Παναγιώτης Α. Τζανετής
«Φύγε πρώτος, πήγαινε πιο μακριά από όλους, γύρνα τελευταίος». Αυτή υπήρξε η κληρονομιά της μεσαιωνικής σοφίας σε ανάλογες περιπτώσεις. Αυτοί, βέβαια, δεν είχαν ΜΕΘ και χλωροκίνη, ούτε καν χλωρίνη για να πιούν, όπως θα έλεγε και ο Αμερικάνος Μωυσής. Βρισκόμαστε λοιπόν στο «γύρνα τελευταίος!» και επειδή η αρχική...
τρομάρα πέρασε, ο κ. Τσιόδρας και όλη η Αριστοτέλους πίσω του, ακούγονται πλέον ως φωνή βοώντος εν τη ερήμω.
Προ τεσσάρων ημερών, η διαπίστωσή μου πως διολισθαίνουμε ανεπαισθήτως προς Σουηδία, κρίθηκε από αρκετούς φίλους ως ισοπεδωτική. Κατέστη όμως πολύ ήπια ως έκφραση, αφότου παρακολουθήσαμε την χθεσινή πανηγυρική κήρυξη της λήξης συναγερμού. Αυτήν τη φορά δεν έγινε με κάποιο υπαινιγμό του ανιψιού στο σιντριβάνι αλλά επισήμως από τον ίδιο τον θείο, με τέσσερις υπουργούς, υπό καρατόμηση ορισμένοι, να εξειδικεύουν…
Τι ακριβώς εξειδίκευσαν; Μα την ολόπλευρη συμμετοχή μας στον παγκόσμιο διαγωνισμό τουριστικής πλειοδοσίας: ποιος θα ανοίξει περισσότερο, ποιος θα ανοίξει πιο γρήγορα και ποιος θα υποδυθεί πιο πειστικά τον αμέριμνο. Η κυβέρνηση προτάσσει πια ξεκάθαρα τον οικονομικό κίνδυνο από τον υγειονομικό. Οι δε ενθουσιώδεις ακόλουθοι αναρωτιούνται, μήπως τελικά υπήρξαμε υπερβολικοί και κάτι ήξεραν οι Σουηδοί.
Ο καθένας μπορεί να αποτιμά όπως θέλει τις σχεδόν εικοσαπλάσιες απώλειες των Σουηδών, μιας και...επρόκειτο για γέρους και άρρωστους, άντε και μερικούς μετανάστες. Ωστόσο, είναι απλώς ψέμα, το να αποδοθεί σοβαρό μέρος της δικής μας προβλεπόμενης ύφεσης στα «αντισουηδικά» μέτρα του τελευταίου διμήνου. Αν ο υπόλοιπος κόσμος ήταν μια χαρά και εμείς ξαναρχίζαμε τώρα business as usual, τότε η ύφεση θα παρέμενε κάτω από 2-3%. Το κύριο πρόβλημα όμως βρίσκεται στον απρόθυμο πελάτη και εκεί κυρίως οφείλονται οι δυσμενείς προγνώσεις. Κανένα αληθινό δίλημμα δεν υπήρξε, όσον αφορά το τι έπρεπε να πράξουμε κατά το τέλος Φλεβάρη! Τώρα όμως αλλάζει…
Ακούσαμε χθες, ότι θα έρχονται οι τουρίστες, με αεροπλάνα τίγκα, χωρίς test, χωρίς καραντίνα κ.λπ. Μόνο μάσκες και αναπνευστήρες χρειάζεται να φέρουνε, αλλά κι αυτά θαλάσσης. Γιατί τελικώς δεν τρέχει τίποτε, καλούνται σε ένα ασφαλή και παρθένο τόπο, όπου ο Ξένιος Ζεύς, εν ανάγκη διασωληνώνει κιόλας. Κι όλα αυτά με την ίδια σοβαρότητα που πριν λίγες ημέρες ανακοίνωνε ο ίδιος υπουργός, στην ΟΝΝΕΔ, για τα «υγειονομικά διαβατήρια» που τάχα είχε κανονίσει.
Βέβαια, όσοι διαβάζουν μέσα από τις γραμμές, θα πρόσεξαν χθες και τους 20 αναλυτές test για τα νησιά και τις 600 κλίνες covid-19. Άρα οι δοκιμασίες τελικά θα γίνονται, αλλά αφού θα έχουν έρθει οι πελάτες κι αφού θα το έχουν διασπείρει εδώ. Και οι κλίνες αυτές τι άλλο μπορεί να σημαίνουν, αν όχι την ισχυρή πιθανολόγηση έξαρσης μέσα στο καλοκαίρι; Γιατί άραγε δεν τα κάναμε αυτά για τους νησιώτες, όσο μάλιστα το επιδημικό κύμα κορυφωνόταν; Επίσης, γιατί άραγε τα μέτρα για τις νέες αφίξεις προσφύγων κινούνται σε εντελώς άλλη κατεύθυνση, παρότι αυτοί προέρχονται από περιοχές με πολύ καλύτερο επιδημιολογικό profile;
Η δε διαβεβαίωση περί άμεσης υγειονομικής θωράκισης των νησιών και κάποιου επιχειρησιακού σχεδίου ενισχυμένης ικανότητας διαχείρισης κρούσματος στην Ελλάδα (!), αν δεν λέγονται αποκλειστικά για τους κουτόφραγκους, τότε ξεπερνούν τη συνήθη θαυματοποιία. Ένας δύσπιστος Θωμάς φαίνεται να είναι ο συμπολιτευόμενος Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γεωργ. Χατζημάρκος, ο οποίος διατυπώνει ρητά το αίτημα, να μην ανοίξουν καθόλου τα μικρά νησιά λόγω της παντελούς έλλειψης υγειονομικών υποδομών.
