πραγμάτων που αφορούν άμεσα τη δική τους τύχη, οφείλεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός, ότι βολεύονται πρόσκαιρα ή για μεγάλο διάστημα από τα ωφελήματα της πολιτικής στην οποία συνειδησιακά εναντιώνονται! Αυτό αποτελεί και το μεγάλο όπλο του καπιταλισμού. Επιβιωτικά ψιχία και ικανή δόση από παντεσπάνι, κατά καιρούς, εξοστρακίζουν από την κοινωνική οθόνη το προφανές. Οτι, δηλαδή, τα δικά τους οφέλη ενδέχεται να αποτελούν κατ' ουσίαν προϊόν μιας ληστρικής πολιτικής εις βάρος υπανάπτυκτων περιοχών και λαών της υφηλίου. Είπαμε. Εχει τον τρόπο του ο καπιταλισμός...

Και κάτι τελευταίο για την πράξη του Σνόουντεν, με αφορμή το αιωρούμενο ερώτημα: Ηρωας ή προδότης; Ο Σνόουντεν πρόδωσε τον πρότερο εαυτό του. Εκείνον που τον είχε οδηγήσει να ενταχθεί ως συνεπής επαγγελματίας και να υπηρετήσει επί χρόνια έναν δυσώνυμο μηχανισμό εξουσίας. Η εσωτερική έκρηξη τον οδήγησε στη λύτρωση της αποκάλυψης και τον έκανε να αψηφήσει τις συνέπειες ακόμη και για την ίδια τη ζωή του.  
Πήρε το ρίσκο, βούτηξε στον επικίνδυνο ωκεανό και δικαίως καταγράφεται πλέον ως μάρτυρας και ήρωας...

ΠΗΓΗ: enet.gr