Του ΓΙΩΡΓΟΥ Χ. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ
«Ήρθε η ώρα της Αριστεράς» ακούστηκε, χθες, στην αίθουσα της Αθηναΐδας.
Αλλά τι κομίζει η Αριστερά, αν όντως ήρθε η ώρα της;
Πέραν της ακύρωσης του Μνημονίου, της εθνικοποίησης...
των τραπεζών και της δήμευσης των περιουσιών των φοροφυγάδων η Αριστερά του κ. Αλ. Τσίπρα κομίζει και μία νέα συμβολική τάξη, μέσω της κουλτούρας των «άσπρων πουκάμισων» που παραπέμπει στο ζιβάγκο του Αντρέα Παπανδρέου.
Δεν είναι καθόλου τυχαία η αντίδραση του ευαίσθητου στην παχυσαρκία Θ. Πάγκαλου, αλλά ακραίου σε ό,τι αφορά τα ανοιχτά, αγραβάτωτα πουκάμισα και τους απεριποίητους σβέρκους. Ο ύμνος στη γραβάτα του πρώην υπουργού παραπέμπει στην υπεράσπιση της «σημαίας» της απερχόμενης πολιτικής τάξης. Γιατί είναι αλήθεια, ότι η ενδυμασία, το πώς κάθεται-αναπαύεται, πως περπατάει ή κοιμάται (οι Μασάι κοιμούνται όρθιοι) ένας άνθρωπος ποικίλλουν ανάλογα με τις κοινωνίες, την αγωγή, τους κανόνες καλής συμπεριφοράς, τη μόδα, το γόητρο και το κύρος. Δεν είναι τυχαίο το ενδυματολογικό αλαλούμ στα τέλη του 19ου αιώνα, όταν οι Έλληνες ντύνονταν με φουστανέλα και… ρεντιγκότα.
«Η στάση του σώματος, οι χειρονομίες, οι ενδυμασίες, η έκφραση του προσώπου, ολόκληρη η εξωτερική συμπεριφορά…», το πώς τρως, αφοδεύεις, συνουσιάζεσαι, πλένεσαι κ.ά., όλα συνιστούν την έκφραση του ανθρώπου στο σύνολό του, όλα είναι πολιτισμικές, τουτέστιν κοινωνικές και ιστορικές λειτουργίες σύμφωνα με τον Νόρμπερτ Ελίας (Ο πολιτισμός των ηθών). Συνεπώς και η πολιτιστική διαδικασία, που είναι η ενσωμάτωση των κοινωνικών περιορισμών και κανόνων από ένα άτομο, έχει μία ιστορία. Συγχρόνως, η κοινή ενδυμασία δημιουργεί μία κοινότητα συναισθήματος, το ανήκειν κάπου. Συνεπώς, αν φοράς άσπρο πουκάμισο είσαι αριστερός, και αν φοράς γραβάτα δεξιός!
Έτσι, τα επινοημένα προϊόντα του πολιτισμού γίνονται σύμβολα και επιβάλλονται για δημιουργήσουν ένα κοινό πεδίο ευαισθησίας, ένα κοινό τόπο συναισθηματικής συναίνεσης, το συνανήκειν.
Γιατί μας ενδιαφέρει, τώρα, εμάς αυτή η «πολιτιστική διαδικασία»;
Γιατί μία πολιτική αλλαγή ή θα επιβάλλει έναν άλλο τρόπο και ρυθμό στους ανθρώπους, που θα εσωτερικευθούν, θα γίνουν οι νέοι κανόνες και θα μοιάζουν φυσικοί (έξεις), ή θα αποτύχει.
Με άλλα λόγια, η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και της κοινωνίας για να εδραιωθεί, θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα σύστημα νέων ηθών, που ήδη φέρουν και βιώνουν τα μέλη του πολιτικού πυρήνα της αλλαγής και που έρχεται να απαντήσει στη σήψη της κυρίαρχης κουλτούρας, συνιστώντας ένα εναλλακτικό και συνάμα γοητευτικό σύστημα νέων αξιών και κανόνων, το μπόλι δηλαδή που θα ενοφθαλμιστεί στην κοινωνία, αφού πρώτα το «μαχαίρι» (κατάκτηση πολιτικής εξουσίας) χαράξει τον κορμό.
Η «καθημερινότητα» ήταν το συγκριτικό πλεονέκτημα των ΗΠΑ. Γιατί εκεί που ο «νέος, σοβιετικός άνθρωπος» δεν προέκυψε ποτέ (επιμονή στην ποσότητα), ο «Αμερικανός άνθρωπος» (ο καταναλωτικός άνθρωπος) επικράτησε παντού.
Να γιατί, σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα, δεν πρέπει να ανήκουμε στη Δύση! Αλλά τότε που να ανήκουμε;
Στην Ελλάδα;
Αυτόν τον πολιτιστικό προσδιορισμό για το που ανήκουμε, δεν μας τον παρέχει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ με θετικό αλλά με αρνητικό τρόπο.
Ποια είναι λοιπόν η απάντηση στον νέο-Έλληνα άνθρωπο, που βρίσκεται σε σημείο προϊούσας σήψης; Φέρνει η Αριστερά την ελπίδα της ανανέωσής του;
Μέχρι τώρα τα «άσπρα πουκάμισα» μοιάζουν δραματικά αδειανά και παραπέμπουν σε σύμβολα που ευνουχίζουν, καθώς παγιδεύουν το υποκείμενο μέσα στη συμβολική τάξη της παλιάς εξουσίας, χωρίς να του παρέχουν τα νοηματικά πολιτιστικά στοιχεία της άρνησής της και της χειραφέτησής του.
ΠΗΓΗ: radar-gr
