Γιώργος Ρούσσος
Η καλύτερη κινηματογραφική εβδομάδα του 2016 μας υποδέχεται με οκτώ νέες ταινίες να πραγματοποιούν την εμφάνισή τους στις Αίθουσες. Ξεχωρίζουν οι νέες δημιουργίες των Κεν Λόουτς και Όλιβερ Στόουν, «Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ» και «Σνόουντεν», αντίστοιχα. Αξιόλογες προτάσεις...
αποτελούν επίσης, το φιλμ «Μόνος στο Βερολίνο» του Βίνσεντ Πέρεζ, με την εξαιρετική Έμμα Τόμσον, το ασπρόμαυρο «Αφερίμ» από τη Ρουμανία, αλλά και το «Invisible» του Δημήτρη Αθανίτη. Σήμερα το βράδυ σηκώνει αυλαία το 57ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, με το Tvxs.gr να δίνει και φέτος το παρών μεταφέροντας το στίγμα και τον παλμό του σημαντικότερου ελληνικού φεστιβάλ: Αυλαία για το 57ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με το «Paterson» του Τζιμ Τζάρμους.
«Μόνος στο Βερολίνο» (Alone in Berlin - 2016) του Βίνσεντ Πέρεζ (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία)
Βερολίνο, 1940. Η πόλη έχει παραλύσει από το φόβο. Ο Όττο (Μπρένταν Γκλίσον) και η Άννα Κουάνγκελ (Έμμα Τόμσον), είναι ένα ζευγάρι το οποίο ζει σ' ένα φτωχικό διαμέρισμα και προσπαθεί, όπως όλοι οι άλλοι, να αποφύγει τους κινδύνους της ζωής υπό την καταπιεστική ναζιστική κυβέρνηση. Όταν, όμως, ο μοναχογιός τους σκοτώνεται στο μέτωπο, η απώλεια τους οδηγεί σε μια απίστευτη πράξη αντίστασης. Αρχίζουν να αφήνουν καρτ ποστάλ παντού στην πόλη, στις οποίες γράφουν μηνύματα ενάντια στον Χίτλερ και τους Ναζί. Αν τους πιάσουν, η εκτέλεση είναι σίγουρη. Σύντομα, η καμπάνια τους πέφτει στην προσοχή ενός ερευνητή της Γκεστάπο (Ντάνιελ Μπρουλ) και ένα φονικό παιχνίδι ξεκινά. Όμως, το παιχνίδι αυτό ενδυναμώνει την αποφασιστικότητα του Όττο και της Άννα, αλλά και την μεταξύ τους αγάπη, που φουντώνει, καθώς ενώνονται στην χαμηλών τόνων αλλά βαθιά τους επανάσταση.
Στην τρίτη μεγάλου μήκους δημιουργία του, ο Ελβετός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός, Βίνσεντ Πέρεζ, μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη μία απίστευτη αληθινή ιστορία. Το ομώνυμο μυθιστόρημα του Χανς Φαλάντα, μετατρέπεται σε μια συγκλονιστική ταινία για τη δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος, απέναντι στην καταπίεση και τον φασισμό, αλλά και την αξία του κουράγιου και της ελπίδας. Πρωταγωνιστούν τρεις σπουδαίοι και καταξιωμένοι ηθοποιοί: η Έμμα Τόμσον, ο Μπρένταν Γκλίσον και ο Ντάνιελ Μπρουλ. Το όμορφο μουσικό σκορ υπογράφει ο ελληνικής καταγωγής, καταξιωμένος συνθέτης, Αλεξάντρ Ντεσπλά.
