Αλέξανδρος Κλώσσας
Επειδή αυτά πρέπει να λήγουν νωρίς, αλλιώς κακοφορμίζουν, η Ελλάδα ούτε θριάμβευσε, ούτε κατατροπώθηκε στη Σύνοδο Κορυφής.
Από την πρώτη ανάγνωση των ανακοινώσεων αποκτά πρόσβαση σε ένα σημαντικό ποσό, που θα είναι 50-50 δάνεια και...
επιχορηγήσεις, θα συνοδεύεται από όρους, προϋποθέσεις και κάποια μορφή εποπτείας και θα μπορεί να εκταμιευθεί σταδιακά σε βάθος επταετίας από το καλοκαίρι του 2021.
Τις επόμενες ημέρες ο καθένας θα επιχειρήσει να κάνει το άσπρο-μαύρο, για αυτό απλά να θυμίσουμε, ότι στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών την Δευτέρα 20/7, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος χαρακτήρισε το πλαίσιο της συμφωνίας ως μια «περίπλοκη μορφή διακυβέρνησης που θα φέρει δυσκολίες στην υλοποίηση των δράσεων από τα κράτη μέλη» και συνέχισε λέγοντας ότι «είναι πολύ δυσλειτουργικό το σχήμα που προτείνεται». Από χθες μέχρι σήμερα δεν άλλαξε η ουσία της συμφωνίας. Περισσότερο άλλαξε ο τρόπος περιγραφής των όρων.
Η ουσία είναι, ότι τα χρήματα δεν είναι ούτε πολλά, ούτε λίγα. Σίγουρα δεν είναι απεριόριστα και κυρίως δεν είναι λάστιχο, για να τα βγάζει ο καθένας όσα θέλει. Η Ελλάδα θα έχει πρόσβαση σε 31,5 δις ευρώ συνολικά. Από αυτά τα 19 δισ. ευρώ είναι επιδοτήσεις και τα 12,5 δισ. ευρώ δάνεια. Προσοχή όμως! Θα έχει πρόσβαση. Δεν θα μας δώσει κάποιος με το καλημέρα 32 δις. ευρώ. Σε βάθος χρόνου και από το καλοκαίρι του 2021 η χώρα θα μπορεί να αντλεί σταδιακά τα ποσά από το πακέτο, εφόσον παρουσιάζει αναπτυξιακό πρόγραμμα, το οποίο θα σχεδιάζει μαζί με τους εταίρους και την υλοποίησή του θα την ελέγχουν οι Θεσμοί. Τα λεφτά αυτά δεν είναι ούτε για μείωση φόρων (από τα λίγα που είχε διεκδικήσει η Ελληνική πλευρά) ούτε για μείωση εισφορών. Είναι για χρηματοδότηση του αναπτυξιακού σχεδίου, με ότι σημαίνει αυτό.
Εν δυνάμει, τα χρήματα είναι αυτά. Για την Ελλάδα ίσως είναι και αρκετά αργά το καλοκαίρι του 2021, που θα ξεκινήσουν να έρχονται. Δεν είναι ούτε 1 δις ευρώ, ούτε 500 δις ευρώ και βέβαια δεν είναι 70 δις ευρώ. Σε αυτό το νούμερο που ορισμένοι παρουσιάζουν, υπάρχει μια «πονηριά», αφού κάποιοι συνυπολογίζουν τα έκτακτα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, μαζί με τους πόρους του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και μιλούν για 70 δις. Μακάρι η Ελλάδα να γίνει μια τέτοια καλολαδωμένη μηχανή, που τα επόμενα χρόνια να μπορέσει απορροφήσει 70 δις ευρώ. Και όταν λέμε καλολαδωμένη, δεν εννοούμε ούτε από τους τενεκέδες με αγνό παρθένο ελαιόλαδο, ούτε με χρήματα κάτω από το γραφείο.
Το μεγάλο στοίχημα
Το επόμενο διάστημα, θα γίνουν σαφείς οι όροι και θα φανεί, αν αυτή η συμφωνία μοιάζει περισσότερο με μνημόνιο ή όχι. Και αυτό δυστυχώς για ακόμα μια φορά δεν το αποφασίζει η Ελληνική κυβέρνηση. Για την κυβέρνηση πλέον η μεγάλη πρόκληση θα πρέπει να είναι η κατάρτιση του επενδυτικού σχεδίου, που θα έχει αποκλειστικό στόχο την ανάπτυξη της οικονομίας και την απορρόφηση των κονδυλίων, συμφωνώντας σε ορόσημα και μεταρρυθμίσεις που δεν θα φέρουν άλλη λιτότητα, αποσάθρωση της αγοράς εργασίας και περαιτέρω φτωχοποίηση της κοινωνίας . Εκεί θα μετρηθεί η αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης και όχι αν η συμφωνία των Ευρωπαίων ηγετών ήταν καλή ή κακή για εμάς. Από τη στιγμή που δεν είχαμε μπει από νωρίς στο «αλισβερίσι» που είχε ξεκινήσει πολύ πριν τη Σύνοδο Κορυφής, τώρα η παρουσία μας ήταν κάτι σαν «φιλική συμμετοχή».
Αποδυναμωμένη Ευρώπη
Το πρόβλημα είναι, ότι για ακόμα μια φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδείχτηκε κατώτερη των περιστάσεων, πολύ μακριά από της έννοια της αλληλεγγύης και φυσικά της «Ένωσης». Και αν κάποιοι αναζητούν σε αυτή τη φάση ηττημένους και νικητές, πριν δηλαδή ξεκινήσουν οι τεχνικές διαπραγματεύσεις και συγκεκριμενοποιηθούν οι σημερινές αποφάσεις, καλό θα ήταν, να τους ψάξουν στις αίθουσες των Βρυξελλών, που για 5 ημέρες γινόταν ένα σκληρό παζάρι. Εκεί που οι ηγέτες αποδείχθηκαν για ακόμα μια φορά, κατώτεροι των αναγκών που έχουν οι λαοί τους. Εκεί που για ακόμα μια φορά ανάμεσα στην ευημερία των λαών και τη λιτότητας των αγορών, επέλεξαν τη λιτότητα, την εποπτεία και τις ασφυκτικές δημοσιονομικές πολιτικές. Εκεί που αποφάσισαν να μην κατευθυνθεί απευθείας ούτε ένα ευρώ στην υγεία, ενώ μείωσαν τα κονδύλια για την παιδεία και την έρευνα.
Κατά τα λοιπά, υπάρχει χρόνος μπροστά για να ξεκινήσει η τεχνική δουλειά σχετικά με τους όρους εφαρμογής της συμφωνίας και να τα κάνουμε τάλιρα, όσο η συμφωνία θα μπαίνει στο χαρτί.
Εν κατακλείδι. Μην πάτε αεροδρόμιο για πανηγυρισμούς, τα λεφτά δεν ήρθαν ακόμα και σίγουρα δεν θα είναι ούτε εύκολα, ούτε τσάμπα.
* Από την προσωπική σελίδα του Αλέξανδρου Κλώσσα στο Facebook