Ως απάντηση ήρθε η επίσημη ταξινόμηση των νησιών αυτών, ως προορισμών υποδεέστερης κατηγορίας, ανάλογα προς την «επικινδυνότητά» τους. Αυτή η υστέρηση μάλλον αποδόθηκε σε θέλημα Θεού! Πάντως θεωρήθηκε ως δεδομένη και μάλιστα αποτιμήθηκε από τον αναρμόδιο υπουργό Τουρισμού κι όχι από τον υπεύθυνο για όλα αυτά υπουργό Υγείας. Αυτά δεν μαρτυρούν απλώς ατελή προετοιμασία αλλά μάλλον αφόρητο ερασιτεχνισμό.
Όχι βέβαια προς όλους.
Η Aegean έτυχε άριστης μεταχείρισης χωρίς μάλιστα καμία υπόνοια «κρατικοποίησης». Ή καθαρή βοήθεια ή συρρίκνωση, απαίτησε ο ιδιωτικός ‘εθνικός’ μας αερομεταφορέας! Δεν ξέρω, αν αποφάσισε σε περίπτωση που μας ξαναχτυπήσει η πανδημία να αρνηθεί και πάλι τη μεταφορά δειγμάτων από τα νησιά, όπως έκανε στο πρώτο επιδημικό κύμα.
Με το στόμα ανοιχτό έμειναν ακτοπλόοι, ιδιοκτήτες ΚΤΕΛ, οδηγοί ΤΑΧΙ κ.λπ, που είχαν γίνει δέκτες αυστηρότατων οδηγιών και προβλεπόμενων ποινών για τους δικούς τους επιβάτες. Βέβαια, σε αυτήν την κυβέρνηση το δύο μέτρα και δύο σταθμά είναι ο κανόνας. Εννοείται, ότι με αφορμή αυτό, όλα θα συμπαρασυρθούν προς το πλέον επικερδές κι όχι προς το πλέον ασφαλές.
Τι λένε άραγε για όλα αυτά οι προνομιακοί μας πελάτες, δεδομένου ότι με βάση την κατάσταση σε Βρετανία, ΗΠΑ, Ρωσία αλλά και Κίνα, πρακτικώς η τελευταία ελπίδα είναι, να μονοπωλήσουμε τους Γερμανούς; Ας δούμε τι είπε εκ μέρους τους ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας κ. Μάας, για το πως θα παρακολουθούν την πορεία της επιδημίας στις διάφορες περιοχές και για τη συνεχή προσαρμογή των οδηγιών του ΥΠΕΞ που θα υπάρχει:
«Θέλουμε να κάνουμε τις ευρωπαϊκές καλοκαιρινές διακοπές και πάλι εφικτές φέτος - αλλά υπό υπεύθυνες συνθήκες. Για να γίνει αυτό, οι διακοπές πρέπει να είναι προβλέψιμες και, πάνω από όλα, ασφαλείς. Χρειαζόμαστε διπλή ασφάλεια: Πρώτον, την ασφάλεια πως οι πολίτες μας μπορούν να επιστρέψουν στη Γερμανία χωρίς περιορισμούς. Δεύτερον, η βεβαιότητα ότι δεν θα πληρώσουμε ακριβά για τον καλοκαιρινό τουρισμό με ένα δεύτερο κύμα λοιμώξεων. Επομένως, δεν θα υπάρξουν καλοκαιρινές διακοπές όπως το γνωρίζουμε φέτος. Ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για τη Βαλτική Θάλασσα ή τη Μεσόγειο: οι απαιτήσεις απόστασης και υγιεινής θα ισχύουν παντού..».
Άραγε στη χώρα με τα λιγότερα test στην Ευρώπη απευθύνεται;
Κατά τα άλλα, τα μέτρα στήριξης του εσωτερικού τουρισμού είναι ανεπαρκή, ενώ πολλά εξ αυτών προϋπήρχαν, για τις περιοχές που είχαν θιγεί από το προσφυγικό. Αφορούν κυρίως σε μικρότερες μονάδες που μπορούν να λειτουργήσουν κι έτσι τυχεροί θεωρούνται προορισμοί προσπελάσιμοι εύκολα, χωρίς αεροπλάνο, ενώ στον αντίποδα, βρίσκονται τα νησιά με μεγάλο μερίδιο στην κρουαζιέρα.