«Αυτή ήταν η καθημερινή ζωή των Γερμανών κατοίκων στην δεκαετία του ’40. Αυτό που είναι μοναδικό σε αυτήν, είναι ότι αποκαλύπτει, πώς έμοιαζε η ζωή στο Βερολίνο σ' ένα απολυταρχικό καθεστώς. Η χώρα δεν τελούσε υπό κατοχή αλλά για όσους δεν συμφωνούσαν με το καθεστώς, ήταν μια μορφή κατοχής. Και για μένα ήταν μια ιστορία, την οποία ένιωθα προσωπική. Η οικογένεια της μητέρας μου έχει δραπετεύσει από τη Γερμανία - όταν έχεις γερμανικό αίμα, έχεις τόσα ερωτήματα. Ήθελα να τα απαντήσω αυτά τα ερωτήματα. Το βιβλίο του Φαλάντα με ανάγκασε να ψάξω την οικογενειακή μου ιστορία. Είχα εγκαταλείψει την σκηνοθεσία, γιατί πίστευα, ότι δεν είχα άλλες ιστορίες να πω, αλλά όταν διάβασα το βιβλίο, όλα άλλαξαν» - Βίνσεντ Πέρεζ.
«Σνόουντεν» (Snowden - 2016) του Όλιβερ Στόουν (Η.Π.Α., Γαλλία, Γερμανία)
Το 2013, ο Έντουαρντ Σνόουντεν (Τζόζεφ Γκόρντον-Λέβιτ) αφήνει κρυφά τη δουλειά του στην Υπηρεσία Εθνικής Ασφαλείας (National Security Agency, NSA) των Η.Π.Α. και πετά στο Χονγκ Κονγκ για να συναντηθεί με τους δημοσιογράφους Γκλεν Γκρίνγουολντ, (Ζάκαρι Κουίντο) και Ίβεν Μακάσκιλ (Τομ Γουίλκινσον), αλλά και τη σκηνοθέτιδα Λόρα Πόιτρας (Μελίσα Λίο). Ο Σνόουντεν, ο οποίος εργαζόταν για την NSA και την CIA ως υψηλόβαθμος τεχνικός διαχειριστής ηλεκτρονικών συστημάτων, ανακαλύπτει ότι η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών παρακολουθεί όλες τις ψηφιακές επικοινωνίες - όχι μόνο ξένων κυβερνήσεων και τρομοκρατικών ομάδων, αλλά και όλων των Αμερικανών πολιτών. Απογοητευμένος πλέον από τη δουλειά του, συγκεντρώνει σχολαστικά εκατοντάδες χιλιάδες απόρρητα έγγραφα, που αποκαλύπτουν την πλήρη έκταση των υποκλοπών, εγκαταλείπει την αγαπημένη του Λίντσεϊ Μιλς (Σαϊλίν Γούντλι) και βρίσκει το θάρρος να ακολουθήσει την προσωπική ηθική και τις αρχές του.
Ο καταξιωμένος σκηνοθέτης Όλιβερ Στόουν, μέσα από τη νέα του ταινία, παρουσιάζει την προσωπική του ματιά σε μία από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες του 21ου αιώνα, τον άνθρωπο που έβγαλε στη δημοσιότητα το θέμα για την ύπαρξη προγραμμάτων μαζικής παρακολούθησης, που διενεργούσε το αμερικανικό κράτος. Ο κινηματογράφος ως μορφή τέχνης δεν αποτελεί μέσο εκμάθησης της ιστορίας, όμως, ο Όλιβερ Στόουν έχει την εμπειρία και την ικανότητα, μέσα από μία αξιόλογη ταινία μυθοπλασίας, να παρουσιάσει τη ζωή και το έργο του Έντουαρντ Σνόουντεν, χωρίς να πέσει στους συνήθεις κινδύνους που επιφέρει μία βιογραφία. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης, ουσιαστικά παρουσιάζει τα γεγονότα με σχετική αντικειμενικότητα, αφήνοντας στον θεατή το δικαίωμα να κρίνει τις εξελίξεις. Το φιλμ ολοκληρώνεται μ' ένα όμορφο και συγκινητικό φινάλε που εκπλήσσει ευχάριστα.
«Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ» (I, Daniel Blake - 2016) του Κεν Λόουτς (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Βέλγιο)
Ο Ντάνιελ Μπλέικ είναι ένας 59χρονος ξυλουργός, ο οποίος έπειτα από ένα σοβαρό καρδιακό επεισόδιο θα πρέπει να σταματήσει να δουλεύει, μέχρις ότου η καρδιά του γίνει ξανά πιο δυνατή. Η γιατρός του τον κρίνει ακατάλληλο για εργασία, όμως οι κοινωνικές υπηρεσίες του Νιούκαστλ, όπου ζει, θεωρούν ότι δεν δικαιούται το ανάλογο επίδομα, μα το επίδομα κάποιου που θα έπρεπε να ψάχνει για δουλειά. Η γραφειοκρατία τον οδηγεί σε αδιέξοδο. Μέσα από την περιπέτεια αυτή, διασταυρώνεται με μια ανύπαντρη μητέρα και τα δύο παιδιά της. Βρίσκοντας αναπάντεχη οικογενειακή θαλπωρή ο ένας στον άλλο, ενώνουν τις δυνάμεις τους και προσπαθούν να αντισταθούν στις δυσκολίες.
Δύο χρόνια μετά το υπέροχο «Jimmy's Hall» (2014), ο Κεν Λόουτς διαψεύδει ευτυχώς τις φήμες, που τον ήθελαν να σταματάει την σκηνοθεσία ταινιών μυθοπλασίας και επιστρέφει εντυπωσιακά (Χρυσός Φοίνικας στο 69ο Φεστιβάλ των Καννών) μ' ένα πολιτικό σινεμά υψηλών δυνατοτήτων, με έντονη κριτική ματιά, αλλά και με κοινωνικές ευαισθησίες. Το φιλμ «Εγώ, ο Ντάνιελ Μπλέικ» (I, Daniel Blake - 2016), φέρνει την υπογραφή του μόνιμου πλέον συνεργάτη του και σεναριογράφου, Πολ Λάβερτι, ενώ το φιλμ διακατέχεται από την σπουδαία ερμηνεία του πρωταγωνιστή Ντέϊβ Τζονς και σε δεύτερο επίπεδο, της Χέϊλι Σκουάιρς, στην πρώτη τους συνεργασία με τον καταξιωμένο Βρετανό σκηνοθέτη.
«Αφερίμ» (Aferim - 2015) του Ράντου Τζούντε (Ρουμανία, Βουλγαρία, Τσεχία, Γαλλία)
Το 1835 ένας αστυνομικός και ο γιος του διασχίζουν τη ρουμανική ύπαιθρο, αναζητώντας έναν τσιγγάνο σκλάβο, που κατηγορείται πως πλάνεψε τη γυναίκα του τοπικού άρχοντα. Αυτός ο δημόσιος υπάλληλος με υπερβολικό ζήλο, που θυμίζει σερίφη βγαλμένο από οπερέτα, οργώνει με το άλογό του τα άγρια Βαλκάνια και δεν χάνει ευκαιρία να μαθαίνει στο βλαστάρι του το νόημα της ζωής. Στη μικρή τους Οδύσσεια συναντούν ανθρώπους διαφορετικών εθνοτήτων και πεποιθήσεων: Τούρκους και Ρώσους, Χριστιανούς και Εβραίους, Ρουμάνους και Ούγγρους. Όλοι τους βρίσκονται απέναντι ο ένας στον άλλο, αναπαράγοντας προκαταλήψεις που περνάνε από γενιά σε γενιά. Ακόμα και όταν βρίσκουν τον σκλάβο, η περιπέτεια τους απέχει πολύ απ’ το τέλος της...
Ένα εξαιρετικό φιλμ, από το «Νέο Ρουμάνικο Κύμα». Μία μοναδική πολιτισμική καταγραφή του 19ου αιώνα μέσα από ένα Βαλκανικό Γουέστερν γυρισμένο ασπρόμαυρο, το οποίο φέρνει στη ζωή την κακοφωνία των καιρών και εξερευνά θεματικά ίχνη του παρελθόντος που η τροχιά τους φαίνεται να φτάνει μέχρι το ιστορικό παρόν. Η ταινία του Ράντου Τζούντε, τιμήθηκε με την Αργυρή Άρκτος Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, ενώ παράλληλα αποτελεί και την Επίσημη Πρότασης της Ρουμανίας για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας για το 2016.
