15 Απρ 2011

"AOZ: "Ενα ανεπιθύμητο δικαίωμα;" Του Νίκου Κοτζιά


O χειρισμός της εξωτερικής πολιτικής και των οικονομικών συμφερόντων της χώρας σε εποχή παγκόσμιων αλλαγών απαιτεί αναλύσεις, διατυπώσεις και πολιτικές που υπερβαίνουν, δυστυχώς, τόσο τις ικανότητες όσο και τις δυνατότητες του πολιτικού προσωπικού, όπως επίσης και τις... 
υφιστάμενες, ελλιπείς χωρητικότητες του ελληνικού κράτους. Συχνά, δε, η κυβέρνηση δείχνει ως μια παρέα που δεν επιθυμεί να της δώσουν επιπλέον αρμοδιότητες, διότι τότε θα αυξάνονται οι υποχρεώσεις της.
Πιο ειδικά, η κυβέρνηση δεν αντιμετωπίζει τα νέα δικαιώματα της Ελλάδας που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο –ιδιαίτερα της ΑΟΖ– ως μια καινούρια δυνατότητα, αλλά ως πρόβλημα.

Οι ελληνικές κύριες θάλασσες –πέραν του Αιγαίου– συγκροτούν τρεις περιοχές ΑΟΖ. Και στις τρεις, η ελληνική κυβέρνηση δείχνει υποχωρητικότητα. Αφήνει, δε, τρίτες χώρες να «παγώσουν» τα δικαιώματά μας.
Δείχνει κατανόηση για τις διεκδικήσεις και τις απαιτήσεις των άλλων, αλλά τα δικά μας δίκαια, σύμφωνα και με το διεθνές δίκαιο, δεν έχει καμιά αντίρρηση να τα «παγώσει».
Η στήλη αυτή πρώτη έθεσε πριν από ένα χρόνο τα ζητήματα της ΑΟΖ, καθώς και την υποχωρητικότητα που έδειχνε η κυβέρνηση έναντι της αλβανικής πολιτικής σκηνής. 
Τότε που η γείτων αθέτησε τις δεσμεύσεις της ως προς την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ ανάμεσα σε Ελλάδα και Αλβανία. Περιοχές από τις οποίες θα περάσουν σημαντικοί διεθνείς αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου, ιδιαίτερα βορείως της Κέρκυρας.

Η υποχωρητικότητα αυτή είχε και συνέχεια. Η στήλη ανέδειξε, επίσης, το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση είχε αποδεχτεί στις διαπραγματεύσεις της με την Τουρκία να εξαιρεθεί το Καστελόριζο από αυτές. Κατήγγειλα το γεγονός. Η αποδοχή στις διαπραγματεύσεις των απαιτήσεων της Τουρκίας αποτελεί όχι απλό «πάγωμα» δικαιώματος, αλλά εκχώρηση στην Τουρκία της δυνατότητας να «καταλάβει» τα ελληνικά δικαιώματα, που απορρέουν από την ιδιαίτερα σημαντική γεωγραφική θέση του ελληνικού αυτού νησιού και των νησίδων που το περιβάλλουν.

Δυστυχώς, οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν τα πλέον απαισιόδοξα σενάρια. Υποκριτικά, η κυβέρνηση διέψευσε τα σενάρια διαπραγμάτευσης που είχαν δει το φως της δημοσιότητας, ψευδόμενη με απρέπεια. Δεν υπολόγισε, δε, ότι ο συνομιλητής της από την Τουρκία θα την εξέθετε.
Πλοία της πέρασαν, πλέον, από την πολιτική παγιοποίησης των ελληνικών δικαιωμάτων στην πολιτική εμφάνισης της ελληνικής ΑΟΖ ως τουρκικής. Η πρόσφατη εκδίωξη ιταλικού πλοίου από την ελληνική ΑΟΖ, το οποίο στη συνέχεια ζήτησε άδεια από την Τουρκία, αποτελεί ράπισμα στα ψέματα, στις αποσιωπήσεις, στην υποκρισία όσων δεν ξαγρυπνούν πάνω στο αύριο της χώρας.
Όσων δεν αντιλαμβάνονται ότι η Τουρκία μετακινεί την αντιπαράθεσή της με την Ελλάδα από τους ουρανούς στις θάλασσες, τόσο διότι αυτή είναι η ιστορική τάση κάθε δύναμης που θέλει να ηγεμονεύει σε μια περιοχή, όσο, πολύ περισσότερο, διότι εκεί βρίσκονται σήμερα οι μελλοντικοί πόροι πλούτου της Ελλάδας, που θέλει να οικειοποιηθεί η γείτων.

Αλλά και ως προς τη νότια ΑΟΖ η ελληνική κυβέρνηση έδειξε αδιαφορία. Ενώ διέθεσε στις δυνάμεις υποστήριξης των ανταρτών στη Λιβύη και της κυβέρνησής τους ελληνικά εδάφη, εναέριο και θαλάσσιο χώρο, δεν ζήτησε τη δέσμευση της τελευταίας ότι θα αναγνωρίσει την ελληνική ΑΟΖ, με αφετηρία τη Γαύδο. Δίκαιο που αρνιόταν να αναγνωρίσει ο Καντάφι.
Πρόκειται για τη νότια ΑΟΖ της Ελλάδας, η οποία όλα δείχνουν ότι περιλαμβάνει μεγάλο φυσικό πλούτο, όπως και η αντίστοιχη στα νότια του Καστελόριζου.

Συνολικά, σε τρεις θάλασσες, η κυβέρνηση δείχνει να μην κατανοεί τη μακρόχρονη σημασία της ΑΟΖ για τη γεωστρατηγική αλλά και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Χωρίς τις –αναγκαστικά– δημόσιες πιέσεις πολλών μας, δεν θα έβαζε καν τη λέξη στο στόμα της.
Αυτό σημαίνει ότι, ενώ δείχνει σκληρότητα απέναντι στους απλούς Έλληνες στο όνομα της οικονομικής αναγκαιότητας, παραδίδει αμαχητί πλούσιους πόρους, που μπορούν να διασφαλίσουν σε σημαντικό βαθμό το οικονομικό μέλλον της Ελλάδας.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Επίκαιρα" στις 7/4/11