Αλλού θεωρείται, πως όλοι θα επιχειρήσουν να ανοίξουν αλλά … μινιμαλιστικά. Χωρίς ιδιαίτερες προετοιμασίες, με συρρικνωμένες υπηρεσίες, με υποβαθμισμένη λειτουργία κι όχι όλες οι μονάδες μιας εταιρείας. Εξάλλου, σε πολλές περιοχές πιστεύουν, ότι δεν υπάρχει ιός από καιρό και έχει επικρατήσει μάλλον η αγωνία για το οικονομικό. Ωστόσο, όλοι διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα των μέτρων όσο και για τη συνοδό διακινδύνευση.
Οι επιχειρήσεις που απευθυνόταν σε σχετικά υψηλότερα εισοδήματα και παρείχαν πιο εξατομικευμένες υπηρεσίες, θεωρούν ότι με κάποιο τρόπο θα δουλέψουν και φέτος. Το μεγάλο πρόβλημα θα είναι όμως στις βιομηχανικού τύπου μονάδες των μαζικών υπηρεσιών. Μερικοί θεωρούν, ότι το μοντέλο αυτό χρειάζεται επειγόντως αναδόμηση, γιατί αποκλείεται να καταστεί εκ νέου θελκτικό. Τα προβλήματα αυτών των επιχειρήσεων έρχονται να προεξοφλήσουν τα μέτρα για την κρατική ανάληψη της ευθύνης του κόστους της μαζικής ανεργίας ή της υποαπασχόλησης.
Ιδιαίτερα δύσκολα μπορεί να γίνουν τα πράγματα, για περιοχές που στοχεύουν στον υψηλό τουρισμό χωρίς όμως τις αντίστοιχες υποδομές. Το αναπτυξιακό μοντέλο κατά το οποίο δεν υπάρχουν δημόσιες τουαλέτες, γιατί όλο και κάποιος μαγαζάτορας θα προσφερθεί, αν τυχόν ο τουρίστας επείγεται, πνέει τα λοίσθια. Είναι εντελώς ξεπερασμένο υπό τις νέες συνθήκες. Κάτι παρόμοιο ισχύει για τις αναιμικές υποδομές περίθαλψης ή για τις περιβαλλοντοκτόνες πολιτικές. Μέχρι τώρα ίσχυσε το : «Αφήστε να τα ρυθμίσει η αγορά! » .Τώρα πια;
Η υγειονομική κρίση, παντού, υπογράμμισε τις ανισότητες. Μια νέα μορφή ανισότητας ετοιμάζεται να αναδειχθεί στους τουριστικούς προορισμούς. Σε αντίθεση με τους πιο ηλικιωμένους τουρίστες που θα το σκεφτούν πολύ, οι νεώτεροι στου Λαγανά, στις Μπενίτσες, στο Φαληράκι, στα Μάλια δεν θα είναι τόσο επιφυλακτικοί, ούτε καν ευάλωτοι οι ίδιοι. Ίσως λοιπόν το δουν ακόμη κι ως ευκαιρία.
Η υγειονομική συμπεριφορά τους δεν είναι προβλέψιμη. Αυτοί οι τόποι μπορεί, αν δεν επιτηρηθούν, να αποτελέσουν εκκολαπτήριο. Ο λογαριασμός θα πληρωθεί σε κάποιο χωριό, όπου θα το μεταφέρει κάποια ξενοδοχοϋπάλληλος σε κάποιον ηλικιωμένο ή άρρωστο, κι ο οποίος ως μεμονωμένο κρούσμα δεν θα τύχει της σημερινής προσοχής (μιθριδατισμός) Κι αν τυχόν είναι το θύμα κάποιος νεότερος, τότε μπορεί να είχε …. υποκείμενα νοσήματα. Φυσικά δεν είναι όλοι οι νησιώτες προσηλωμένοι στα διαφυγόντα κέρδη, ωστόσο οι υπόλοιποι δεν έχουν εξίσου δυνατή φωνή.
Ο παρήγορος μύθος της ταχείας ανάκαμψης (σενάριο V) θέτει το ρητορικό ερώτημα: Τι θα γινόταν στην οικονομία αν ….; Μα θα τρώγαμε με χρυσά κουτάλια! Αν δεν μας είχε έλθει ο corona virus, η οικονομία πήγαινε πρίμα, ποιος θυμάται τώρα τους αριθμούς; Όταν η μονοφωνία των ΜΜΕ παρασιωπά οφθαλμοφανή γεγονότα, λογικό είναι, όταν μπαίνουμε στον χώρο των εικασιών, να κάνει party. Για αυτό εξάλλου μπαίνουμε τόσο συχνά στον χώρο των εικασιών.
Προς το παρόν, το menu συνεχίζει να περιλαμβάνει κάμποσο θα, με μπόλικο αν.
ΠΗΓΗ: tvxs.gr