«Invisible» (2015) του Δημήτρη Αθανίτη (Ελλάδα)
Ένα σύγχρονο, αστικό γουέστερν όπου ένας μοναχικός, διαζευγμένος πατέρας χάνει άδικα τη δουλειά του και ετοιμάζει την εκδίκησή του. Η νέα δημιουργία του Δημήτρη Αθανίτη, «Invisible», έχοντας τιμηθεί με τρία Βραβεία στο Ελληνικό Φεστιβάλ του Λονδίνου (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Α’ Ανδρικού Ρόλου) και πραγματοποιώντας την ελληνική της πρεμιέρα στο πλαίσιο του 56ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, αλλά και στο Διαγωνιστικό Τμήμα του 28ου Πανοράματος Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, κυκλοφορεί πλέον στις Κινηματογραφικές Αίθουσες.
Πρωταγωνιστούν οι: Γιάννης Στάνκογλου, Κόρα Καρβούνη, Κώστας Ξυκομηνός, Ευα Στυλάντερ, Μενέλαος Χαζαράκης, Βιργινία Ταμπαροπούλου, Νικολίτσα Ντρίζη, Θανάσης Μπουρλιάσκος και ο μικρός Χρήστος Μπενέτσης. Η πρωτότυπη μουσική της ταινίας είναι από τον Papercut και η φωτογραφία είναι του Γιάννη Φώτου. Το σενάριο της ταινίας υπογράφουν ο Δημήτρης Αθανίτης με τον Γιώργο Μακρή.
«Blood Father: Βίαιη Δικαιοσύνη» (Blood Father - 2016) του Ζαν Φρανσουά Ρισέ (Γαλλία)
H 17χρονη Lydia (Έριν Μοριάρτι) είναι ο στόχος ενός ανελέητου ανθρωποκυνηγητού. Ο φίλος της είναι έμπορος ναρκωτικών και την έχει παγιδέψει σε μια πλεκτάνη, εξαιτίας της οποίας ένα καρτέλ ναρκωτικών την αναζητά παντού, γιατί θεωρεί, ότι έχει κλέψει χρήματα. Ο μοναδικός της σύμμαχος είναι ο πατέρας της (Μελ Γκίμπσον). Ο ίδιος έχει μπλεξίματα με τον νόμο, έχει υπάρξει κατάδικος, μα πάνω απ΄όλα είναι αποφασισμένος να προστατεύσει την κόρη του. Έστω και για πρώτη φορά στη ζωή του, σκοπεύει να κάνει το σωστό.
Η νέα ταινία του Γάλλου σκηνοθέτη, Ζαν Φρανσουά Ρισέ (Mesrine Part 1: Killer Instinct / Mesrine Part 2: Public Enemy - 2008, Θα μείνει μεταξύ μας - 2015), είναι μία περιπέτεια εκδίκησης και έχει ως πρωταγωνιστή της, τον βραβευμένο με Όσκαρ σκηνοθέτη και ηθοποιό, Μελ Γκίμπσον (Braveheart - 1995). Η ιστορία βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Peter Craig, ο οποίος συμμετέχει και στη συγγραφή του σεναρίου. Πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Μελ Γκίμπσον, Ελίζαμπεθ Ρομ, Γουίλιαμ Μέϊσι, Ράϊαν Ντόρσεϊ, Έριν Μοριάρτι, Ντιέγκο Λούνα, Τόμας Μαν, Μάϊκλ Παρκς
«7 Λεπτά Μετά τα Μεσάνυχτα» (A Monster Calls - 2016) του Χουάν Αντόνιο Μπαγιόνα (Ισπανία, Η.Π.Α.)
