Ένα χάπι που θα ευνοεί την ηθική συμπεριφορά, ένα άλλο που θα καταπολεμά το ρατσισμό, μία θεραπεία που θα αυξάνει το αίσθημα αλληλεγγύης προς άλλους λαούς. Αν και όλα αυτά μπορεί να ακούγονται ως επιστημονική φαντασία, η σύγχρονη φαρμακευτική επιστήμη.. ετοιμάζεται να μεταβάλει την ίδια την ηθική μας υπόσταση.
Φάρμακα, όπως το Prozac (Seroxat), ικανά να μεταβάλουν τη διάθεση του ασθενούς, επηρεάζουν ήδη την ηθική συμπεριφορά, ενώ επιστήμονες προβλέπουν ότι στο μέλλον τέτοια «χειραγώγηση» θα καταστεί πολύ ευκολότερη. «Το επιστημονικό αυτό πεδίο βρίσκεται στα σπάργανα, αλλά απέχει πολύ από την επιστημονική φαντασία», λέει ο δρ. Γκι Καχάνε, επικεφαλής του Κέντρου Νευροηθικής της Οξφόρδης.
«Τέτοια φάρμακα υπάρχουν ήδη, αλλά προτιμούμε να μην τα θεωρούμε ως ικανά να μεταβάλουν τις ηθικές μας αξίες και τη συμπεριφορά μας. Το Prozac, για παράδειγμα, μειώνει την επιθετικότητα και την πικρία του χρήστη απέναντι στο περιβάλλον, καθιστώντας τον πιο ευχάριστο. Το Oxytocin, λεγόμενο και "ορμόνη του έρωτα", ενισχύει τα συναισθήματα αλληλεγγύης, μειώνοντας παράλληλα το άγχος. Οι επιστήμονες θα δημιουργήσουν κι άλλα τέτοια σκευάσματα και θα επινοήσουν άλλους -αποτελεσματικότερους- τρόπους λήψης τους», λέει ο δρ. Καχάνε.
Ο φαρμακολογικά προκαλούμενος αλτρουισμός, όμως, μπορεί να χαρακτηρισθεί «ηθική συμπεριφορά»; Ο δρ. Καχάνε λέει: «Μπορούμε να μεταβάλουμε τις συναισθηματικές αντιδράσεις των ανθρώπων, αλλά αυτό δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί βελτίωση της ηθικής τους συμπεριφοράς. Μου φαίνεται απίθανο οι άνθρωποι να σπεύσουν να πάρουν ένα χάπι που θα τους κάνει πιο ηθικούς».
Ο Ρουντ τερ Μέλεν, επικεφαλής της έδρας Βιο-ηθικής του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ, επισημαίνει ότι ενώ ορισμένα φάρμακα μπορεί να ευνοήσουν την ηθική συμπεριφορά, άλλα φάρμακα (ή ακόμη και τα ίδια) μπορεί να έχουν αντίθετο αποτέλεσμα. «Ενώ το Oxytocin μπορεί να σε κάνει πιο εύπιστο και πρόθυμο να συνεργαστείς με άλλα μέλη του κοινωνικού σου κύκλου, μειώνει την αλληλεγγύη που νιώθεις για άλλους ανθρώπους, εκτός του κοινωνικού σου κύκλου», λέει ο δρ. Μέλεν, που τονίζει ωστόσο ότι φάρμακα ικανά να μεταβάλουν τη συμπεριφορά μπορεί να αποδειχθούν χρησιμότερα στην αντιμετώπιση του εγκλήματος από ότι οι φυλακές.
www.kathimerini.gr με στοιχεία από Guardian
