Σε αύξηση του κόστους των μέτρων στήριξης των πληγέντων από την πανδημία υποχρεώνεται η κυβέρνηση, εξέλιξη που οδηγεί σε διπλάσιο έλλειμμα στον προϋπολογισμό του 2021 και αυξάνει το δημόσιο χρέος. Όπως ανέφερε χθες σε δηλώσεις του ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, το κόστος των μέτρων θα προσεγγίσει..
φέτος τα 15 δισ. ευρώ, από 7,5 δισ. ευρώ των αρχικών προβλέψεων, με άμεση συνέπεια να εκτοξευθεί το πρωτογενές έλλειμμα της χώρας.Οι απρόβλεπτες αρνητικές εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας κατά τους πρώτους μήνες του έτους προσέθεσαν νέα μέτρα στον ήδη βαρύ λογαριασμό και ανέτρεψαν τις προβλέψεις του προϋπολογισμού. Ωστόσο στην κυβέρνηση έχουν αποφασίσει τα μέτρα προστασίας να διατηρηθούν έως το φθινόπωρο και να μην αποσυρθούν πρόωρα προκαλώντας νέες αναταράξεις στην οικονομία. Σε αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα αναμένει την εκταμίευση 2,5 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα SURE που θα χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη της απασχόλησης τους επόμενους μήνες.
Πού θα «κλείσει» το έλλειμμα
Όλα τα στοιχεία συνηγορούν ότι το τελικό πρωτογενές έλλειμμα θα είναι αισθητά μεγαλύτερο από τις αρχικές εκτιμήσεις. Στον προϋπολογισμό έχει εγγραφεί πρωτογενές έλλειμμα ύψους 6,670 δισ. ευρώ ή 3,88% του ΑΕΠ, αλλά το κόστος των μέτρων, που έχει εκτιναχθεί στα 15 δισ. ευρώ, ανεβάζει το «κοντέρ» για το έλλειμμα. Αυτό σημαίνει ότι και φέτος η Ελλάδα θα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα πρωτογενές έλλειμμα της τάξεως των 13-14 δισ. ευρώ, που μεταφράζεται ακόμα και σε έλλειμμα 7,5% του ΑΕΠ -όσο ήταν και το 2020.
Aνάλογη θα είναι και η επιβάρυνση του δημοσίου χρέους, με το ακαθάριστο χρέος Κεντρικής Διοίκησης να εκτιμάται ότι θα παραμείνει πάνω από το 220% του ΑΕΠ, έναντι στόχου να διαμορφωθεί στο 218,8% του ΑΕΠ.
Ακόμη, το χρέος Γενικής Κυβέρνησης θα διατηρηθεί υψηλότερα από το 200% του ΑΕΠ, έναντι στόχου για την υποχώρησή του στο 199,6% του ΑΕΠ. To πού θα αναρριχηθεί θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το πού θα θελήσει το υπουργείο Οικονομικών και ο ΟΔΔΗΧ να κρατήσει τα ταμειακά διαθέσιμα στο τέλος του 2021,αφού όσα περισσότερα τα ταμειακά διαθέσιμα, τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το χρέος.
Πώς μπορεί να μειωθεί το έλλειμμα
Η διεύρυνση της «μαύρης τρύπας» στον προϋπολογισμό δεν παραβιάζει τους δημοσιονομικούς κανόνες λόγω της ρήτρας διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας, αλλά τα περιθώρια ευελιξίας δεν είναι απεριόριστα και σε κάθε περίπτωση ο εκτροχιασμός θα πρέπει να συγκρατηθεί σε διαχειρίσιμα για την επάνοδο στην εξυγίανση επίπεδα μετά το τέλος της πανδημίας.
Το κλειδί για τη δημοσιονομική προσαρμογή χωρίς τη λήψη επώδυνων μέτρων βρίσκεται στη διασφάλιση ισχυρών ρυθμών ανάπτυξης, που αυτόματα θα συμπιέσουν το ύψος του ελλείμματος ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Τα μέτρα για τη συνέχιση ενίσχυσης πληττόμενων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και τη σταδιακή μετάβαση στην επανεκκίνηση της οικονομίας περιέγραψε ο υπουργός Οικονομικών.
Και αυτά είναι:
Το πρόγραμμα «Γέφυρα» για την επιδότηση δόσεων δανείων νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Η επιδότηση μέρους των παγίων δαπανών επιχειρήσεων.
Η μη επιστρεπτέα επιχορήγηση σε μικρές επιχειρήσεις μέσω των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Η υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων στήριξης κλάδων της οικονομίας μέσω του ΕΣΠΑ (π.χ. εστίαση, τουρισμός, γυμναστήρια, παιδότοποι κ.ά.).
Το νέο εγγυοδοτικό πρόγραμμα μέσω των τραπεζών για πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Η επέκταση του μέτρου της μείωσης του ενοικίου και των αποζημιώσεων ειδικού σκοπού για εργαζομένους (Μάιος), καθώς και η επέκταση του προγράμματος «Συν-Εργασία» (έως τον Σεπτέμβριο).
Η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών (και πρόσθετη επιδότηση για μακροχρόνια άνεργους και εποχικά απασχολούμενους) μέσω του προγράμματος δημιουργίας 100.000 νέων θέσεων εργασίας (για 6 μήνες).
Τα προγράμματα κατάρτισης του υπουργείου Εργασίας (με τον ΟΑΕΔ).
Η ενίσχυση του κοινωνικού τουρισμού.
Οι ρυθμίσεις φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