Ο Κόνορ είναι 12 ετών και θα πρέπει να διαχειριστεί την πολύ σοβαρή ασθένεια της μητέρας του, πράγμα που τον αναγκάζει να περνάει πολύ χρόνο με την καθόλου συμπαθή γιαγιά του. Επιπλέον, έχει να αντιμετωπίσει τον καθημερινό εκφοβισμό από τους συμμαθητές του, ενώ ο πατέρας του βρίσκεται μίλια μακριά με νέα σύζυγο και άλλο παιδί. Ξαφνικά ένα βράδυ, λίγο μετά τα μεσάνυχτα ένα τέρας εμφανίζεται στο παράθυρο του Κόνορ και απαιτεί από αυτόν, να τον ακούσει. Θα του διηγηθεί τρεις ιστορίες και μετά ως αντάλλαγμα θα πρέπει ο Κόνορ να του διηγηθεί την δική του ιστορία.
Το «7 Λεπτά Μετά τα Μεσάνυχτα», αποτελούν την τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του Ισπανού δημιουργού, Χουάν Αντόνιο Μπαγιόνα. Μία όμορφη, συμβολική ιστορία μυστηρίου με καλή ατμόσφαιρα και αξιόλογο σύνολο ηθοποιών, από τον σκηνοθέτη των ταινιών «Ορφανοτροφείο» (The Orphanage - 2007) και «The Impossible» (2012). Το φιλμ βασίζεται στο πολυβραβευμένο μυθιστόρημα «Το Τέρας Έρχεται» του Πάτρικ Νες, το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη. Πρωταγωνιστούν: Φελίσιτι Τζόουνς, Σιγκούρνι Γουίβερ, Λούις ΜακΝτάγκαλ, Τόμπι Κέμπελ, Τζέραλντιν Τσάπλιν, Λίαμ Νίσον. Μια άγρια και ταυτόχρονα τρυφερή ταινία για το κουράγιο, την πίστη και την αλήθεια.
«Στη Σκιά του Φόβου (Under the Shadow - 2016) του Μπαμπάκ Ανβάρι (Ιράν, Λατάρ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιορδανία)
Τεχεράνη 1988: Ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ συνεχίζεται για όγδοη χρονιά. Οι προσπάθειες της Σιντέχ να επιστρέψει στις ιατρικές σπουδές της αποβαίνουν άκαρπες, λόγω του ακτιβίστικου παρελθόντος της. Ο σύζυγός της υπηρετεί στον πόλεμο Ιράν - Ιράκ και οι επιδρομές πλησιάζουν επικίνδυνα το διαμέρισμα τους. Φίλοι και συγγενείς αποχωρούν ατάκτως από την πόλη και η Σιντέχ μένει μόνη με τη μικρή της κόρη Ντόρσα, η οποία αρρωσταίνει όλο και περισσότερο. Αρχικά η Σιντέχ αποδίδει τη συμπεριφορά του παιδιού της σε μια χαμένη κούκλα, αλλά με δισταγμό συνειδητοποιεί, ότι απόκοσμα πνεύματα τους στοιχειώνουν.
Η «Σκιά του Φόβου» αποτελεί το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Ιρανού δημιουργού Μπαμπάκ Ανβάρι, ο οποίος αναμιγνύει ιστορικά στοιχεία και κοινωνική κριτική, σ' ένα κλασικό θρίλερ. Η ερμηνεία της Νάργκες Ρασίντι, αναδεικνύει μια γυναίκα δυναμική και κουρασμένη από την κοινωνία, που της στερούσε συνεχώς την ανεξαρτησία της, καθώς παλεύει με φυσικές και υπερφυσικές δυνάμεις για να σώσει την ίδια και το παιδί της. Η ταινία προβλήθηκε στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του 22ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας, όπου και απέσπασε το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου, ενώ αξίζει να σημειώσουμε, ότι αποτελεί την επίσημη πρόταση του Ηνωμένου Βασιλείου για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.
