6 Οκτ 2011

«Σούπερ ομόλογα» κατά της κρίσης;


Μία κοινή πρόταση για την εκτόνωση της κρίσης χρέους κάνουν οικονομολόγοι από οκτώ ευρωπαϊκές χώρες: 
νέα, πανευρωπαϊκά ομόλογα διαβαθμισμένου κινδύνου, τα οποία θα υποκαταστήσουν τα σημερινά...
ομόλογα υπερχρεωμένων χωρών.
Οι εννέα οικονομολόγοι-καθηγητές πανεπιστημίων και business schools, μεταξύ αυτών και ο Έλληνας Δημήτρης Βυανός, υποστηρίζουν, ότι έτσι μπορεί να μην επιλυθεί αμέσως η κρίση χρέους, αλλά σίγουρα θα σπάσει ο σημερινός φαύλος κύκλος μεταξύ ταμειακών και τραπεζικών κρίσεων, όπως δηλώνει στην Deutsche Welle ο καθηγητής Οικονομικών στο πανεπιστήμιο HEC των Παρισίων Νταβίντ Τεσμάρ, που συνυπογράφει τη σχετική πρωτοβουλία.

«Δεν δημιουργούμε πρόσθετα χρέη, απλώς προτείνουμε έναν μηχανισμό με τον οποίο δίνεται στο σημερινό χρέος μία διαφορετική συσκευασία και ένας κοινός ευρωπαϊκός παρονομαστής, με έναν πολύ απλό τρόπο: 
παίρνουμε τα εθνικά χρέη των κρατών - μελών της ευρωζώνης σε αναλογία με το ΑΕΠ τους και τα βάζουμε σε ένα κοινό ταμείο, το οποίο στη συνέχεια θα εκδώσει ένα νέο εργαλείο χρέους, που ονομάζουμε European Safe Bonds. Αυτό το ομόλογο είναι απολύτως ασφαλές, γιατί αντικατοπτρίζει τον μέσο όρο πιστωτικού κινδύνου στην Ευρωζώνη. Ανταποκρίνεται στην αυξημένη διεθνή ζήτηση για σίγουρες επενδύσεις και βοηθάει το ευρώ να γίνει διεθνές αποθεματικό νόμισμα, όπως το δολάριο».

Ευρωπαϊκά ομόλογα «δύο ταχυτήτων»

Φυσικά τα παλαιά χρέη δεν εξαφανίζονται. 
Θα αποπληρωθούν σε εύθετο χρόνο, όχι όμως απευθείας στους πιστωτές, αλλά στο κοινό ταμείο που θα έχει αναλάβει μέχρι τότε την ανασυσκευασία χρέους και την έκδοση της επόμενης γενιάς ομολόγων. 
Με τη διαφορά ότι τα νέα ομόλογα θα είναι δύο ταχυτήτων. 
Το ελληνικό χρέος, σε μεγάλο βαθμό, δεν θα καλύπτεται από τα ασφαλή  European Safe Bonds, αλλά θα ενταχθεί σε μία δεύτερη κατηγορία ομολόγων υψηλότερου κινδύνου, τα Junior Bonds, εξηγεί ο καθηγητής Τεσμάρ:
«Αυτό σημαίνει ότι ο επενδυτής θα έχει ρίσκο, αλλά το ρίσκο του είναι σαφώς προσδιορισμένο και εύκολα αναγνωρίσιμο. Στην περίπτωση της Ελλάδας ένα πιθανό σενάριο είναι, ότι, εφόσον κηρυχθεί πιστωτικό γεγονός και υπάρξει στάση πληρωμών για ένα κομμάτι του ελληνικού χρέους, τότε το κομμάτι που θα αποπληρωθεί θα ενταχθεί στα ασφαλή Senior Bonds, ενώ το άλλο κομμάτι που δεν αποπληρώνεται θα μπει στα Junior Bonds. 
Αυτό σημαίνει βέβαια, ότι σε περίπτωση μερικής στάσης πληρωμών, κάποιοι επενδυτές θα χάσουν τα χρήματά τους».

«Το χρέος πρέπει να γίνει πιο ακριβό»

Αν πράγματι εκδοθούν ομόλογα δύο ταχυτήτων, τότε για την Ελλάδα ο νέος δανεισμός θα γίνει πιο ακριβός και πιο δύσκολος. Αλλά αυτό είναι και το σωστό, λέει ο καθηγητής Τεσμάρ, γιατί η πληθώρα φτηνού και δανεικού χρήματος είναι μία από τις βασικές αιτίες της σημερινής κρίσης.

«Πιστεύουμε ότι η σημερινή κατάσταση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην προσπάθεια των επενδυτών να βρουν ασφαλές καταφύγιο για τα χρήματά τους. Για να το καταφέρουν αυτό κάποιοι είχαν επενδύσει μαζικά σε ομόλογα Γερμανίας, Ελβετίας ή Ηνωμένων Πολιτειών, προκαλώντας ανισορροπίες στις διεθνείς αγορές.
Άλλοι κατέφυγαν σε ομόλογα Ελλάδας ή Ισπανίας θεωρώντας τα σίγουρη επένδυση, με αποτέλεσμα να διογκωθεί το ιδιωτικό και δημόσιο χρέος σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία ή η Ιρλανδία. Όλοι ήθελαν να δώσουν δάνεια σε αυτές τις χώρες, πιστεύοντας ότι θα τα πάρουν πίσω και με το παραπάνω».

Η «πρόταση των εννέα» παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και θα συζητηθεί σύντομα και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Ποια ήταν η αντίδραση των ειδικών στην Ουάσιγκτον;
«Άρχισαν ήδη να επεξεργάζονται την πρότασή μας. Έχουν φυσικά τους δικούς τους οικονομολόγους στο ΔΝΤ, πρέπει να κάνουν τους δικούς τους υπολογισμούς, αλλά ναι, έχουμε θετικό feedback . Φαίνεται ότι ενδιαφέρονται»

Γιάννης Παπαδημητρίου
Υπεύθ. σύνταξης: Βιβή Παπαναγιώτου

ΠΗΓΗ: παρέμβαση